گمانه‌ها از نزدیک شدن دیدگاه‌ها در رسیدن به یک توافق کلی خبر می‌دهند
توافق سیاسی روی کلیات؟
گروه دیپلماسی، کامران کرمی، خبرنگار اعزامی «دنیای اقتصاد» به وین: بالاخره پس از نزدیک به یک هفته تلاش خستگی‌ناپذیر خبرنگاران برای دست یافتن به اسرار کاخ کوبورگ، خبرها حاکی از نزدیک شدن دیدگاه‌های طرفین در رسیدن به یک توافق سیاسی بر سر کلیات و گفت‌وگو بر سر جزئیات آن است. اگرچه همچنان فضای گمانه زنی سایه خود را حتی روی رسیدن به یک توافق کلی گسترانیده است، اما مثبت و سازنده بودن گفت‌وگوها و جدیت جان کری وزیرخارجه آمریکا در نزدیک به شش دور رایزنی‌های فشرده با هیات ایرانی، نشان از آن دارد که زمینه‌ها برای رسیدن به توافق سیاسی در حال شکل‌گیری است.
گروه دیپلماسی، کامران کرمی، خبرنگار اعزامی «دنیای اقتصاد» به وین: بالاخره پس از نزدیک به یک هفته تلاش خستگی‌ناپذیر خبرنگاران برای دست یافتن به اسرار کاخ کوبورگ، خبرها حاکی از نزدیک شدن دیدگاه‌های طرفین در رسیدن به یک توافق سیاسی بر سر کلیات و گفت‌وگو بر سر جزئیات آن است. اگرچه همچنان فضای گمانه زنی سایه خود را حتی روی رسیدن به یک توافق کلی گسترانیده است، اما مثبت و سازنده بودن گفت‌وگوها و جدیت جان کری وزیرخارجه آمریکا در نزدیک به شش دور رایزنی‌های فشرده با هیات ایرانی، نشان از آن دارد که زمینه‌ها برای رسیدن به توافق سیاسی در حال شکل‌گیری است. با توجه به این موضوع که تا حد زیادی رسیدن به توافق جامع تا روز سوم آذر منتفی شده است، طرفین اکنون گفت‌وگوهای خود را برای دستیابی به توافق سیاسی روی کلیات ادامه می‌دهند. هر چند در این میان یک عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، شکل‌گیری توافق سیاسی را تکذیب کرد و گفت که مذاکرات همچنان ادامه دارد، اما جو حاکم بر رسانه‌ها حاکی از نزدیک شدن دیدگاه‌ها به سناریوی «توافق بر سر کلیات» است. برخی خبرگزاری‌ها می‌گویند که ایران و ۱+۵ در جریان گفت‌وگوهای کارشناسی متعدد یک سال گذشته، بخشی از پیش‌نویس توافق نهایی و جامع را که شامل کلیات این توافق است، آماده کرده‌اند؛ بنابراین اکنون طرفین به‌دنبال این هستند که به یک توافق سیاسی دست پیدا کنند که راه را برای تکمیل این پیش‌نویس که به توافق جامع و نهایی منجر می‌شود، هموار می‌کند. در همین شرایط، خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز اعلام کرده در صورت رسیدن طرفین به یک توافق سیاسی کلی، آنها متعهد خواهند شد که اختلافات باقی‌مانده را که اغلب در دو موضوع غنی سازی و جدول زمانی تحریم‌هاست، از طریق مذاکره حل کنند.
همچنین یک دیپلمات ایرانی گفته است که به «چند روز تا چند هفته» زمان برای تکمیل این پیش‌نویس آن‌هم در صورت دستیابی به «توافق سیاسی» نیاز است. هرچند هنوز هیچ گونه جزئیاتی درباره محتوای این توافق سیاسی منتشر نشده، اما به‌طور کلی چنین گفته می‌شود که این مرحله، در سطحی بالاتر از تمدید مذاکرات و پایین تر از رسیدن به توافق جامع است.
بر این اساس محتمل‌ترین گزینه ممکن در شرایط کنونی، رسیدن طرفین تا ساعت ۲۴ امشب (دوشنبه) به یک توافق بر سر کلیات یا همان توافق سیاسی است. توافق جامع و در پایین‌ترین سطح، شکست مذاکرات سناریوهایی هستند که در حال حاضر چندان محل گمانه‌زنی نیستند. همزمان یک مقام ارشد ایرانی با بیان اینکه روی چارچوب یک تفاهم سیاسی متمرکز هستیم گفت که ما علاقه‌مند به تمدید مذاکرات نبوده و نیستیم و سخت روی رسیدن به یک چارچوب برای تفاهم سیاسی کار می‌کنیم و تا الان هیچ بحثی درباره تمدید مذاکرات یا گزینه‌های دیگر نداشته‌ایم.
طرح گزینه تمدید، سناریویی است که در یک هفته اخیر و با توجه به درز نکردن خبرهای دقیق از پیشرفت طرفین در رسیدن به گام‌های عملی، در فضای کنونی مطرح شده است. زمزمه‌ها درباره آمادگی ایران برای تمدید مذاکرات با قدرت‌های جهانی در حالی شنیده می‌شود که مقام‌های مذاکره‌کننده ایران پیش از این اعلام کرده بودند که تهران به‌دنبال تمدید نیست. اینکه اگر ایران و ۱+۵ به توافق سیاسی یا همان توافق بر سر کلیت‌ها دست پیدا کنند، آیا جزئیات موضوع تمدید خواهد بود یا خیر، باعث شده تا موضوع تمدید چند روزه تا چند ماهه گفت‌وگوها در فضای حاکم بر خیمه خبرنگاران مطرح شود. در همین ارتباط، خبرگزاری فرانسه، دیروز به نقل از یک منبع ایرانی گزارش داد که در صورت بی‌نتیجه بودن مذاکرات تا ضرب‌الاجل سوم آذر، ایران آماده تمدید مذاکرات برای شش ماه تا یک سال دیگر است. در همین روز «یک منبع نزدیک به مذاکرات» نیز همین موضوع را در گفت‌وگو با خبرگزاری روسی اینترفکس بیان کرده است.
در همین ارتباط یک عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، پیش‌تر دستیابی به «توافق جامع و نهایی» تا روز سوم آذر را «غیر ممکن» ارزیابی کرده و افزوده بود، اگر تا ۲ آذر در وین بر سر یک تفاهم سیاسی و کلی توافق نکنیم، گزینه تمدید توافق ژنو روی میز قرار می‌گیرد.
اما آنچه در فضای حاکم بر خیمه خبرنگاران که مدام بر تعدادشان افزوده می‌شود، می‌گذرد حاکی از این است که گزینه تمدید مذاکرات چندان سناریوی واقع‌بینانه‌ای در شرایط کنونی نیست. بنابراین طرفین در تلاش هستند تا ضمن رسیدن به این توافق کلی، جزئیات را در ادامه مورد بحث و بررسی قرار دهند.
همزمان دیگر عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در واکنش به اخبار برخی رسانه‌ها مبنی بر تمدید مذاکرات هسته‌ای اعلام کرد که صحبت از تمدید مذاکرات نیست و تمرکز ما روی به نتیجه رساندن توافق جامع است. اگرچه ناظران، توقف این مذاکرات را حتی در صورت نرسیدن طرفین به توافق جامع تا آخرین لحظات
۲۴ نوامبر و حتی پس از این زمان ناممکن می‌دانند، اما درباره بحث تمدید و زمان و چگونگی آن نیز تحلیل‌ها متفاوت است؛ چراکه تهران اعلام کرده مایل به تمدید مذاکرات نیست. خبرنگارانی که در مذاکرات ژنو ۳ در آبان ماه سال گذشته حضور داشته‌اند، می‌گویند این روزها از جهاتی یادآور روزهای ۲۳ تا ۲۵ نوامبر سال ۲۰۱۳ در ژنو است که هیات‌های مذاکره‌کننده سخت در تلاش برای رسیدن به توافق بودند. دیپلمات‌ها سال گذشته ساعت صفر ۲۴ نوامبر را تا بامداد روز بعد نگه داشتند و پس از ۲۷ ساعت مذاکره، در نهایت رسیدن به توافق اولیه را اعلام کردند.
حال با آمدن بیشتر وزرای خارجه و پیوستن احتمالی وزیر خارجه چین به کاخ کوبورگ، فضای تحلیل و ارزیابی‌ها به سمت رسیدن به یک توافق پس از نزدیک به یک سال مذاکرات فشرده از زمان امضای برنامه اقدام مشترک موسوم به توافق ژنو است. خبر دیگری که فضای پرخبر در عین بی‌خبری هتل کوبورگ، هتل ماریوت و خیمه خبرنگاران را تحت تاثیر قرار داد، سفر ناگهانی سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان سعودی برای دیدار با جان کری به وین است.
اگرچه سفر فیصل تا حد زیادی می‌تواند در ارتباط با نشست روزهای آینده اوپک در وین باشد، اما تحلیلگران مسائل منطقه‌ای معتقدند سفر وزیر خارجه کهنه‌کار سعودی نشان از آن دارد که عربستان هم بوی یک توافق احتمالی به مشامش رسیده است و قصد دارد با سفر سراسیمه و ناگهانی خود از قافله عقب نماند. خبرگزاری آسوشیتدپرس روز شنبه به نقل از سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نوشت که کری به‌صورت تلفنی با همتایان خود در کشورهای حاشیه خلیج فارس و همچنین اسرائیل، کانادا و ترکیه صحبت کرده است. برخی از تحلیلگران معتقدند این تماس‌ها می‌تواند به منظور رایزنی و در جریان قرار دادن از آخرین روند مذاکرات به مقامات این کشورها که شرکای منطقه‌ای ایالات متحده هستند، باشد.
آنچه نمایان است، این موضوع است که هیچ کس خواستار بازگشت به شرایط قبل از توافق ژنو نیست، زیرا این امر برای همه، یک سناریوی خطرناک خواهد بود. موضوعی که همواره تیم هسته‌ای ایران به آن اشاره کرده است. با توجه به آنچه گفته شد، به‌خوبی می‌توان دریافت که مذاکرات هسته‌ای در حال حاضر وارد گردنه حساس وین شده است و باید دید از دل رایزنی‌ها و مذاکرات فشرده و جدی قلعه کوبورگ آیا اسرار نهفته، افشا خواهند شد و گوش سرما برده خبرنگاران به ندای خوش توافق، طنین‌انداز خواهد شد؟
اوباما: توافق شود، کنگره را متقاعد می‌کنم
در شرایطی که مذاکره‌کنندگان هسته‌ای در وین سخت مشغول مذاکره و رایزنی هستند، باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا تاکید کرد اگر توافقی حاصل شود، مطمئن است که می‌تواند کنگره را از بابت قدرت این توافق متقاعد کند.
به گزارش «ایرنا»، پایگاه اینترنتی شبکه خبری «ای‌بی‌سی‌نیوز» نوشت: «باراک اوباما با بیان اینکه شکافها در مذاکرات هسته‌ای همچنان قابل توجه است، گفت که خیلی زود است در مورد احتمال دستیابی طرفین به توافق تا روز دوشنبه سخن گفت.» براساس این گزارش، اوباما در گفت وگوی اختصاصی به جورج استفانوپولوس، مجری برنامه «این هفته» شبکه ای‌بی‌سی‌نیوز گفت: «اگر توافقی حاصل شود، مطمئن است که می‌تواند کنگره را از بابت قدرت این توافق متقاعد کند.» او افزود: «مطمئن هستم که چنانچه به توافقی دست یابیم، من علاوه بر متقاعد کردن کنگره، میتوانم ملت آمریکا را قانع کنم که این کار درستی است.» اوباما تاکید کرد: «آنچه یک توافق انجام میدهد، این است که بخش بزرگی از کار از روی میز برداشته و احتمالا یک پروسه طولانی شروع می‌شود که طی آن نه فقط روابط ایران با ما بلکه روابط ایران و جهان و منطقه شروع به تغییر می‌کند.»
به گزارش «ایرنا»، ناظران بین‌المللی بر این باورند در شرایطی که اوباما و دولتمردان این کشور به دلایل مختلف علاقه‌مندند موفقیت در دستیابی به توافق با ایران را در کارنامه خود ثبت کنند، زیاده‌خواهی از یکسو و تاثیرپذیری از لابی‌های صهیونیستی از سوی دیگر، تاکنون مانع رسیدن به این امر شده است.
ارسال نظر