گروه خبر: مجلس شورای اسلامی، گزارش عملکرد نظارتی نیمه نخست چهارمین سال فعالیت مجلس نهم را منتشر کرد؛ گزارشی که به توصیف آماری میزان عمل نمایندگان مجلس به وظیفه نظارتی‌شان از تاریخ هفتم خردادماه امسال تا ششم آذرماه پرداخته است. این گزارش دیروز از سوی معاونت نظارت مجلس شورای اسلامی انتشار یافت و پس از انتشارآن، حسین مظفر، معاون نظارت مجلس نهم به تشریح بخش‌هایی از جزئیات این گزارش پرداخت.

تذکرات به رئیس‌جمهوری و کابینه

در میان اعداد و ارقامی که دیروز از سوی معاونت نظارت مجلس شورای اسلامی منتشر شده است آنچه بیش از همه چشمگیر به‌نظر می‌رسد تعداد تذکراتی است که مجلسی‌ها به حسن روحانی و کابینه او داده‌اند؛ تذکراتی که مجموع آن در دو قالب تذکرات کتبی و شفاهی به ۲۴۵۶ فقره رسیده است. از مجموع این تذکرات ۱۶۷۴ فقره به تذکرات کتبی نمایندگان اختصاص دارد که از این میان رئیس‌جمهوری مخاطب بیشترین تذکر کتبی بوده است. هرچند حسن روحانی با ۲۴۷ فقره، مخاطب بیشترین تذکر کتبی مجلسی‌ها بوده اما نکته آنجاست که از میان این تذکرات تنها ۲۵ مورد به عملکرد حسن روحانی بازمی‌گردد و مابقی تذکراتی است که رئیس‌جمهوری برای عملکرد وزیرانش از نمایندگان مجلس دریافت کرده است.

همچنین حسن روحانی در مخاطب قرار گرفتن تذکرات شفاهی مجلسی‌ها نیز رکورددار است. از میان ۷۸۲ فقره تذکر شفاهی بهارستان‌نشینان به وزیران و دستگاه‌های اجرایی، ۱۰۸ تذکر شفاهی خطاب به حسن روحانی مطرح شده است. در تذکرات شفاهی نیز اگرچه نام حسن روحانی مخاطب بیشترین تذکر بوده، اما از میان ۱۰۸ فقره تذکر شفاهی نمایندگان، تنها ۱۰ تذکر به عملکرد رئیس‌جمهوری باز می‌گردد و مابقی تذکراتی است که روحانی بابت عملکرد وزیرانش دریافت کرده است. در همین حال وزیران دفاع و اطلاعات، ازجمله اعضای کابینه دولت یازدهم هستند که کمترین تذکرات شفاهی نمایندگان درباره آنان مطرح شده است.

بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که از مجموع ۲۴۵۶ تذکر کتبی و شفاهی مجلسی‌ها به رئیس‌جمهوری و کابینه او، ۳۵۵ تذکر خطاب به حسن روحانی مطرح شده است؛ تذکراتی که بیش از آنکه درباره عملکرد رئیس‌جمهوری باشد، درباره عملکرد وزیران روحانی به او داده شده است. در مجموع حسن روحانی به شخصه مخاطب تنها ۳۵ تذکر شفاهی و کتبی بوده که به عملکرد او بازمی‌گردد و این در حالی است که مابقی تذکرات یعنی ۳۲۰ فقره مربوط به عملکرد وزیران کابینه روحانی بوده است.


سوال از وزیران

مجلسی‌ها همچنین در نیمه نخست چهارمین سال فعالیت مجلس نهم، در مجموع 452 سوال به هیات رئیسه مجلس تقدیم کرده‌اند که براساس اظهارات روز گذشته حسین مظفر، معاون نظارت مجلس، به کمیسیون‌های تخصصی ارجاع داده شده است. مقایسه عملکرد نظارتی مجلس در نیمه نخست سال چهارم نسبت به نیمه دوم سال سوم، از کاهش 14 درصدی میزان سوال نمایندگان مجلس از وزیران کابینه روحانی حکایت دارد. در این میان وزیر نیرو با 45 سوال مخاطب بیشترین سوالات نمایندگان و وزیر اطلاعات با سه سوال مخاطب کمترین سوال از سوی مجلسی‌ها بوده است. براساس گزارش این معاونت مجلس، از میان کمیسیون‌های تخصصی پارلمان، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با 60 سوال رکورددار دریافت بیشترین سوالاتی است که نمایندگان از وزیران کابینه یازدهم پرسیده‌اند. این درحالی است که کمیسیون برنامه و بودجه با 3 سوال کمترین سوالات ارجاعی را به خود اختصاص داده است.


درخواست تحقیق و تفحص

گزارش آماری منتشر شده از سوی معاونت نظارت مجلس شورای اسلامی همچنین در مورد بخش دیگری از وظیفه نظارتی پارلمان یعنی تقاضا برای تحقیق و تفحص نوشته است که در نیمه نخست چهارمین سال مجلس نهم ۱۰ تقاضا برای تحقیق و تفحص از سوی نمایندگان به هیات رئیسه پارلمان ارسال شده است؛ در میان این ۱۰ تقاضا، نام فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ، سازمان هواپیمایی کشوری، سازمان بنادر و دریانوردی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و وزارت کشور برای انجام تحقیق و تفحص از برخی عملکردهایشان دیده می‌شود . براساس این گزارش به طورکلی و از آغاز مجلس نهم ۱۸۲ فقره تقاضای تحقیق و تفحص از سوی نمایندگان به هیات رئیسه پارلمان تقدیم شده که از این تعداد ۱۳۱ پرونده همچنان باز بوده و ۵۱ پرونده نیز مختومه شده است.


استیضاح دو وزیر و رای اعتماد مجدد

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نیمه نخست سال چهارم نمایندگی خود در مجلس نهم، دو استیضاح را به ثبت رساندند؛ استیضاح‌هایی که ناکام مانده و به رای اعتماد دوباره نمایندگان منجر شد. مجلسی‌ها جلسه استیضاح علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش را سوم تیرماه امسال برگزار کردند و با رای اعتماد دوباره خود، او را در مقام وزارت ابقا کردند. آنها همچنین چهاردهم مهرماه در جلسه استیضاح وزیر راه و شهرسازی، بار دیگر به عباس آخوندی رای اعتماد دادند. براساس گزارش معاونت مجلس همچنین دو وزیر در بازه زمانی خرداد تا آذر امسال به صحن علنی مجلس گزارش دادند؛ از یک سو محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه سی‌ام تیرماه امسال به بهارستان رفت و درباره روند مذاکرات هسته‌ای ایران با 1+5 به مجلسی‌ها گزارش داد. از سوی دیگر حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت نیز در چهارم شهریورماه گزارش خود درباره طرح تحول سلامت را به پارلمان ارائه کرد.


بررسی برجام

همچنین براساس آنچه معاون نظارت مجلس از گزارش این معاونت درباره عملکرد نظارتی مجلس ارائه کرده است، در بازه ۶ ماهه نخست آخرین سال فعالیت مجلس نهم، هیچ گزارشی از عملکرد دستگاه‌ها به صحن علنی مجلس ارائه نشده است. این در حالی است که در همین بازه زمانی، ۳۶۴ جلسه نظارتی در کمیسیون‌های تخصصی مجلس در مورد عملکرد مسوولان و دستگاه‌های اجرایی برگزار شده است. این رقم در مقایسه با نیمه دوم سال سوم فعالیت مجلس ۷۸ درصد رشد داشته و کمیسیون عمران مجلس رتبه اول برگزاری بیشترین جلسات نظارتی را کسب کرده است.

آمار منتشر شده در این گزارش نشان می‌دهد بررسی سند برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ مهم‌ترین موضوعی بوده که اعضای کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس در نیمه نخست آخرین سال فعالیت خود در مجلس نهم به آن پرداخته‌اند. کمیسیون امنیت ملی مجلس رتبه سوم برگزاری بیشترین جلسات نظارتی را به خود اختصاص داده است. همچنین بررسی موضوع برجام و قطعنامه شورای امنیت مهم‌ترین فعالیت اعضای کمیسیون انرژی مجلس نیز بوده است. از سوی دیگر در ۶ ماهه اولیه اجلاسیه چهارم در مجموع ۷۱ سفر و بازدید در راستای نظارت بر نحوه اجرای قوانین در دستگاه‌های اجرایی و بررسی مشکلات عمومی از سوی کمیسیون‌های تخصصی گزارش شده است.همچنین در مدت این ۶ ماه، ۲۰ فقره گزارش از نمایندگان ناظر دریافت شده که در چند فقره از گزارش‌ها، نماینده ناظر مجلس از عدم دعوت و تشکیل نشدن به موقع جلسات ابراز نارضایتی کرده‌اند.


شکایت به کمیسیون اصل ۹۰

گزارش نظارتی مجلس می‌افزاید که در نیمه نخست سال چهارم فعالیت مجلس نهم، 1576 فقره شکوائیه در کمیسیون اصل 90 به ثبت رسیده است.


نظارت بر اجرای قوانین

حسین مظفر در توضیحات خود از جزئیات گزارش نظارتی مجلس گفت: در حوزه نظارت بر ابلاغ و انتشار قوانین در بازه زمانی مذکور، ۳۳ قانون به رئیس‌جمهوری ابلاغ شده که البته یک عنوان قانون تا زمان تهیه این گزارش، برای انتشار در روزنامه رسمی ابلاغ نشده است. مظفر همچنین درباره نظارت‌های مجلس بر اجرای قوانین و عملکرد مسوولان و دستگاه‌های اجرایی کشور خاطرنشان کرد: با توجه به ارزیابی مصوبات دولت تاکنون آیین‌نامه‌های مربوط به بخش زیادی از قوانین مصوب مجالس هشتم و نهم تصویب نشده است.به گفته او از تعداد ۸۳ آیین‌نامه مربوط به قانون برنامه توسعه پنجم نیز تاکنون ۳۸ مورد تهیه نشده و در اجرای ماده ۴۴ آیین‌نامه داخلی مجلس یک فقره گزارش کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و همچنین در ماده ۴۹ آیین‌نامه داخلی مجلس، ۲ مورد گزارش از کمیسیون‌های اجتماعی و عمران قرائت شده است. با این همه مظفر تاکید کرده است که نمایندگان مجلس از ظرفیت‌های نظارتی ماده ۲۰۶ آیین‌نامه داخلی استفاده‌ای نکرده‌اند.

گزارش مجلس از عملکرد نظارتی پارلمان