گریز اوباما از وتو

گروه ترجمه: روز سه‌شنبه سه سناتور دموکرات اعلام کردند که به نفع پرونده هسته‌ای ایران رای خواهند داد، خبری که راه را برای خنثی کردن تلاش جمهوری‌خواهان با هدف به تصویب نرسیدن توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ باز خواهد کرد. نظرهای موافق توافق که توسط سناتور‌های دموکرات ریچارد بلومنتال، گری پترز و ران وایدن اظهار شد به معنای آن است که هم‌اکنون ۴۲ سناتور به‌طور علنی از توافق هسته‌ای حمایت کرده‌اند و این تعداد کافی است تا از قطعنامه عدم تایید توافق از سوی سنا و وتوی اوباما جلوگیری شود.


چهارمین سناتور دموکراتی که سه‌شنبه نظر خود را اعلام کرد، سناتور دموکرات جو مانچین بود که گفت به عدم تصویب توافق رای خواهد داد. این همان کاری بود که سناتور جمهوری‌خواه، سوزان کالینز، که جزو سناتورهایی بود که هنوز تصمیم نگرفته بود، در نهایت انجام داد.


این تصمیمات پس از یک ماه تعطیلی قانون‌گذاران اعلام می‌شود که در آن توافق هسته‌ای ایران در صدر فهرست کارهای مهم ماه سپتامبر قرار گرفته بود. تا پیش از تعطیلات آخر هفته گذشته- روزهای شنبه و یکشنبه- ۶ سناتور تصمیم خود را نگرفته بودند و ۳۸ سناتور در حمایت از توافق نظر خود را اعلام کرده بودند. البته همین تعداد هم کافی بود تا به وتوی اوباما نیازی نشود. نتیجه این وضعیت در عصر روز سه‌شنبه این بود که بین رهبران حزب جنب و جوش خاصی به‌وجود آمد. رهبر اکثریت سنا، میچ مک کانل جمهوری‌خواه خطاب به دموکرات‌ها گفت: «نباید طی مراحل کار پشت ابهامات پنهان شویم تا از نظرات خود یا رئیس‌جمهوری حمایت کنیم.» او به این نکته اشاره داشت که تایید یا عدم تایید توافق ایران باید در مرحله نهایی تعیین شود و رای به یک قانون شکلی نیست که نیازمند رای ۶۰ سناتور باشد.


اما هری رید رهبر اقلیت سنا که یک دموکرات است، به چندین موقعیت اشاره کرد که در آن، وقتی جمهوری‌خواهان در اقلیت بودند، مک‌کانل موانعی را در روند مراحل تصویب قانون ایجاد کرده بود. رید این پرسش را مطرح کرد: «پس از اظهارات فراوانتان درباره 60 رای لازم برای هر موضوع مهم، حالا می‌گویید که موضوع تصویب توافق با ایران مهم نیست؟»


در کاخ سفید، جاش ارنست، دبیر امور مطبوعات گفته است که دولت از حمایت رو به افزایش توافق هسته‌ای ایران «خرسند» است و اظهار کرد که کاخ سفید انتظار دارد دموکرات‌های سنا در برابر رای منفی بایستند. ارنست با اشاره به اینکه حامیان این قانون «باید گام‌های لازم برای پیشگیری از شکست توافق در کنگره را بردارند همانند رید گفت که معمولا وقتی جمهوری‌خواهان در سنا در اقلیت بودند، قانون‌گذاری را به تاخیر می‌انداختند. با توجه به اینکه رژیم صهیونیستی و عناصر برجسته جامعه یهودیان آمریکا با این توافق مخالف‌اند، بلومنتال، پیترز و وایدن تا مدت‌ها مخالفان بالقوه این توافق محسوب می‌شدند. بلومنتال و وایدن یهودی هستند و پیترز ارتباط نزدیکی با رهبر یهودیان میشیگان دارد. هر سه اینها نظرات مهم خود را از هنگام اعلام توافق در ماه ژوییه تا کنون اعلام کرده بودند. با این وجود، هر سه نفر در روز سه‌شنبه در صحبت‌های جداگانه اعلام کردند که توافقی که دولت اوباما با همکاری متحدان بین‌المللی مذاکرات آن را انجام داده است، گر چه بی‌نقص نیست اما بهترین راه پیش رو است. بلومنتال گفت: «گرچه این توافقی نیست که من پشت میز مذاکرات پذیرفته بودم، اما بهتر از نبود هیچ توافق است.» وایدن نیز نوشت: «این توافق آن چیزی نیست که من مد نظرم بود اما من به این نتیجه رسیده‌ام که جایگزین‌های آن بسیار خطرناک‌تر خواهند بود.»


پیتر نیز گفت: «با وجود نگرانی‌های جدی من در رابطه با این توافق، متاسفانه متقاعد شدم که ما هیچ جایگزین دیگری در اختیار نداریم.»

مانچین چهارمین دموکرات سنا است که مخالفت خود با این توافق را اعلام کرده است. افراد پیش از او چارلز شومر از نیویورک، رابرت منندز از نیوجرسی و بن کاردین از مریلند بودند. ماریا کانتول از واشنگتن هنوز نظر خود را اعلام نکرده است.


مانچین در بیانیه‌ای اعلام کرد: «نمی‌توانم این واقعیت را نادیده بگیرم که ایران، کشوری که بیشترین نفع را از لغو تحریم‌ها خواهد برد، سیاست ۳۶ سال اخیر خود را تغییر نداده است و من نمی‌خواهم امنیت و متحدان خودمان را به خطر بیندازم.» کنگره آمریکا برنامه زمانی فشرده‌ای برای نتیجه‌گیری در مورد پرونده هسته‌ای ایران در اختیار دارد. براساس قانونی که در اوایل سال جاری تصویب شد، قانون‌گذاران تا ۱۷ سپتامبر وقت دارند رای موافق یا مخالف خود را اعلام کنند. مک کانل روز سه‌شنبه پس از گفت‌وگو با رید اقداماتی را برای تسریع روند بررسی‌ها در جهت به تصویب نرسیدن این لایحه انجام داد. آرای اولیه در روز پنج‌شنبه اعلام خواهد شد. مک کانل در ماه گذشته گفته بود که انتظار دارد بحثی را با همه ۱۰۰ سناتور پیش از اعلام آرا برپا کند. روز سه‌شنبه، او از همه سناتورهای سنا خواست که این بحث را در عصر روز چهارشنبه آغاز کنند. سناتور دموکرات، رید از ایالت نوادا روز سه‌شنبه در یک سخنرانی صبحگاهی با دفاع از این لایحه گفت که برخی از موانع روند تصویب این لایحه طی روزهای آینده برطرف خواهد شد. رید گفت: «در تاریخ معاصر نمونه مشابه این موضوع یافت نمی‌شود که مساله‌ای با این ابعاد در سنا بدون ۶۰ رای موافق به تصویب رسیده باشد. این موضوعی نیست که به آرای امروز وابسته باشد، این بحث دهه‌های گذشته است.» اعلام رای مخالف مانچین یکی از پیروزی‌های معدود نیروهای مخالف توافق محسوب می‌شود که در تعطیلات طولانی مدت تابستان امیدوار بودند نظرات قانون‌گذاران را به سمت خود متمایل سازند.


گفته می‌شود مانچین پیش از ترک واشنگتن در برنامه تلویزیونی شبکه سی‌بی‌اس که روز 26 ژوئیه پخش شد، «تمایل شدیدی» به حمایت از توافق هسته‌ای نشان داده بود. وی در وب‌سایت خود فهرستی طولانی از جلسات خود با سیاست‌گذاران داخل و خارج از دولت فدرال منتشر کرده است که در آنها موضوع را مورد بحث گذاشته است. او تنها دموکراتی است که تصمیمش را به‌طور مستقیم طی جلسات متعدد با متحدانش در ایالت خود اتخاذ کرده است.