دفاع از دستاورد‌های 6 سال مذاکره پیش‌از ظریف
گروه خبر: شمار جلسه‌های کمیسیون ویژه برجام برای بررسی «برنامه جامع اقدام مشترک» دیروز به عدد هفت رسید. این دومین بار است که کمیسیون برجام جلسه خود را با حضور سعید جلیلی و برخی اعضای تیم پیشین مذاکره‌کننده ایران برگزار می‌کند. جلسه دیروز کمیسیون در شرایطی به پایان رسید که سعید جلیلی در آن چنین اظهارنظر کرد: «جمهوری اسلامی از حدود 100 حق مسلم خود در برجام و اسناد ضمیمه صرف‌نظر کرده است.»

جلیلی پیش از این و در اولین حضور خود در جلسه کمیسیون ویژه برجام نیز گفته بود در حالی شرایط را به تیم جدید یعنی تیم هسته‌ای دولت یازدهم تحویل داد که 1+5 از همه خطوط قرمز خود عدول کرده بود.براساس آنچه «ایسنا» از اولین حضور جلیلی در کمیسیون برجام گزارش داده است، او گفته بود: «ما در حالی شرایط را تحویل تیم جدید دادیم که 1+5 از همه خطوط قرمز خود عدول کرده بود، رویکرد مقابله‌ای خود را کنار گذاشته و گفت‌وگو درباره حق هسته‌ای، حق غنی‌سازی و تثبیت صنعت هسته‌ای را پذیرفته بود و در مقابل ما توان 20 درصد غنی‌سازی و 19 هزار سانتریفیوژ داشتیم، همچنین در آن دوران فردو وارد عملیات تولید شده بود و طرف مقابل آماده بود تا تحریم‌ها را لغو کند.»سعید جلیلی از مهر سال ۱۳۸۶ تا ۱۹ شهریور ۱۳۹۲ دبیری شورای عالی امنیت ملی و ریاست گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با کشورهای غربی را برعهده داشت؛ مذاکراتی که در زمان او، پس از چند دور مذاکره در آلماتی، استانبول و بغداد طی 6 سال، بدون نتیجه پایان یافت. حالا این عضو تیم پیشین مذاکره‌کننده ایران، بر این باور است که مبنای نادرستی از برجام پذیرفته شده که قابل‌قبول نیست؛ از جمله استثنا شدن ایران، جایگزین شدن«اجازه» به جای «حق» ایران که در NPTتصریح شده است و پذیرش معیارهای غیر متعارف . از سوی دیگر جلیلی بر این باور است که در برجام حتی از حقوق تصریح شده در توافق ژنو هم عقب‌نشینی می‌شود.


جلیلی در شرایطی در دومین حضورش در کمیسیون ویژه برجام این نظرات را ارائه کرده است که به‌زعم یکی از اعضای کمیسیون مذکور، او تنها نقاط منفی برجام و قطعنامه را می‌بیند. عباسعلی منصوری آرانی در گفت‌و‌گویی با «ایرنا» ضمن اعلام این موضوع گفت: «جلیلی که نگاهی نقادانه به روند مذاکرات هسته‌ای در دولت یازدهم دارد، معتقد است تفاوتی بین قطعنامه ۲۲۳۱ و ۱۹۲۹ وجود ندارد.»


دستاوردهای تیم جلیلی از زبان او

سعید جلیلی که هم‌اکنون عضو شورای راهبری روابط خارجی نیز هست، دیروز در شرایطی برای دومین بار در جلسه کمیسیون ویژه برجام حاضر شد که بیشتر، از آنچه «آورده‌های» خود از مذاکراتش با غربی‌ها عنوان می‌کرد، سخن گفت. به گزارش خبرگزاری خانه ملت، سخنگوی کمیسیون برجام با اشاره به اظهارات جلیلی در جلسه دیروز به نقل از او گفت: «شاخصه قضاوت و ارزیابی ما در برجام این است که هر چه محدودیت‌ها کمتر شود، تحریم‌ها و قطعنامه‌های شورای امنیت بیشتر لغو شود و نیز محدودیت‌های تحقیق و توسعه کمتر شود. از سوی دیگر از ذیل ماده 41 خارج شویم و بازرسی‌های ما کمتر شود؛ اینها نشان‌دهنده آن است که ما گامی به جلو برداشته‌ایم.»براساس آنچه نقوی‌حسینی به خانه ملت گفته است، سعید جلیلی تعداد سانتریفیوژها، راه‌اندازی فردو، پیشرفت 76 درصدی آب سنگین اراک، وارد شدن رآکتور تهران به مرحله تولید، 450 کیلو مواد با غنای 20درصد، تکمیل و بهره‌برداری از نیروگاه بوشهر، صد تن آب سنگین، تبدیل قرص‌های سوخت به میله‌های سوخت و... را به عنوان «آورده‌ها و سرمایه‌های هسته‌ای تیم مذاکره‌کننده پیشین» معرفی و تاکید کرد که ما در چنین شرایطی پرونده را تحویل دادیم.سعید جلیلی که هم‌اکنون به همراه علی شمخانی یکی از دو نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی است، بی‌اعتبار کردن به کارگیری گزینه نظامی، ناامید‌سازی دشمن از تحریم‌ها، شکل‌گیری اقتصاد مقاومتی، ناامید‌سازی دشمن از فتنه 88 و ثبات جایگاه منطقه‌ای ایران را از جمله دیگر آورده‌های خود و تیمش در دوران مذاکراتش با غربی‌ها خواند. این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین عنوان کرده است که آورده‌های سیاسی ما در زمان تحویل پرونده پذیرش حق هسته‌ای ایران مطابق NPT، وادارسازی طرف مقابل مبنی بر کنار گذاشتن پس‌شرط‌ها در مذاکرات، عدم استثنا شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، پذیرش مولفه‌های توافق خوب از طرف مقابل، حمایت به اتفاق کشورهای عدم تعهد از حق هسته‌ای، وادار کردن طرف مقابل به‌ویژه آمریکایی‌ها مبنی بر پذیرش حق غنی‌سازی ایران و ... بود.


حاشیه‌های کمیسیون برجام

آنچه از جلسات کمیسیون برجام تاکنون گزارش شده‌است از حاشیه‌های به وجود آمده در این جلسات حکایت دارد، به‌ویژه جلساتی که تیم کنونی مذاکره‌کننده برای تشریح برجام در آن حضور می‌یابند. احمد شوهانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس دیروز در گفت‌و‌گو با «ایرنا» با انتقاد از حاشیه‌های به وجود آمده گفت که نمایندگان غیرعضو در کمیسیون ویژه اجازه حاشیه‌سازی برای دولت و برجام را ندارند. او با انتقاد از حاشیه‌سازی برخی نمایندگان غیرعضو کمیسیون ویژه در شبکه‌های اجتماعی گفت: «مهدی کوچک‌زاده و حمید رسایی همچون دیگر نمایندگان حق دارند نظر شخصی‌شان را بیان کنند، اما حق ندارند به‌نام کمیسیون مسائل را در رسانه‌ها مطرح کنند.»پیش از این حمید رسایی در روایت اینستاگرامی خود از ششمین جلسه کمیسیون برجام که با حضور عراقچی برگزار شده بود، نوشت: «امروز آقای عراقچی کمی عصبانی بود، نمی‌دانم چرا اما در پاسخ به انتقادات و اشکالات دوستان نماینده، چندبار از کوره در رفت و پرخاشگری کرد. حتی یک‌بار عینکش را پرت کرد روی میز. من هم به ایشان گفتم ای کاش پای میز مذاکره این‌طور رفتار می‌کردید.»گرچه این روزها حضور افراد غیرعضو در جلسات کمیسیون ویژه برجام حاشیه‌ساز شده، اما براساس آیین‌نامه داخلی مجلس تمامی نمایندگان می‌توانند در جلسات تمامی کمیسیون‌ها حضور یابند و حق اظهارنظر هم دارند.


تصویب برجام در مجلس ؟ نه

با همه ماجراهایی که در متن و حاشیه بررسی برجام در کمیسیون ویژه مجلس وجود دارد، موضوع تصویب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) همچنان با تردید برخی روبه‌رو است. فارغ از اظهارنظر دولتی‌ها در این باره که تصویب برجام در مجلس را همراه با الزامات حقوقی و سیاسی برای ایران عنوان می‌کنند، برخی نمایندگان مجلس نیز بر همین باورند. علاوه بر آنکه دیروز علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی بار دیگر از ضروری نبودن تصویب برجام در مجلس سخن گفته، محمدرضا باهنر نایب رئیس مجلس نیز یک بار دیگر اعلام کرده است که از نظر او مصلحت نیست برجام در مجلس به تصویب برسد چون ممکن است در آینده ما را با مشکل روبه‌رو کند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، باهنر در همایش «ستیز با استکبار» گفت: «از نظر ماهوی اینکه آیا مصلحت است برجام با مصوبه مجلس باشد یا نه، بحثی است که من خودم هم روی آن ایراد دارم و تئوری‌ام این است که مصلحت نیست چون ممکن است در آینده ما را با مشکل روبه‌رو کند.»صالحی دیروز نیز در اصفهان با بیان اینکه یکبار معاهده «ان.‌پی.تی» (پیمان منع اشاعه) در مجلس به تصویب رسید و به تبع آن پادمان و بازرسی‌ها نیز تصویب شد، گفت: «در چارچوب معاهده «ان.‌پی.‌تی» و پادمان با طرف مقابل یعنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به مشکلاتی برخوردیم و در مذاکراتی که انجام دادیم این مشکلات را حل کردیم و اکنون این مشکلات حل شده است. براساس گزارش «ایرنا» و به گفته صالحی حالا که این اختلافات حل شده و ما در چارچوب معاهده‌ای که پیش از این به تصویب مجلس رسیده است، عمل کردیم، باید دوباره آن را به تصویب مجلس برسانیم؟ که جواب منفی است.


بررسی برجام بدون دخل و تصرف مجلس

از سوی دیگر صالحی در حالی که بررسی طرح برجام در مجلس را اقدامی مفید ارزیابی کرد، با بیان اینکه برجام ممکن است ایده‌آل ما نباشد، اما طرف مقابل نیز به ایده‌آل‌های خود دست نیافت، تاکید کرد: «دخل و تصرف در محتوای برجام قابل‌مذاکره مجدد نیست. دخل و تصرف در برجام موجب می‌شود تا همه تقصیرها را به گردن ایران بیندازند.»