اوباما در سخنرانی سالانه خود در کنگره:
هرگونه لایحه تحریمی را بی درنگ وتو خواهم کرد
گروه دیپلماسی: در آستانه دور جدید گفت‌وگوهای هسته‌ای در داووس سوئیس و در شرایطی که طرفین از کلیات مذاکرات وارد جزئیات توافق شده‌اند، رئیس‌جمهوری آمریکا درباره تحریم‌ها علیه ایران به جمهوری‌خواهان حاکم بر کنگره هشدار داد که هر اقدامی برای تحریم ایران می‌تواند مذاکرات حساس میان دو کشور را که هدف از آن دستیابی به یک توافق جامع هسته‌ای است، با شکست مواجه سازد و این به معنای شکست دیپلماسی آمریکا خواهد بود. باراک اوباما همچنین گفت که هرگونه لایحه تحریمی را که در رابطه با ایران به دست او برسد بی درنگ وتو خواهد کرد. او پیش‌تر نیز به جمهوری‌خواهان هشدار داده بود که در صورت تصویب تحریم‌های جدید، آن را وتو خواهد کرد. سخنرانی سالانه اوباما در شرایطی ایراد شد که جمهوری‌خواهان رای‌گیری اولیه بر سر تحریم‌های ایران را این هفته بابت جلب رضایت دموکرات‌ها به تعویق انداختند، اما قرار است هفته آینده این رای‌گیری را به پیش برند. همزمان با این تحولات وزیر خارجه روسیه نیز گفت که با توجه به شرایط موجود می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که در ماه ژوئن(تیر) توافق به دست خواهد آمد. به گزارش «ایرنا»، باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا بامداد چهارشنبه در ششمین سخنرانی سالانه خود در نشست مشترک با نمایندگان کنگره که از شبکه سی‌ان‌ان به صورت زنده پخش شد، ضمن حمایت از ادامه مذاکرات ایران و ۱+۵، گفت که هیچ تضمینی برای موفقیت مذاکرات جاری وجود ندارد. او مدعی شد که درسایه تلاش‌های دولت او پس از ۱۰ سال ایران سرانجام حاضر به کاهش و مهار کردن فعالیت‌های هسته‌ای خود شده است. اوباما گفت، همان‌طور که قبلا نیز گفته شده است، همه گزینه‌ها را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح‌های هسته‌ای روی میز نگاه خواهد داشت.
اوباما در ادامه گفت: «درچنین زمان حساسی تردیدی ندارد که اقدام به تحریم‌های تازه علیه ایران به یقین موجب شکست مذاکرات هسته‌ای خواهد شد و ایران را به ادامه فعالیت‌های هسته‌ای خود وا خواهد داشت و درعین حال کنترل تحریم‌ها علیه ایران را از گذشته دشوارتر خواهد ساخت.» او در نهایت بار دیگر بر این نکته تاکید کرد که درچنین شرایط حساسی، هرگونه لایحه تحریمی را که در رابطه با ایران به دست او برسد بی درنگ وتو خواهد کرد.
واکنش کنگره به سخنان اوباما
همزمان، نمایندگان هر دو حزب کنگره، لحظات کوتاهی پس از اتمام سخنرانی سالانه باراک اوباما واکنش‌های گسترده‌ای به اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر تهدید به وتوی تحریم‌ها داشتند. اولین بیانیه را «اد رویس»، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان صادر کرد. او در این بیانیه خواستار همکاری رئیس‌جمهوری آمریکا با کنگره برای تشدید فشارهای اقتصادی علیه تهران شد. رویس در این بیانیه، با بیان اینکه رئیس‌جمهور گزینه‌های غلطی را درباره ایران ارائه کرده است، گفت: «ما می‌توانیم مذاکره کنیم و فشار اقتصادی را افزایش دهیم.» او در ادامه نوشت: «فشار اقتصادی تنها عاملی بود که ایران را پای میز مذاکره نگاه داشت. رئیس‌جمهور به جای حذف آنچه کارآمد بوده است، باید با کنگره برای افزایش فشار مذاکراتی بر ایران همکاری کند.» جانی ارنست، نماینده جمهوری‌خواه کنگره هم در مخالفت با اظهارات اوباما گفت: «کنگره برای مقابله با آرمان‌های هسته‌ای ایران تلاش خواهد کرد.»
در مقابل اما، «دیان فاینشتاین»، سناتور دموکرات کالیفرنیا در بیانیه‌ای از سخنان رئیس‌جمهور آمریکا استقبال کرد. فاینشتاین در این بیانیه نوشت: «من شدیدا از درخواست رئیس‌جمهور از کنگره برای خودداری از وضع تحریم‌های اضافی علیه ایران حمایت می‌کنم.» او افزود: «تحریم‌های جدید، ناقض توافق موقت است و مذاکرات را به شکست می‌کشاند.» از طرف دیگر، «چاک شامر»، سناتور ارشد دموکرات در گفت‌و‌گو با «سی‌ان‌ان» گفت که نمایندگان دموکرات و جمهوری‌خواه در حال رایزنی برای بررسی درخواست رئیس‌جمهور و تعویق طرح تحریم‌ها تا ماه مارس (اسفند) هستند.
توقف موقت طرح تحریم
جمهوری‌خواهان همچنین می‌گویند که آنها رای‌گیری اولیه بر سر تحریم‌های ایران را این هفته بابت جلب رضایت دموکرات‌ها به تعویق انداخته‌اند، اما قول دادند که هفته آینده این رای‌گیری را به پیش ببرند. به‌نظر می‌رسد که رای‌گیری بر سر تحریم‌های ایران به خاطر سخنرانی سالانه باراک اوباما در کنگره به تعویق افتاده است. به گزارش «انتخاب»؛ سناتور دموکرات «شروود براون» از اوهایو که عضو ارشد کمیته بانکی سنای آمریکا است، از اقدامات عجولانه سناتورهای جمهوری‌خواه تحت رهبری سناتور «میچ مک کانل» انتقاد کرد. او گفت: «من علت این عجله و شتاب را درک نمی‌کنم، دولت آمریکا هرچه که لازم باشد در مذاکرات انجام می‌دهد.» او گفت جمهوری‌خواهان از قوانین پیروی نمی‌کنند و ما برای به رای گذاشتن چنین طرحی به زمان بیشتری نیاز داریم.
قرار بود کمیته امور بانکی مجلس سنا در بیستم ژانویه(۳۰ دی) یک جلسه استماع برگزار کند و روز بیست و دوم تصمیم خود را اعلام کند، اما تعویق یک هفته‌ای برای این جلسه استماع اعلام شد. سناتور مارک کرک عضو کمیته امور بانکی مجلس سنا و یکی از تنظیم‌کنندگان طرح تحریم‌های ایران گفت که دموکرات‌ها نمی‌خواستند این جلسه با سخنرانی سالانه باراک اوباما در کنگره همزمان شود و این منطقی به نظر می‌رسد.
کرک تاکید کرد این طرح که سناتور رابرت منندز نیز در نوشتن آن سهیم بوده است، از شکل کنونی‌اش تغییر نخواهد کرد. اوباما به نمایندگان کنگره هشدار داده است که تحریم‌های جدید علیه ایران، می‌تواند به منحرف شدن مذاکرات هسته‌ای از مسیرش منجر شود. منندز و کرک خاطرنشان کرده‌اند که این طرح در صورت دستیابی به یک توافق با ایران، موجب اعمال تحریم‌های جدید نمی‌شود.
در ماه ژوئن توافق به دست خواهد آمد
همزمان با این تحولات، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه گفت، در جریان مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ پیشرفت‌های قابل توجهی به دست آمده است. لاوروف روز گذشته در کنفرانس مطبوعاتی ویژه جمع‌بندی نتایج دستگاه دیپلماسی روسیه در سال ۲۰۱۴ تاکید کرد: «تمام بازیگران کلیدی در مساله هسته‌ای ایران واقع‌گرایانه رفتار می‌کنند.» وزیر خارجه روسیه گفت: «شرکت‌کنندگان در مذاکرات هسته‌ای از طرف گروه ۱+۵ و ایران برای عقد موافقت‌نامه اصولی مصمم هستند.» او همچنین به پیشرفت به دست آمده در دور اخیر مذاکرات در ژنو اشاره کرد. لاوروف افزود: «با توجه به شرایط موجود می‌توانیم پیش‌بینی کنیم در مورد شاخص‌هایی که در ماه نوامبر گذشته در مورد برنامه هسته‌ای ایران تعیین شده، در ماه ژوئن(تیر) توافق به دست خواهد آمد.»
تلاش برای دستیابی به راه‌حل قاطعانه
همچنین «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که اتحادیه اروپا و آمریکا در مذاکرات هسته‌ای با ایران برای دستیابی به یک راه‌حل قاطعانه و دراز مدت در تلاش هستند. به گزارش «ایرنا»، موگرینی روز سه شنبه در نشستی در اندیشکده آمریکایی (بروکینگز) مساله هسته‌ای ایران را یکی از چالش‌های فراروی اتحادیه اروپا و آمریکا درعرصه جهانی دانست. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «درحالی که نتایج نهایی مذاکرات هسته‌ای ایران نامشخص است، ترکیب فراآتلانتیکی گفت‌وگوهای هسته‌ای تا به حال قدرت خود را ثابت کرده است.» او افزود: «ما (اتحادیه اروپا و آمریکا) به‌طور مشترک تلاش می‌کنیم تا به یک راه‌حل قاطعانه و درازمدت برای حصول اطمینان از صلح‌آمیز بودن کامل برنامه هسته‌ای ایران دست یابیم.»
تایید پایبندی ایران به تعهداتش
از سوی دیگر، دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل با انتشار گزارشی محرمانه تایید کرد که ایران به تعهداتش برای عدم گسترش فعالیت‌های هسته‌ای‌اش که می‌تواند در ساخت سلاح هسته‌ای کاربرد داشته باشد، عمل می‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با انتشار گزارش ماهانه خود تایید کرد که ایران به تعهداتش مبنی بر عدم گسترش فعالیت‌های هسته‌ای‌اش عمل می‌کند. به گزارش «ایلنا» به نقل از «آسوشیتدپرس»، دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل روز سه‌شنبه با انتشار گزارشی محرمانه تایید کرد که ایران به تعهداتش برای عدم گسترش فعالیت‌های هسته‌ای‌اش که می‌تواند در ساخت سلاح هسته‌ای کاربرد داشته باشد عمل می‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این گزارش آورده است به نظارت بر پایبندی ایران به تعهداتش ادامه می‌دهد که شامل موارد زیر است:
عدم غنی‌سازی اورانیوم بالای ۵ درصد که کمتر از سطح ۹۰ درصد مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای محسوب می‌شود. رقیق‌سازی یا تبدیل بخش اعظم ذخیره اورانیوم غنی شده ایران در سطح ۲۰ درصد که در مراحل بعدی می‌تواند برای تولید مواد مورد نیاز سلاح هسته‌ای غنی‌سازی شود. عدم پیشرفت کار در یک تاسیسات زیرزمینی غنی‌سازی اورانیوم، ادامه توقف
ساخت‌و ساز در یک رآکتور هسته‌ای که در مراحل نزدیک به تکمیل شدن قرار دارد و قادر به تولید حجم قابل توجهی از پلوتونیوم است.
ارسال نظر