سفارت بریتانیا فردا بازگشایی می‌شود
گروه دیپلماسی: سومین مقام عالی رتبه گروه 1+5 به ایران سفر می‌کند تا ضمن گسترش روابط در فضای پساتوافق هسته‌ای، سفارت تعطیل شده بریتانیا را در تهران بازگشایی کند. یک منبع مطلع در وزارت خارجه بریتانیا روز پنج‌شنبه تایید کرد که سفارت این کشور در تهران روز یکشنبه بعد از گذشت چهار سال با حضور فیلیپ هاموند وزیر خارجه این کشور بازگشایی می‌شود. نزدیک به چهار سال(2011-1390) از تعطیلی سفارت بریتانیا در تهران می‌گذرد. سفر فیلیپ هاموند به ایران که نخستین سفر یک وزیر خارجه این کشور در چارچوب روابط دوجانبه در 14 سال اخیر محسوب می‌شود. به دنبال سفر وزرای خارجه فرانسه و ایتالیا و همچنین مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران انجام خواهد شد. وزارت امور خارجه ایران نیز با اشاره به گزارش‌های خبری منتشره درباره سفر وزیر امور خارجه بریتانیا به تهران؛ سفر هاموند، وزیر خارجه بریتانیا به تهران و بازگشایی سفارت این کشور طی این سفر را تایید کرد.


به گزارش «ایرنا» رسانه‌های انگلیسی به نقل از منابع موثق گزارش دادند که فیلیپ هاموند، وزیر خارجه بریتانیا برای بازگشایی سفارت به تهران خواهد رفت و هیاتی از چهره‌های اقتصادی نیز او را همراهی می‌کنند. به گفته این منبع، وزارت خارجه ایران و بریتانیا قرار است به زودی در مورد بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور یک بیانیه رسمی صادر کنند. سفر هاموند به ایران یک ماه پس از دستیابی ایران و کشورهای 1+5 به توافق جامع هسته‌ای انجام خواهد شد. هاموند که فردا یکشنبه وارد تهران خواهد شد، نخستین وزیر خارجه بریتانیا است که از سال 2003 وارد ایران می‌شود. آخرین سفر وزیرخارجه بریتانیا به تهران به زمان جک‌استراو در سال 82 بر می‌گردد که سه وزیر خارجه تروئیکای اروپایی در بحبوحه مذاکرات هسته‌ای وارد ایران شدند. هاموند در این سفر قرار است با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران و دیگر مقامات بلندپایه چون وزیر اقتصاد، صنعت و معدن و وزیر نفت دیدار کند. پیش‌تر حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران و دیوید کامرون نخست‌وزیر بریتانیا دوم مهر 93، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد با یکدیگر دیدار و درخصوص موضوع هسته‌ای ایران، خطر تروریسم در سوریه و عراق و مناسبات دوجانبه به بحث و تبادل‌نظر پرداختند. پس از این دیدار بود که روابط دو طرف به سطح کاردار غیرمقیم ارتقا یافت. این نخستین دیدار سران ایران و بریتانیا پس از انقلاب اسلامی به شمار می‌رفت. روزنامه «گاردین» و خبرگزاری «رویترز» روز پنج‌شنبه از سفر فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه بریتانیا به ایران برای بازگشایی سفارت این کشور در تهران خبر دادند. «گاردین» در این رابطه نوشت: «بازگشایی سفارت بریتانیا در تهران همزمان با گرم شدن روابط ایران و غرب به دنبال توافق میان ایران و 1+5 در مورد برنامه هسته‌ای ایران است.»


روزنامه «گاردین» در گزارش خود همچنین آورده است که یک هیات تجاری و «سایمون گس» مدیر امور سیاسی دفتر وزارت خارجه انگلیس، هاموند را در این سفر به تهران همراهی می‌کنند. گس، یکی از اعضای گروه ارشد مذاکره‌کننده انگلیس در گروه ۱+۵ بود. «گاردین» افزود: «اقامتگاه سفیر و چند ساختمان دیگر سفارت بازسازی شده است.» به نوشته گاردین، قرار است در ابتدای فعالیت سفارت، گروه کوچکی از دیپلمات‌ها به ریاست «آجی شارما» که تاکنون کاردار غیرمقیم انگلستان بود، در تهران مستقر شوند. بریتانیا سفیر تازه‌ای نیز برای اعزام به تهران انتخاب کرده، اما نام او هنوز اعلام نشده است. این روزنامه افزود: «پیش از این انتظار می‌رفت که سفارت طرفین اندکی پس از تعیین کاردار غیرمقیم در ۲ سال پیش از سر گرفته شود، اما برخی موضوع‌های فنی مانع از این کار شده بود.» این روزنامه اضافه کرد: «پس از ماه‌ها تاخیر، لندن پس از آنکه متوجه شد در حال عقب افتادن از رقبای اروپایی‌اش برای حضور در بازارهای ایران است، تصمیم به بازگشایی سفارتش در تهران گرفت.» محمدحسن حبیب‌الله‌زاده کاردار غیرمقیم جمهوری اسلامی ایران در بریتانیا پیش‌تر در گفت‌وگو با روزنامه «ایندیپندنت» در ارتباط با بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور گفته بود: «مذاکرات در این خصوص در حال انجام است و پس از نهایی شدن، شاهد فعالیت کامل نمایندگی‌های دو کشور خواهیم بود.» حبیب‌الله‌زاده در گفت‌وگو با دبیران و خبرنگاران دیپلماتیک و امور سیاسی روزنامه «ایندیپندنت» درخصوص روابط دوجانبه با انگلستان افزود: «در طول یک سال و نیم گذشته، باوجود برخی مشکلات، رایزنی‌های دو کشور درخصوص امور دوجانبه، منطقه‌ای و پارلمانی انجام و هیات‌هایی بین دو کشور تبادل شده است.» به گفته او، هم اکنون بخش کنسولی سفارت ایران در لندن فعال بوده و خدمات کنسولی به ایرانیان مقیم ارائه می‌کند. فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا نیز در ماه جولای (مرداد) گذشته در جریان نشست مجلس عوام در ارتباط با مذاکرات هسته‌ای در ژنو ابراز امیدواری کرده بود که سفارت لندن در تهران در سال جاری بازگشایی شود. ویلیام هیگ، وزیر خارجه پیشین بریتانیا پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری برای نخستین بار بازگشایی سفارت در تهران را اعلام کرده بود که البته به دلایل مختلفی به تعویق افتاد. پایگاه العربی الجدید نیز به نقل از منابع آگاه انگلیسی اعلام کرد این کشور روز یکشنبه سفارت خود را در تهران بازگشایی می‌کند. به گزارش خبرگزاری «تسنیم»، العربی الجدید همچنین به نقل از این منابع نوشت که فقط ۱۰ کشور از موعد افتتاح سفارت انگلیس در ایران مطلع هستند. براساس این گزارش ۶ کشور عربی خلیج‌فارس، آمریکا، فرانسه، آلمان و ایران از موعد افتتاح سفارت در تهران مطلعند. این منابع همچنین به العربی الجدید گفتند که ایران نیز سطح نمایندگی دیپلماتیک خود را در انگلیس ارتقا می‌دهد.


روابط پر فراز و نشیب

روابط ایران و بریتانیا در طول 500 سال اخیر همواره روابطی پرنوسان بوده است. اما اوج تنش‌های دو کشور به پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران برمی‌گردد. تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان خط امام، حمایت‌های بریتانیا از عراق در جنگ هشت‌ساله علیه ایران، فتوای قتل سلمان رشدی، به‌رسمیت شناختن ارتش جمهوری‌خواه ایرلند توسط ایران، ماجرای دادگاه میکونوس، پرونده هسته‌ای، بلوکه کردن درآمدهای ایران در بریتانیا، دستگیری ملوانان انگلیسی و در نهایت حمله به سفارت بریتانیا در تهران از جمله مسائلی بوده که بر روابط دوجانبه تاثیرگذاشته است. به دنبال انتخابات سال 1388 و حوادث پس از آن، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۷ نوامبر ۲۰۱۱ (آذر 1390) با رای بالا دستگاه دیپلماسی ایران را موظف کردند ظرف دو هفته روابط سیاسی با دولت بریتانیا را به سطح کاردار و روابط بازرگانی با این کشور را به حداقل ممکن برساند. اما با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری 92، وزارت امور خارجه بریتانیا همراه با وزارتخانه‌های امور خارجه کشورهای اروپایی، ضمن تبریک این پیروزی، ابراز امیدواری برای بهبود روابط با ایران را مطرح کردند. در روزهای نخستین ریاست جمهوری حسن روحانی، دیوید کامرون با ارسال نامه‌ای به او ابراز امیدواری کرد روابط تهران ـ لندن در دولت جدید بهبود یابد. پس به‌نظر می‌رسد که با دستیابی طرفین به توافق هسته‌ای و پایان تحریم‌های غرب علیه ایران، زمینه‌ها برای بازگشت روابط به مسیر طبیعی خود فراهم شده است.