علل پریشانی اسرائیلی‌ها

دنیای اقتصاد: همزمان با آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ایالات‌متحده برای دستیابی به توافق جامع هسته‌ای، روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز، روز گذشته در گزارشی از کاهش اختلافات میان ایران و گروه ۱+۵ در مذاکرات هسته‌ای خبر داد و به نقل از وزیر امور راهبردی اسرائیل خبر از احتمال توافق هسته‌ای در آینده‌ای نزدیک داد؛ موضوعی که به نوشته فایننشال تایمز، بیشترین دلیل پریشانی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی است و تحرکات او را برای از بین بردن هر‌گونه توافق هسته‌ای در روزهای اخیر افزایش داده‌است. گروه دیپلماسی: همزمان با آغاز گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و آمریکا در ژنو سوئیس و در شرایطی که کمتر از یک ماه به پایان اولین ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای (۲۴ مارس-۴ فروردین) موسوم به توافق سیاسی یا تفاهم بر سر کلیات باقی مانده است، روزنامه انگلیسی «فایننشال‌تایمز» در گزارشی از پیشرفت‌های محسوس در مذاکرات هسته‌ای خبر داد و نوشت که ایران و غرب در گفت‌وگوهای هسته‌ای اختلافات بسیار اندکی دارند به‌طوری که برخی عناصر تندروی اسرائیلی نیز احتمال شکل‌گیری توافق هسته‌ای را در هفته‌های آتی لحاظ کرده‌اند.

در همین زمینه «یووال اشتاینتز» وزیر امور راهبردی اسرائیل چندی قبل در مونیخ آلمان طی سخنانی که به‌طور تلویحی حکایت از آماده شدن تل‌آویو در پذیرش توافق‌نامه ایران با گروه ۱+۵ داشت، گفت: «در موارد مهم اختلاف موجود طرفین در مذاکرات هسته‌ای کمتر شده و من پیشرفت در ۲ یا ۳ بخش از موارد اصلی را پیش‌بینی‌ می‌کنم.» این موضوع موجب پریشانی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی شده و در این رهگذر شاهد اقدامات او برای کارشکنی و اخلال در روند مذاکرات هستیم. همزمان با از سرگیری مذاکرات هسته‌ای دوجانبه ایران و آمریکا در شهر ژنو که قرار است در روزهای آتی با مذاکرات وزرای خارجه ایران و آمریکا دنبال شود، «فایننشال تایمز» با بیان اینکه اسرائیل در ظاهر حصول توافق هسته‌ای را پذیرفته است، نوشت: «اشتاینتز در سخنان خود نقش اوباما رئیس‌جمهور آمریکا را در مذاکرات هسته‌ای ستود.» اشتاینتز با نام بردن از ۴ بخش نگران‌کننده در گفت‌وگوهای هسته‌ای که شامل تعداد سانتریفیوژها، تحقیقات ایران برای کسب سانتریفیوژهای بیشتر و ذخیره و از بین بردن سانتریفیوژها است، گفت: «اسرائیل در صورت حصول راه‌حل جامع دیپلماتیک خرسند خواهد شد. البته در زمینه تعداد سانتریفیوژها پیشرفت‌هایی حاصل شده، اما این به‌خاطر امتیازهای بیش از حد گروه ۱+۵ به ایران است.» همزمان نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در سخنانی ادعا کرد: از جزئیات شکل‌گیری یک توافق هسته‌ای بد و خطرناک بین ایران و گروه ۱+۵ آگاه است. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از «المیادین»، این سخنان در شرایطی بیان شده است که یوسف کوپرواسر ژنرال بازنشسته اسرائیلی و مدیرکل سابق وزارت امور راهبردی این رژیم روز گذشته، گفت: «اسرائیلی‌ها باید به خیابان‌ها بریزند و در مقابل سفارت آمریکا در تل آویو علیه قرارداد هسته‌ای ایران، اعتراض کنند.» برخی منابع رسانه‌ای هم اخیرا گزارش دادند که مناسبات بین آمریکا و اسرائیل به یک نقطه عمیق تاریخی نزدیک می‌شود و دلیل آن هم ایران است. پیش‌تر هم نتانیاهو از اقدام اوباما در پنهان کردن اطلاعات مربوط به مذاکرات هسته‌ای ایران از تل‌آویو انتقاد کرده و گفته بود: «اگر کسانی می‌گویند که این توافق هسته‌ای یک توافق خوب است، چرا باید جزئیات آن را از ما پنهان کنند؟ من به واشنگتن خواهم رفت، چون باید هر چه در توان دارم برای جلوگیری از یک توافق بد هسته‌ای به کار گیرم.» موضوع سخنرانی نتانیاهو در کنگره آمریکا و در آستانه انتخابات اسرائیل باعث شده تا رقبای انتخاباتی نتانیاهو اعتراض خود را به این مساله نشان دهند و همچنین مقامات کاخ سفید نیز گفته‌اند که در این سخنرانی شرکت نخواهند کرد، چرا که در گرماگرم مذاکرات هسته‌ای، این سخنرانی مخرب خواهد بود.

تلاش برای چارچوب سیاسی تا ماه مارس

همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا از تلاش برای دست‌یافتن به یک چارچوب سیاسی بین ایران و ۱+۵ تا پایان ماه مارس خبر داد. به گزارش «ایسنا»، به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت امور خارجه آمریکا،‌ جن ساکی روز پنج‌شنبه گذشته در نشست خود با خبرنگاران با اشاره به سفر جان کری، وزیر امور خارجه این کشور به لندن و دیدار با همتای انگلیسی‌اش برای گفت‌وگو درباره مسائل دوجانبه و جهانی و پس از آن سفر به ژنو برای دیدار و مذاکره با محمدجواد ظریف، در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره دیدار دوجانبه ظریف و کری، گفت: «ما همواره معتقدیم که دیدارهای دوجانبه و مستقیم در راستای دیدارهای گروه ۱+۵ با نفرات بیشتر برای پیشبرد فرآیند مذاکرات لازم است. هدف ما دستیابی به یک چارچوب سیاسی و یک فرصت برای ادامه پیشبرد روند مذاکرات است.»

ساکی درباره اظهارات اخیر جاش ارنست درباره رژیم صهیونیستی و اظهارات نتانیاهو مبنی بر اینکه توافق با ایران برای رژیم صهیونیستی خطرناک است و دانستن جزئیات مذاکرات از سوی بنیامین نتانیاهو، گفت: «هنوز توافقی انجام نگرفته است و برای هر کسی دشوار است که درباره آن توافق بداند.» وی ادامه داد: «اطلاعات مذاکرات طبقه‌بندی شده است و آن دسته از اطلاعاتی که ما نمی‌خواهیم در عموم مورد بحث قرار گیرد، نباید در میان عموم مطرح شود.» او در برابر اصرار خبرنگاری مبنی بر اینکه نتانیاهو و دفتر وی از جزئیات توافق با ایران اطلاع دارند، گفت: «هنوز توافقی انجام نگرفته است. اگر توافقی می‌شد ما درباره آن صحبت می‌کردیم و اعلام می‌کردیم که چگونه و چرا این توافق از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری می‌کند. ما فکر می‌کنیم مهم این است که به توافق خوبی میان ایران و گروه ۱+۵ دست یابیم. چنین توافقی نه تنها فضای ایمن‌تری برای ‌آمریکا بلکه برای اسرائیل ایجاد خواهد کرد.» ساکی در پاسخ به این سوال که مقامات کاخ سفید گفته اند دولت آمریکا با بعضی از مقامات رژیم صهیونیستی که اطلاعات را ناقص منتشر می‌کردند، مشکل دارد، گفت: «این جمله درست است. به نظر من بهتر است بگوییم هر جمله‌ای که از دولت اسرائیل می‌شنوید انعکاس درستی از جزئیات مذاکرات نیست، هر چند مساله به انتشار گزینشی اطلاعات برمی‌گردد.» او در پاسخ به این پرسش که آیا با پیشرفت مذاکرات میزان اطلاعاتی که از اسرائیلی‌ها مخفی می‌ماند، بیشتر خواهد شد، گفت: «یقینا وقتی جزئیات افزایش می‌یابد، میزان اطلاعات حساس نیز بیشتر می‌شود.»

تحریم شرکت نفتکش خلاف توافق ژنو نیست

از سوی دیگر وزیر امور خارجه ایران در واکنش به تحریم مجدد شرکت ملی نفتکش ایران از سوی اتحادیه اروپا گفت: «این تحریم جدید نیست؛ اینها تکرار تحریم‌های قبلی است که یک حرکت حقوقی لازم دارد که دوستان ما به دادگاه می‌روند و رای می‌گیرند و براساس رای دادگاه، مشکلات فنی را برطرف می‌کنند و پاسخ دادگاه را می‌دهند؛ بنابراین از نظر حقوقی چندان نمی‌توان گفت که توافق ژنو نقض شده است.» به گزارش خبرگزاری مهر، ظریف تاکید کرد: «‌در عین حال آنچه نقض شده، عقل است؛ چون این کار آنها خلاف عقلانیت است، به خاطر اینکه غربی‌ها هنوز به این درک نرسیده‌اند که تحریم‌ها برای خودشان هم به جای اینکه یک سرمایه باشد، یک نوع هزینه است که نمی‌توانند اهدافشان را پیش ‌ببرند؛ من بیش از اینکه نگران یک یا دو مورد از این اتفاقات باشم، نگران این تفکر هستم.» محمدجواد ظریف همچنین در گفت‌وگو با «عصر ایران» با اشاره به توافق هسته‌ای گفت: «من هم اعتقاد دارم توافق باید در حد کافی وارد جزئیات شده باشد که امکان بروز سوءتفاهم و سوءبرداشت وجود نداشته باشد. از ابتدا نیز تمام تلاشمان بر همین بوده است و به‌خصوص پس از تاکید مقام معظم رهبری نیز همین چارچوب را رعایت خواهیم کرد. به هر حال هیچ توافقی نخواهد بود، مگر اینکه روی همه جزئیات به توافق رسیده باشیم.» ظریف با اشاره به اینکه بارها اعلام کرده‌ام که جزئیات مذاکرات خدمت مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهوری اطلاع‌رسانی می‌شود، افزود: «ایشان در جریان جزئیات قرار می‌گیرند، اما این‌گونه نیست که در همه زمینه‌ها و جزئیات اعلام نظر بفرمایند، اما هر زمانی که لازم بدانند اعلام نظر می‌فرمایند. تمام هدف تیم مذاکره‌کننده و ریاست محترم جمهوری و دولت اجرای منویات مقام معظم رهبری است و این مهم را دنبال خواهیم کرد.» رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که چه دلیلی در تاکید اخیر رهبری مبنی بر اینکه توافق باید تک‌مرحله‌ای باشد، وجود داشت، افزود: «توافق که حتما باید یک‌مرحله‌ای باشد. ما اصلی داریم که هیچ توافقی وجود نخواهد داشت تا زمانی که نسبت به همه موارد توافق صورت گرفته باشد و این اصل را در ابتدای مذاکرات ژنو نیز اعلام کرده‌ایم.»

گزارش جدید آژانس

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه گزارش جدید خود را درباره عدم انحراف برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرد. سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس در این خصوص گفت نخستین گزارش آژانس در سال ۲۰۱۵ و در آستانه ادامه مذاکرات در ژنو، بار دیگر نشان می‌دهد که تمام فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران تحت نظارت آژانس ادامه دارد. «رضا نجفی» روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با «ایرنا» افزود: «گزارش نشان از شفافیت کامل برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران دارد.» به گفته نجفی، این گزارش همچنین بار دیگر تایید می‌کند که ایران به تمامی اقداماتی که به‌صورت داوطلبانه طبق توافق ژنو و تمدید آن پذیرفته، عمل کرده است. سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس تاکید کرد: «تنها نکته جدید در گزارش، ملاقات اخیر مدیرکل آژانس با وزیر امورخارجه در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ است که قرار شد تماس‌ها ادامه پیدا کند.» به گفته نجفی، در همین ارتباط عباس عراقچی پس از مذاکرات ژنو قرار است به وین بیاید و با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ملاقات کند. سفر عراقچی به وین پس از مذاکرات هسته‌ای در ژنو و رایزنی با مذاکره‌کنندگان آمریکایی و سایر کشورهای ۱+۵ صورت می‌گیرد. نحوه سرعت بخشیدن به همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از دیگر موضوعات مورد بحث در این دیدار خواهد بود. عراقچی به همراه مجید تخت‌روانچی دیروز و امروز(شنبه) با هیات آمریکایی به ریاست وندی شرمن در ژنو مذاکره می‌کنند و سپس در روزهای یکشنبه و دوشنبه وزیران خارجه دو کشور به این مذاکرات ملحق خواهند شد. به گفته عراقچی احتمال دارد در روزهای پایانی هفته نیز گفت‌وگو‌های ایران و معاونان وزیران ۱+۵ هم برگزار شود.

مذاکرات براساس منطق است

از سوی دیگر و در بحبوحه تحولات هسته‌ای، رئیس مجلس شورای اسلامی اقتدار در صحنه بین‌المللی را از نقاط قوت ایران دانست و گفت که مذاکرات با کشورهای ۱+۵ براساس منطق است. علی لاریجانی پنج‌شنبه شب در یادواره شهید محلاتی و۳۳۰ شهید شهرستان محلات در مسجد قائم این شهر افزود: «فشار و تحریم استکبار تاثیری بر دانش صلح‌آمیز هسته‌ای ایران اسلامی ندارد و کشور ما جایگاه خود را در این دانش تحت هر شرایطی حفظ خواهد کرد.» او گفت: «ایران منابع و انرژی سرشاری دارد که استکبار و کشورهای غربی با ایجاد چالش در صحنه بین‌المللی می‌خواهند جلوی پیشرفت کشور در انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای را بگیرند، اما ایران ذره‌ای از حق خود کوتاه نمی‌آید واز حقوق خود دفاع خواهد کرد.»