گروه ترجمه: در حالی که کمتر از دو ماه به ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای ایران باقی مانده، فروپاشی تحریم‌ها آغاز شده است.

آخرین شواهد این موضوع زمانی به‌دست آمد که ۹ هواپیمای تجاری دست دوم، به ایران آمدند تا ناوگان هوایی ماهان ایر را تقویت کنند.

هر چند ممنوعیت فروش قطعات یدکی به ایران در خلال یک قرارداد موقت در انتهای سال ۲۰۱۳ لغو شده است، اما آمریکا، شرکت‌های غربی فروشنده هواپیما به ایران را تهدید به تحریم کرده است.

ماهان ایر پیش از این تحریم شده بود؛ البته نه به دلیل حمایت از برنامه هسته‌ای ایران بلکه به دلیل کمک‌هایش به دولت سوریه در مقابله با ناآرامی‌ها.

تحویل هواپیماهای دست دوم در شرایطی انجام می‌شود که ایران به دنبال پیوستن مجدد به اقتصاد جهانی است و حتی پیش از آن هم یک توافق هسته‌ای نهایی امضا می‌کند.

ماه پیش رئیس‌جمهوری روسیه، ولادیمیر پوتین مجوز فروش سیستم دفاع موشکی پیشرفته خود، موسوم به اس۳۰۰ به ایران را صادر کرد. شرکت‌های نفتی غربی هم در حال ملاقات و مذاکره با مقامات ایران برای نحوه برگشتن به بازارهای سودآور نفت و گاز کشور هستند.

روز یکشنبه عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی ایران، گفت که از فوریه تاکنون، ۱۵ هواپیما از سوی ایران تحویل گرفته شده است و ۹ فروند دیگر هم در آخر هفته می‌رسند. سایر رسانه‌های ایرانی گزارش داده‌اند که این هواپیماها که پیش از این متعلق به ناوگان ویرجین آتلانتیک بوده‌اند، به سمت ماهان ایر در حرکت هستند.

دوشنبه، فایننشال تایمز گزارش داده بود که دولت‌های غربی به این موضوع مشکوک هستند که ماهان ایر با واسطه قرار دادن خطوط هوایی النصر عراق برای به دست آوردن هواپیماها تلاش کرده است.

در سال ۲۰۰۸، اسناد منتشر شده از سوی ویکی‌لیکس نشان می‌داد وزارت خارجه آمریکا تلاش کرده است که از پرواز سه هواپیمایی ماهان ایر که در حال تعمیرات بوده‌اند در کره‌جنوبی خودداری کند.

در نهایت، آمریکا قادر بود تا آن هواپیماها را به پایگاه‌های خود فرا بخواند؛ جایی که تولید شده بودند. آمریکا همچنین ۱۵ میلیون دلار جریمه از شرکت بریتانیایی که این هواپیما را به ایران فروخته بود، دریافت کرد.

سخنگوی خزانه‌داری آمریکا از اظهارنظر در مورد خبر دوشنبه درباره تحویل هواپیماها به ایران خودداری کرد. در هر صورت، برخی از تحلیلگران می‌گویند که این معامله نشان می‌دهد که چگونه پیش از ضرب‌الاجل ۳۰ ژوئن، تحریم‌ها علیه ایران از هم پاشیده می‌شوند.

«تجربه ماهان ایر نشان داد که تحریم‌های آمریکا دیگر نمی‌توانند مانع کشورهای غربی برای مبادله با ایران شوند؛ حتی با شرکتی مانند ماهان ایر که خزانه‌داری آمریکا آن را مورد تحریم قرار داده بود.»

این سخن را امانوئل اتولانگی، یک عضو ارشد بنیان دفاع دموکرات‌ها عنوان کرده است؛ شخصی که یکی از صاحب‌نظران واشنگتن محسوب می‌شود و به شدت هوادار تحریم‌های سخت علیه ایران بوده است.

اتولانگی اضافه می‌کند: «برای حفظ اعتبار نظام تحریم‌ها، دولت باید به سرعت اقدام به مجازات شرکت‌هایی کند که تحریم‌های آمریکا را به وضوح نقض کرده‌اند. در غیر این صورت، این موضوع که تحریم‌ها هنوز هم مستحکم هستند و می‌توانند در آینده هم بازگردانده شوند، زیر سوال می‌رود و اعتبار آنها از بین می‌رود.»

اوی جوریش، یک مقام سابق خزانه‌داری آمریکا که در زمینه پیگیری فعالیت‌های ایران کار کرده است، گفت که خرید هواپیماها یک «تخلف آشکار» از توافق موقتی بوده است که با ایران به آن دست پیدا کرده‌ بودند. این توافق بین ایران، آمریکا و ۵ کشور قدرتمند دیگر در اواخر سال ۲۰۱۳ حاصل شد.

جوریش که هم‌اکنون یک عضو ارشد در شورای سیاست خارجی آمریکا است، ادامه داد: «چنین اقداماتی، توانایی دولت آمریکا در مذاکره و ایجاد یک پرونده معتبر را تضعیف می‌کند و در صورت حاصل نشدن یک توافق خوب اقتصاد ایران باز هم متحمل رنج خواهد شد.»

به‌رغم اعلام ماه گذشته در مورد دستیابی به یک چارچوب برای توافق هسته‌ای، هنوز مذاکرات دیگری باقی مانده است. رهبر عالی جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده‌اند که باید تمامی تحریم‌ها به محض امضای یک توافق برداشته شوند و رهبران نظامی ایران هم گفته‌اند که به هیچ کدام از بازرس‌های بین‌المللی اجازه بازدید از مکان‌های نظامی را نخواهند داد. باراک اوباما و سایر رهبران جهان غرب امیدوار هستند که تحریم‌های کنونی، اهرم فشاری به آمریکا بدهند که بتوانند بر سر مسائل باقی‌مانده با ایران چانه‌زنی کنند؛ اما به نظر می‌رسد که این اهرم فشار آنها، در حال ضعیف شدن است.