رشد صفر وام‌های بی بازگشت
دنیای اقتصاد: روز گذشته در یک نشست خبری مقامات بانک مرکزی 7 برنامه و دستاورد مهم بانک مرکزی را در حوزه‌های مختلف تشریح کردند. بر همین اساس حجم نقدینگی در پایان تیر ماه به 3/ 832 هزار میلیارد تومان رسید. خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی 77 هزار میلیارد ریال افزایش و خالص مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها 25 هزار میلیارد ریال کاهش یافت.


علاوه بر این بررسی افزایش سقف برداشت از خودپردازها و ایران چک 50 هزار تومانی با طرح جدید از امروز دو خبر دیگری بود که روز گذشته اعلام شد. همچنین روز گذشته اعلام شد «قانون عملیات بانکداری بدون ربا»، «قانون بانکداری» و «قانون پولی و بانکی» در قالب لایحه به زودی به دولت ارائه می‌شود. خبر مهم دیگری که در این نشست خبری مطرح شد درباره توقف رشد مطالبات معوق در یک‌سال اخیر بود. همچنین در این رابطه اعلام شد دستورالعمل بانک مرکزی برای وصول مطالبات معوق بانک‌ها در حال بازنگری است. آخرین خبر نشست روز گذشته مربوط به روند ساماندهی موسسات بزرگ غیر مجاز بود. بر همین اساس اعلام شد2 موسسه مجوز گرفته‌اند اما 2 موسسه دیگر اقدامی برای دریافت مجوز انجام نداده‌اند. روز گذشته به مناسب فرا رسیدن هفته دولت، محمود احمدی دبیر کل بانک مرکزی، حمید تهرانفر، معاون نظارتی بانک مرکزی و پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی در یک نشست خبری به تشریح دستاوردها و برنامه‌های بانک مرکزی پرداختند.


رشد 7/ 22 درصدی حجم نقدینگی

معاون اقتصادی بانک مرکزی در بخشی از این نشست خبری به ارائه آمار جدید رشد نقدینگی در کشور پرداخت. بر همین اساس حجم نقدینگی در پایان تیر ماه ۳/ ۸۳۲ هزار میلیارد تومان و رشد نقدینگی در ۱۲ ماه منتهی به تیرماه سال جاری ۷/ ۲۲ درصد اعلام شد. به گفته قربانی پایه پولی در پایان تیرماه به ۹/ ۱۳۲ هزار میلیارد تومان رسید‌ که نسبت به اسفند سال قبل ۳/ ۱ درصد رشد داشته است. وی با بیان اینکه ضریب فزاینده پولی هم ۵ درصد رشد داشته است، گفت: از اجزای پایه پولی در ۴ ماه نخست سال جاری، خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی ۷/ ۷ هزار میلیارد تومان افزایش یافته که ریشه این رشد عمدتا از تغییر نرخ ارز بوده‌ است. این در حالی است که براساس آمارهای بانک مرکزی نقدینگی تا پایان خرداد ۹۴، به ۷/ ۸۱۶ هزار میلیارد تومان رسیده بود. علاوه بر این مقدار پایه پولی در خرداد سال‌جاری به ۷/ ۱۳۱ هزار میلیارد تومان رسیده و نسبت به زمستان سال قبل ۴/ ۰ درصد رشد کرده بود.


کاهش خالص مطالبات بانک مرکزی

وی با بیان آنکه خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی 77 هزار میلیارد ریال افزایش و خالص مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها 25 هزار میلیارد ریال کاهش داشته است، افزود: خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی تنها عاملی است که در این مدت موجب افزایش پایه پولی شده است. این رقم در چارچوب قانونی و در قالب تنخواه‌گردان خزانه بوده که در پایان سال تسویه خواهد شد. قربانی نرخ تورم 8/ 13 درصدی اعلام شده از سوی رئیس‌جمهوری در همدان را مربوط به برآوردهای مرکز آمار دانست و گفت: آمار تورم مرداد ماه بانک مرکزی تا پنج‌شنبه منتشر می‌شود. معاون اقتصادی بانک مرکزی درخصوص برداشت دولت از بانک مرکزی نیز گفت: در ماه‌های اخیر رفتار مالی دولت با بانک مرکزی منضبط بوده ولی درخصوص رفتارهای دولت با بانک‌ها مواردی مانند خرید تضمینی و اوراق مشارکت و ... وجود داشته است. همچنین محمود احمدی، دبیرکل بانک مرکزی نیز در این نشست توضیحاتی را درباره افزایش سقف برداشت از خودپردازها و توسعه ابزارها و تجهیزات در حوزه بانکداری الکترونیک پرداخت ارائه کرد.


به گفته وی براساس بررسی‌های انجام شده بهره‌گیری از پایانه‌های فروش افزایش یافته است و در این خصوص آمار‌های دلگرم‌کننده‌ای وجود دارد. وی با اشاره به بررسی افزایش سقف برداشت از خودپردازها، گفت: البته در این زمینه ملاحظاتی برای مصرف اسکناس داریم و به همین دلیل قرار است بررسی‌های لازم در این خصوص انجام شود. احمدی همچنین درباره بسته‌بندی سکه‌های بهار آزادی گفت: بانک مرکزی چند نوع بسته‌بندی را برای سکه‌ها در نظر گرفته و در این زمینه به مواردی نظیر نحوه بسته‌بندی و عدم بازگشایی آن توجه ویژه شده است. دبیرکل بانک مرکزی با بیان اینکه در این بسته‌بندی‌ها علاوه بر امنیت به زیبایی و درج شماره سری نیز توجه ویژه شده است، تصریح کرد: بانک مرکزی هم اکنون عرضه سکه در بازار ندارد اما اگر قرار باشد در بازار عرضه‌ای داشته باشیم، سکه‌ها با بسته‌بندی به بازار عرضه خواهد شد. وی همچنین درباره آخرین وضعیت توسعه ابزارها و تجهیزات در حوزه بانکداری الکترونیک تصریح کرد: طی سه دوره از زیرساخت شاپرک در حوزه خدمات ارزش افزوده از جمله سبد کالا استفاده شد.


این مقام مسوول در بانک مرکزی به وضعیت چکاوک نیز اشاره کرد و گفت: آمار این بخش قابل ملاحظه است، تعداد چک‌هایی که در این سامانه رسیده در خرداد 94 به یک میلیون هم می‌رسد. روزانه 280 هزار قطعه چک با رقم 54 هزار میلیارد ریال در سامانه چکاوک جابه‌جا می‌شود. احمدی در بخش دیگری از این نشست خبری درخصوص اسکناس جدید در حوزه پول گفت: ایران چک 50 هزار تومانی با طرح جدید به‌مناسبت میلاد امام رضا(ع) امروز رونمایی می‌شود که در کنار آن نیز سکه نقره و طلا تمام بهار آزادی، دو و نیم و پنج بهار آزادی با طرح جدید وارد بازار خواهند شد. حمید تهرانفر، معاون نظارتی بانک مرکزی نیز در این نشست خبری به تشریح آخرین وضعیت سیستم نظارتی بانک مرکزی پرداخت. وی با بیان اینکه «قانون عملیات بانکداری بدون ربا»، «قانون بانکداری» و «قانون پولی و بانکی» در قالب یک لایحه به زودی به دولت ارائه می‌شود، گفت: با تصویب این لایحه در هیات دولت برای تصویب نهایی به مجلس شورای اسلامی تقدیم خواهد شد تا بسیاری از خلأ‌های موجود در قوانین بانکی برطرف شود.


وی با اشاره به توسعه بانکداری الکترونیک گفت: با توجه به توسعه بانکداری الکترونیکی، بانک‌ها ناگزیر به کاهش تعداد شعب هستند و در همین راستا در یک‌سال گذشته ۲۰۰ تا ۲۵۰ شعبه بانک در سراسر کشور حذف شد و پیش‌بینی می‌کنیم امسال شعب بیشتری تعطیل شوند. معاون نظارتی بانک مرکزی با اشاره به دستورالعمل جدید برای تاسیس بانک در مناطق آزاد گفت: امیدواریم در آینده نزدیک موانع فعالیت پولی در مناطق آزاد به‌طور جدی رفع شود و این مناطق مزایای ویژه‌ای برای فعالیت پولی داشته باشد و ضوابط آسان‌تری برای آنها تدوین شود. وی درخصوص بحث بنگاه‌داری بانک‌ها گفت: در سال گذشته تا امروز هیچ‌یک از بانک‌ها شرکت جدیدی به مجموعه شرکت‌های خود اضافه نکردند؛ به غیر از یک شرکت که وابسته به نهاد حاکمیت است و به جای افزایش سرمایه ۲ شرکت به آنها داده شد. تهرانفر در بخش دیگری از این نشست خبری با اشاره به قانون و آیین‌نامه‌های قانون رفع موانع تولید درخصوص فروش اموال مازاد بانک‌ها گفت: تمام اموال بانک‌ها در قالب فهرستی به بانک مرکزی ارائه شده و با تشخیص بانک مرکزی اموالی که مازاد تلقی شوند در مدت قانونی مشخص شده باید طبق برنامه‌ریزی به فروش برسند و در صورت عدم فروش، مالیات به آنها تعلق می‌گیرد.


توقف رشد مطالبات معوق

معاون نظارتی بانک مرکزی با بیان اینکه مطالبات معوق در یک‌سال اخیر رشد نداشته است، گفت: میزان آن تقریبا متوقف شده و رشد نداشته و البته دستورالعمل بانک مرکزی برای وصول مطالبات معوق بانک‌ها در حال بازنگری است. تهرانفر با اشاره به وجود 7 هزار موسسه غیرمجاز در کشور گفت: ابعاد فعالیت این 7 هزار موسسه همانند موسسات بزرگ نیست، بلکه تعداد موسسات بزرگ بدون مجوز کمتر از تعداد انگشتان یک دست است. به گفته وی، این 7 هزار موسسه شامل موسسات اعتباری، لیزینگ‌ها، تعاونی‌های اعتبار و صندوق‌ها هستند. معاون نظارتی بانک مرکزی همچنین به روند اجرایی دستورالعمل صرافی‌ها نیز اشاره کرد. به گفته وی، این دستورالعمل نسبت به دستورالعمل قبلی راحت‌تر و سهل‌تر است و طبق مصوبه شورای پول و اعتبار صرافی موجود تا 28 مرداد 94 مهلت داشتند که خود را با دستورالعمل جدید تطبیق دهند. وی ادامه داد: طبق تصمیم بانک مرکزی صرافی‌هایی که تا این تاریخ برای دریافت مجوز مراجعه کرده‌اند از نظر بانک مرکزی مجاز محسوب می‌شوند و صرافی‌هایی که مراجعه نکرده‌اند از نظر بانک مرکزی غیرمجاز هستند. وی تاکید کرد: ممکن است مقررات و دستورالعمل مربوط به صرافی‌ها همانند سایر مقررات به مرور زمان دستخوش تغییر شود؛ اما براساس تصمیمات موجود صرافانی که برای دریافت مجوز مراجعه نکنند و خود را با دستورالعمل جدید تطبیق ندهند، امتیاز سابقه گذشته از آنها سلب خواهد شد و از نظر ما غیرمجاز خواهند بود.


روند ساماندهی موسسات غیرمجاز

وی در مورد روند ساماندهی موسسات بزرگ غیرمجاز گفت: موسسات بزرگ غیرمجاز شناخته شده و تاکنون ۲ موسسه مجوز گرفته‌اند؛ اما ۲ موسسه دیگر اقدامی برای دریافت مجوز انجام نداده‌اند. موسسات بزرگ غیرمجاز زیر ذره‌بین بانک مرکزی هستند و بانک مرکزی با این موسسات مکاتبات لازم را انجام داده و می‌خواهیم که این موسسات مقررات را بپذیرند.