عضو تیم مذاکره کننده تاکید کرد
شکست مذاکرات در صورت اجرایی‌نشدن پروتکل الحاقی
حمید بعیدی نژاد؛ عضو تیم مذاکره کننده
گروه دیپلماسی: درشرایطی که شمارش معکوس پایان ضرب‌الاجل رسیدن به توافق جامع هسته‌ای در دهم تیرماه آغاز شده‌است، همچنان برخی موارد اختلافی عمده میان طرفین مذاکره‌کننده وجود دارد که رسیدن به نتیجه تا یک ماه دیگر را با ابهام مواجه کرده‌است. یکی از این موارد اختلافی، بحث «دسترسی» به مراکز نظامی ایران و مصاحبه با دانشمندان است. با وجود مخالفت مقامات ایرانی با این درخواست، طرف غربی همچنان بر خواسته خود پافشاری می‌کند. در این‌باره حمید بعیدی‌نژاد، عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و رئیس هیات کارشناسی ایران در مذاکرات با ۱+۵ گفت: «در دور ما قبل صدور بیانیه لوزان، ۱+۵ طرحی را ارائه کردند که شامل بازرسی از چند نقطه محدود از جمله دو تاسیسات نظامی و انجام مصاحبه با تعدادی از مقامات نظامی و متخصصان هسته‌ای بود، که با واکنش شدید ایران روبه‌رو و رد شد.»
به گزارش خبرگزاری فارس، رئیس هیات کارشناسی ایران در مذاکرات با ۱+۵ در صفحه اینستاگرام خود به تشریح موضوع PMD (ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای) و اهمیت آن در مذاکرات هسته‌ای پرداخت و نوشت: «طرح روزمره بحث بازرسی از تاسیسات نظامی و مصاحبه با دانشمندان هسته‌ای از موضوعاتی هستند که تقریبا هر روز توسط رسانه‌ها و در اظهارات مقامات رسمی و غیررسمی سیاسی و نظامی کشور مورد اشاره قرار می‌گیرد که خود نشان‌دهنده اهمیت ویژه آن برای کشورمان است.»او با اشاره به خلط بحث PMD با محتوای مذاکرات هسته‌ای بر مخالفت‌های محمد‌جواد ظریف، وزیر امور‌خارجه و عباس عراقچی، عضو بلندپایه تیم مذاکره‌کننده با این موضوع تاکید کرد. بعیدی‌نژاد به اجرای داوطلبانه و موقت پروتکل الحاقی در صورت رسیدن به توافق تا زمان تصویب آن توسط مجلس شورای اسلامی از سوی ایران پرداخت و ادامه داد: «اهمیت این توافق آن است که بدون اجرایی شدن پروتکل الحاقی هر چند به‌صورت موقت، آژانس قادر به تایید صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران نخواهد بود و این به معنای شکست کل فرآیند حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران خواهد بود.» در ادامه، عضو تیم مذاکره‌کننده با تاکید بر این نکته که پروتکل الحاقی به هیچ‌وجه شامل مفادی درخصوص تعهد کشورها نسبت به پذیرش بازرسی از تاسیسات نظامی خود یا ضرورت بازجویی از دانشمندان هسته‌ای نمی‌شود، ادامه داد: «نهایت چیزی که در پروتکل الحاقی آمده است، دسترسی مدیریت شده به سایت‌های غیرهسته‌ای با هدف انجام نمونه‌گیری‌های محیطی برای اثبات عدم فعالیت هسته‌ای در سایت‌های اعلام نشده است.»
به گفته بعیدی‌نژاد، آژانس فقط از طریق روند‌های خاصی که وجود دارد می‌تواند درخواست دسترسی هدایت شده به آن تاسیسات را ارائه کند که کشور عضو نیز برای اثبات پایبندی خود به نبود هرگونه برنامه هسته‌ای در تاسیسات اعلام نشده با انجام نمونه‌برداری محیطی موافقت می‌کند.او به تلاش‌های کشورهای جنبش غیر‌متعهدها برای جلوگیری از بسیاری از زمینه‌های امکان سوءاستفاده از ابزارهای آژانس برای دخالت در فعالیت‌های غیرهسته‌ای از جمله در تاسیسات نظامی و حذف مفاد آن از متن پروتکل اشاره کرد. رئیس هیات کارشناسی ایران با بیان اینکه امروزه بیش از ۱۲۰ کشور به عضویت این پروتکل در آمده‌اند و چندین کشور نیز پروتکل را امضا کرده‌اند که آن را به‌طور موقت اجرا می‌کنند، افزود: «بنابراین تلاش برای تفسیر پروتکل الحاقی به نحوی که بخواهد شامل تعهد کشورها به بازرسی از تاسیسات نظامی یا انجام بازجویی از دانشمندان هسته‌ای بشود، کاملا اشتباه است، چون چنین اصولی در پروتکل الحاقی وجود ندارد.»او با طرح این سوال که ریشه بحث بازرسی از تاسیسات نظامی و مصاحبه با دانشمندان هسته‌ای از کجاست؟ پاسخ داد: « این ریشه در حل بحث PMD است.» بعیدی‌نژاد با اشاره به پیشنهاد ۱+۵ برای حل و فصل این موضوع در خلال مذاکرات هسته‌ای گفت: «ایران نیز با آنکه مبنای موضوع این پرونده را ساختگی می‌داند، ولی برای کمک به حل موضوعی که چندین سال است بین ایران و آژانس موضوع مناقشه است، از نظر روش کار این هدف را قابل حصول می‌داند، اما توافق درخصوص آن به این امر بستگی دارد که اقداماتی که از ایران انتظار می‌رود، چه اقداماتی باشد. آنها قول دادند که این موضوع را با توجه به حساسیت ویژه آن در سطح کشورهای ۱+۵ بحث و هماهنگ کرده و در موقع مقتضی، نظر نهایی خود را به ایران اطلاع دهند.»
واکنش تند ایران
او در ادامه به درخواست کشورهای ۱+۵ پیش از حصول بیانیه لوزان، برای بازرسی از چند نقطه محدود از جمله دو تاسیسات نظامی و مصاحبه با برخی مقامات نظامی و متخصصان هسته‌ای اشاره کرد و گفت که این درخواست با واکنش تند مقامات ایرانی مواجه شد. بعیدی‌نژاد ادامه داد: «عکس‌العمل شدید مقام معظم رهبری در رد درخواست این کشورها برای بازرسی از تاسیسات نظامی و مصاحبه با دانشمندان ایرانی، واکنشی کاملا صحیح و دقیق بود.»
ولایتی: حفظ قدرت بازدارندگی رگ حیاتی ما است
از سوی دیگر علی‌اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز تاکید کرد: «مقام معظم رهبری به‌عنوان فرمانده کل قوا حتی اجازه بازدید از مراکز نظامی را هم نمی‌دهند چه برسد به اینکه بخواهند برای ما در مورد نوع تسلیحات نظامی تعیین تکلیف کنند. تصور کنید که در آینده اگر موشک ما به اسرائیل برسد عیب‌دارد ولی اگر موشک آنها به ما برسد بدون اشکال است.»به گزارش «ایسنا» ولایتی یکشنبه شب با حضور در برنامه زنده تلویزیونی «متن حاشیه» که از شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی پخش می‌شد با تاکید بر این موضوع که «ما آنچه را برای دفاع از خود لازم بدانیم قطعا به کار خواهیم برد»، گفت: «ما نمی‌توانیم درخصوص امکانات دفاعی خود از آمریکا کمک بگیریم.» مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل، در پاسخ به این پرسش که چرا ما اجازه بازدید از مراکز نظامی خود را نمی‌دهیم؟ گفت: «زیرا این رگ حیاتی ما است. یعنی آنقدر مردم، دولت، پاسداران و ارتشی‌های ما زحمت کشیدند و به خودکفایی رسیدند تا بتوانند از این کشور دفاع کنند؛ بنابراین حفظ قدرت بازدارندگی ایران با امکانات دفاعی کافی رگ حیاتی ما است.»
ولایتی در ادامه با اظهار بی‌اطلاعی از اسامی لیست ۲۳ نفره آمریکایی‌ها برای مصاحبه، هدف آنها را از مطرح کردن چنین شرطی تحقیر دانشمندان و بازجویی از آنها عنوان کرد.
سه شرط غیرقابل چانه‌زنی
ولایتی که بین سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۶ وزیر امور خارجه ایران بود همچنین در گفت‌وگو با تحلیلگر روزنامه الاخبار لبنان، سه موضوع را مطرح کرد و آنها را سه شرط غیرقابل چانه‌زنی در مذاکرات هسته‌ای برشمرد. به گزارش خبرگزاری فارس، ولایتی گفت: «اول؛ هرگز بازرسی تاسیسات نظامی و حاکمیتی و هر مکانی خارج از هسته‌ای را نمی‌پذیریم. دوم، تحت هیچ شرایطی اجازه نمی‌دهیم دانشمندان و کادر فعال ما در موضوع هسته‌ای بازجویی شوند. سوم، اصلا آمادگی نداریم که بین مساله هسته‌ای و پرونده‌های منطقه‌ای ارتباط برقرار کنیم.»
تلاش کنگره آمریکا برای فشار بر ایران
از سوی دیگر و با وجود آنکه سخنگوی وزارت خارجه چین روند مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ را مثبت ارزیابی کرده و از طرفین خواسته است برای رسیدن به توافق نهایی از خود اراده سیاسی نشان دهند، قانون‌گذاران آمریکایی برای افزایش فشار بر ایران تلاش‌های بیشتری را آغاز کرده‌اند. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه خبری المانیتور، کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در تلاش برای افزایش فشار بر ایران، جلسه‌ای غیرعلنی با وزیر انرژی آمریکا درباره مذاکرات هسته‌ای برگزار کرد. به گزارش المانیتور، قانون‌گذاران آمریکا در حالی که تنها یک ماه تا فرصت دستیابی ایران و قدرت‌های جهانی به یک توافق هسته‌ای فرصت باقی مانده است، تلاش می‌کنند تا فشار بر ایران را افزایش دهند.
ارسال نظر