گروه دیپلماسی: عربستان سعودی نگران است، نگران پیامدهای توافق هسته‌ای در شکل‌دهی به یک تفاهم میان ایران و آمریکا در بحبوحه تحولات خاورمیانه که اینبار در حیاط خلوت سعودی‌ها و در یمن در حال وقوع است. سفر چندباره مقامات ارشد آمریکا به ریاض و دادن تضمین‌های سیاسی و امنیتی در لوای فروش تسلیحات هم موجب رضایت خاطر تصمیم‌گیرندگان سعودی را فراهم نیاورده است. در این چارچوب، ریاض برای فرار از آنچه خطر احتمالی قدرت یافتن ایران در منطقه می‌داند، دست به دامان پاکستان شده و در حال ائتلاف‌سازی با دیگر قدرت‌های خاورمیانه است که خود بر سر نحوه برخورد با موضوعات منطقه‌ای دچار اختلاف هستند. روزنامه عربستانی العرب در یک گزارش تحلیلی به نقل از منابع آگاه سعودی گزارش داد که تصمیمی در سطوح بلندپایه این کشور برای مقابله با آنچه «قدرت یافتن ایران در منطقه» نامیده شده، اتخاذ شده و ریاض در این رویکرد جدید به دنبال محاصره ایران از مناطق شرقی است. تاسیس شورای سیاسی-امنیتی توسط ملک سلمان و به رهبری محمد بن نایف وزیر کشور سعودی در همین زمینه قابل اشاره است. به گزارش خبرگزاری فارس، روزنامه العرب، گزارش داد که پاکستان در قلب این استراتژی خواهد بود و تشکیل ائتلافی میان ریاض و اسلام آباد که یکی از شرکای نظامی عربستان است و به سلاح اتمی دست‌یافته، عاملی بازدارنده در برابر تنش‌های احتمالی با ایران خواهد بود. عربستان در همین راستا پیشنهاد کمک‌های مالی فراوانی را به پاکستان داده و در سفر «نواز شریف» نخست‌وزیر پاکستان به ریاض و دیدار با «سلمان‌بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان مطرح شده است. نواز شریف هفته گذشته همزمان با سفر نخست‌وزیر ترکیه و مصر به ریاض سفر کرد.

العرب در بخش دیگری از گزارش خود می‌نویسد: «در حالی که شواهد حاکی است روز به روز به توافقی جامع میان ایران و آمریکا درباره برنامه هسته‌ای تهران نزدیک می‌شویم و حضور نظامی ایران در عراق در حالی که این اقدام قطعا با همکاری واشنگتن صورت گرفته، نگرانی‌های ریاض نیز از نزدیک شدن این دو کشور بیشتر شده است.» همزمان مایکل هیدن، رئیس پیشین سیا، روز سه‌شنبه با اشاره به نبردهای کنونی در نزدیکی شهر تکریت گفت که افزایش نفوذ ایران در عراق رضایت‌بخش نیست. موضوعی که همواره سعودی‌ها بر آن تاکید کرده و معتقدند که آمریکایی‌ها عراق را در «طبق طلا» به ایران هدیه دادند. منابع آگاه عربستانی گزارش دادند توافق احتمالی با ایران بر سر برنامه هسته‌ای‌اش [که بیش از پیش ممکن به‌نظر می‌رسد] از یکسو و سرنوشت عراق بعد از داعش از سوی دیگر ریاض را دلواپس کرده که در صورت رفع تحریم‌ها بعد از توافق هسته‌ای قدرت رو به رشد ایران در منطقه با سرعت بیشتری تقویت شود.

پیشتر خبرگزاری فاکس‌نیوز با پرداختن به موضوع توافق محرمانه عربستان و پاکستان نوشت: «درصورتی که توافق دیپلماتیک با ایران مانع از حرکت تهران به سوی دستیابی به سلاح نشود، عربستان سعودی احتمالا طرح هسته‌ای خود را به جریان می‌اندازد.» این خبرگزاری با پرداختن به سفر نخست‌وزیر پاکستان به ریاض می‌نویسد: «حضور نخست‌وزیر پاکستان نسبت به سایر دیدار‌ها و سفرها از اهمیت بیشتری برخوردار است، چون بسیاری این کشور را فراهم‌کننده تکنولوژی هسته‌ای برای عربستان می‌دانند.» در همین زمینه، سیمون هندرسون عضو انستیتو واشنگتن گفت: «باید به سفر نواز شریف به ریاض در قالب تلاش عربستان برای همکاری هسته‌ای با اسلام‌آباد در جهت مقابله با ایران نگاه کرد.» او افزود: «اگر لازم باشد، اسلام‌آباد در مقابل دریافت کمک‌های مالی، تکنولوژی هسته‌ای و حتی کلاهک هسته‌ای به عربستان تحویل می‌دهد.» هندرسون تاکید کرد که عربستان و پاکستان احتمالا یک توافق تسلیحات هسته‌ای محرمانه را امضا کرده‌اند. همچنین گری سیمور مشاور باراک اوباما در زمینه خلع سلاح معتقد است که سعودی‌ها فکر می‌کنند نوعی تفاهم میان آنها و پاکستان وجود دارد، و در بدترین حالت خواهند توانست از پاکستان سلاح‌های اتمی دریافت کنند. سال گذشته عربستان از تصمیم خود برای ساخت ۱۶ نیروگاه اتمی تا سال ۲۰۳۰ میلادی با هزینه بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار خبر داده بود. بر این مبنا دولت عربستان طی دو دهه گذشته تلاش‌هایی را برای دستیابی به این تکنولوژی عمدتا با پاکستان و چین صورت داده است. عربستان کمک‌های مالی را در اختیار صنایع دفاعی پاکستان قرار داده و به گفته کارشناسان غربی به آزمایشگاه‌های ساخت تجهیزات موشکی و هسته‌ای این کشور کمک کرده است. بازدید سلطان بن عبدالعزیز آل سعود، وزیر دفاع وقت عربستان در سال‌های۱۹۹۹ و ۲۰۰۲ از مرکز تحقیقات هسته‌ای پاکستان مهر تاییدی بر نزدیکی روابط نظامی دو کشور بوده است. زمامداران سعودی به این مساله واقفند که جایگزین سازی تکنولوژی‌های روز و استفاده از دانش هسته‌ای موضوعی است که می‌تواند بر قدرت چانه زنی عربستان در مقابل دیگر بازیگران نظام بین‌الملل بیفزاید. به‌ویژه درک این مساله از این حیث قابل توجه است که تکیه بر توانایی‌های بومی در مقطعی که ناامیدی از سیاست‌های آمریکا در حال افزایش است، بدون پشتوانه هسته‌ای نمی‌تواند به واقعیت تبدیل شود. در مقابل این تحلیل، اما پایگاه خبری «المانیتور» در گزارشی با اشاره به اینکه «عربستان خواستار آن نیست تا در کنار نتانیاهو بایستد»، نوشت: «هم‌اکنون رویکرد سلمان بن عبدالعزیز آماده شدن برای پذیرفتن یک توافق هسته‌ای بین‌المللی با ایران است.» در همین زمینه برخی کارشناسان و منابع خبری، سفر اخیر وزیرخارجه اردن پس از هشت سال به تهران و طرح گفت وگوهای عربی-ایرانی را در راستای تلاش‌های همزمان عربستان برای برقراری کانال‌های دیپلماتیک می‌دانند. سایت خبری تحلیلی «الگماینه» نزدیک به لابی نئومحافظه‌کاران آمریکایی و اسرائیلی‌ با انتشار گزارشی درباره خبر اخیر سفر وزیر امور خارجه اردن به ایران، این سفر را مورد شگفتی کشورهای منطقه و تصمیمی برای بهبود روابط دو کشور دانسته است.

به گزارش پایگاه «روز نو»، «الگماینه» در مطلبی با عنوان «گمانه‌زنی درباره چرخش محوری اردن به سمت تهران» با اشاره به اخبار منتشر شده درباره تصمیم وزیر امور خارجه اردن برای سفر به تهران می‌نویسد: «پیش از سفر هیچ‌گونه نشانه‌ای از تمایل دو کشور برای بهبود روابط با یکدیگر دیده نمی‌شد.»