مشکلات ایران و آمریکا با دست‌دادن حل نمی‌شود

گروه خبر: سومین سفر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری به نیویورک را باید سفری متفاوت از سفرهای پیشین توصیف کرد. او این‌بار در قامت رئیس‌جمهوری کشوری در سازمان ملل سخنرانی می‌کند که به یکی از پیچیده‌‌ترین پرونده‌های سیاسی در این سازمان با تفاهم و گفت‌وگو پایان داده است.


حل پرونده هسته‌ای ایران نیز در اولین حضور روحانی در نشست سازمان ملل کلید خورد. همان‌جا بود که ایران و اعضای گروه ۱+۵ در نشست‌هایشان در حاشیه نشست سالانه سازمان ملل گفت‌وگوهایشان را برای بحران هسته‌ای ایران آغاز کردند.آنچه بر این گفت‌وگوها و تلاش کشورها برای حل پرونده هسته‌ای ایران سرعت بخشید، گفت‌وگوی تلفنی حسن روحانی با باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا در آخرین روز حضور رئیس‌جمهوری ایران در آمریکا بود. گفت‌وگویی که به سه دهه قطع ارتباط دیپلماتیک پایان داد و راه را برای گفت‌وگوهای مستقیم میان ایران و آمریکا به‌عنوان دو طرف اصلی گفت‌وگوهای هسته‌ای هموار کرد. دوسال مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ حالا به‌ثمر رسیده است و این‌بار روحانی با دست پر راهی نیویورک شده است تا شاید این‌بار بتواند برای حل بحران‌های منطقه دست به‌کار شود. از بحران سوریه گرفته تا حضور داعش در منطقه. حسن روحانی روز دوم مهر ایران را به مقصد آمریکا برای شرکت در هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد ترک کرد. اگر دیدارهای سال‌های گذشته روحانی در نیویورک محدود به چند کشور و محدود به حل بحران هسته‌ای بود، این‌بار رهبران و مقام‌های بزرگ‌ترین قدرت‌های جهانی در صف رایزنی با رئیس‌جمهوری و وزیر امور خارجه ایران قرار گرفته‌اند.کشورهایی که این روزها رهبرانشان یکی پس از دیگری برای توسعه روابطشان با ایران رهسپار تهران شده‌اند. از این‌رو رئیس‌جمهوری صبح روز جمعه ابتدا دیداری با مدیران و مجریان ارشد رسانه‌های بین‌المللی داشت و پس از آن گفت‌وگوهایش را با نخست‌وزیر سوئد، رئیس‌جمهوری برزیل و مدیران شرکت‌های تجاری، اقتصادی و صنعتی آمریکا آغاز کرد.


اعلام آمادگی شرکت‌های آمریکایی

روحانی در نشست با مدیران شرکت‌های تجاری، اقتصادی و صنعتی آمریکا تاکید کرد که شرکت‌های آمریکایی هم می‌توانند از فضای پساتحریم بهره بگیرند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، روحانی تصریح کرد: تهران برای حضور شرکت‌های آمریکایی منعی قائل نیست و این شرکت‌ها نیز می‌توانند در فضایی رقابتی از شرایط پساتحریم، برای سرمایه‌گذاری و انتقال فناوری به ایران بهره بگیرند.روحانی با اشاره به برخی موانع احتمالی برای سرمایه‌گذاری و حضور شرکت‌های آمریکایی در ایران افزود: تردیدی نیست که این موانع و مخالفت‌ها پایدار نخواهد ماند.رئیس‌جمهوری گفت: دولت یازدهم از آغاز فعالیت خود به اصلاح اقتصاد کلان ایران پرداخته و عملکرد آن به‌گونه‌ای بوده که موفق شده با وجود تداوم تحریم‌ها، تورم را مهار، از دوره رکود عبور کند و اقتصاد وارد دوره رونق و رشد ۳ درصدی شود.روحانی به تشریح گام‌های دولت برای مبارزه با فساد اقتصادی پرداخت و اضافه کرد: «ما دنبال تقویت بخش خصوصی و کاستن منظم از سهم بخش دولتی هستیم و معتقدیم که باید فضای رقابت در کشور گسترش یابد؛ زیرا هر جا انحصار شکل گیرد، فساد ایجاد می‌شود. در همین راستا به‌دنبال تقویت دولت الکترونیک هستیم.»رئیس‌جمهوری تصریح کرد: «فضای جدیدی در ایران در عرصه‌های فناوری‌های نوین، صنایع هواپیمایی و کشاورزی ایجاد شده است. ما برنامه‌های آینده خود را شفاف با دنیا در میان می‌گذاریم و در این میان یکی از راه‌های کاستن از فاصله میان ایران و آمریکا، همکاری‌های اقتصادی است.»روحانی در ادامه به تشریح برنامه‌های گسترده در حوزه نفت و گاز، کشاورزی و اقتصادی پرداخت و گفت: «ایران پیوسته پایبند و متعهد به عمل به قراردادهایش باطرف‌های مقابل بوده و هست.»رئیس‌جمهوری افزود: «در این فضا و در آینده، فشارهای مردم و شرکت‌ها به دولت آمریکا بیشتر شده و اجازه نمی‌دهند راه کنونی ادامه یابد. در این نشست نمایندگان شرکت‌های بزرگ آمریکایی با تشریح امکانات و توانمندی‌هایشان، سوالات خود را مطرح و برای حضور در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران اعلام آمادگی کردند.»


رئیس‌جمهوری در دیدار با استفان لوفون، نخست‌وزیر سوئد نیز از توسعه همکاری‌های تهران - استکهلم به‌ویژه در عرصه اقتصادی استقبال کرد و گفت که هیچ مانعی بر سر راه تعمیق و گسترش روابط همه جانبه دو کشور وجود ندارد. روحانی همچنین روز جمعه با دیلما روسف رئیس‌جمهوری برزیل دیدار کرد. رئیس‌جمهوری در این دیدار با تاکید بر اینکه نباید اجازه دهیم گروه‌های تروریستی به دولت‌های تروریستی تبدیل شوند،‌ گفت: «اگر همه کشورهای جهان به مبارزه با تروریسم در سوریه اولویت بدهند، مسیر مناسبی برای حل معضلات و اصلاحات سیاسی در سوریه است.»


تبادل نامه بین روحانی و اوباما

حسن روحانی صبح روز جمعه نیز، در دیدار مدیران و مجریان ارشد رسانه‌های آمریکایی و بین‌المللی تاکید کرد: مردم ایران با مردم آمریکا دشمن نیستند. مردم ایران از سیاست‌های آمریکا ناراضی‌اند و این شعار مخالفت با سیاست‌های آمریکا به‌ویژه در خاورمیانه است. باید این فضا عوض شود. ادامه حرکت در مسیر تخاصم بی‌نتیجه است.روحانی درخصوص تکرار سوال ملاقات احتمالی با اوباما گفت: به جای ملاقات و دست دادن، باید بیشتر دنبال این باشیم که چگونه مسائل را برای آینده حل و فصل کنیم و راه‌حل بیابیم. بین بنده و اوباما گاهی نامه رد و بدل می‌شود و این انتقال پیام‌ها عادی است، اما مساله مهمتر این است که باید به آینده بیندیشیم و ببینیم چگونه باید موانع را برداریم. قطعا این کار یک‌شبه حل نمی‌شود و نیازمند زمان،تدبیر و اقدامات سازنده هستیم.


هنوز فاصله‌ها زیاد است

رئیس‌جمهوری افزود: «البته روزی تصور نمی‌شد که وزیران خارجه ایران و آمریکا دور یک میز بنشینند و حرف بزنند، اما اینکه گفته شود چه روزی می‌توانیم بگوییم که اختلافات اصلی و ریشه‌دار میان ایران و آمریکا حل و فصل می‌شود، پیش‌بینی‌اش سخت است. ما فکر می‌کنیم در این دو سال قدم‌هایی به جلو برداشته‌ایم، اما هنوز فاصله‌ها زیاد است.»روحانی گفت: «مشکلات ایران و آمریکا با دست دادن حل نمی‌شود؛ نگرش‌ها و عملکردها باید عوض شود. مهم است که در افکار عمومی دو طرف این مساله را مردم قبول کنند که منافع مشترک چگونه حاصل می‌شود.»روحانی ادامه داد: «ممکن است برخی فکر کنند اکنون راه روابط ایران و آمریکا هموار شده و برخی نیز فکر کنند این دو کشور نمی‌توانند هرگز با هم رابطه داشته باشند یا برخی فکر کنند اگر دو نفر با هم دست دهند دیگر همه چیز تمام می‌شود.»او افزود: «خوش‌بینی و بدبینی صرف نفعی ندارد؛ البته باید واقع‌بین بود و به منافع مشترک و آینده نگاه کرد. بین ایران و آمریکا اختلافات و خصومت‌های زیادی بوده و مردم ایران از سیاست‌های دولت آمریکا در قبال خود و منطقه ناراحتند.»


برجام باید اجرایی شود

رئیس‌جمهوری همچنین گفت: مخالفت‌ها و موافقت‌ها در ایران و آمریکا طبیعی است. در ایران اکثریت بزرگی از مردم موافقند و اقلیتی مخالف. مهم این است که برجام باید تا پیش از پایان سال ۲۰۱۵ اجرایی شود و از نظر ما حتی می‌شود در نوامبر نیز اجرایی شود. تا آن زمان خیلی فاصله نداریم.روحانی همچنین در مراسم تصویب سند نشست سران توسعه پایدار در مجمع عمومی سازمان ملل متحد خشونت علیه طبیعت و انسان‌ها را دو فاجعه بزرگ منطقه غرب آسیا ذکر کرد و برضرورت رسیدگی سریع به آسیب‌دیدگان منا و بررسی علل آن تاکید کرد.