گروه دیپلماسی- کامران کرمی، خبرنگار اعزامی «دنیای اقتصاد» به وین: دهمین دور مذاکرات جامع هسته‌ای ایران و ۱+۵، دیروز در هوای بارانی و سرد شهر وین با آخرین ناهار کاری وزیر خارجه ایران و هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کمتر از ۶ روز مانده به پایان مهلت قانونی ضرب‌الاجل ۲۴ نوامبر در محل نمایندگی ایران برگزار شد تا طرفین ضمن بررسی روند مذاکرات، درباره چگونگی ادامه دهمین دور مذاکرات جامع هسته‌ای بحث و گفت‌و‌گو کنند. در پی این دیدار دو طرف به این برداشت مشترک رسیدند که نشست رسمی بین ایران و ۱+۵ برگزار نشود و تنها نشست‌های کارشناسی با حضور معاونان در هتل پله کوبورگ از سر گرفته شود و امروز چهارشنبه به طور رسمی با حضور معاونان وزرای خارجه، این دور از مذاکرات رسما شروع شود. ظریف، پس از صرف ناهار کاری با اشتون، در میان خبرنگاران حاضر شد و درباره ناهار کاری گفت که مذاکرات خوبی داشتیم، اما پیشرفت آن به اراده سیاسی طرف مقابل بستگی دارد. سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران نیز پس از صرف ناهار کاری، در جمع خبرنگاران گفت که ایده‌ها و پیشنهادهای زیادی را همواره ارائه کرده‌ایم که اگر بخواهد رفع نگرانی شود، این ایده‌ها کفایت می‌کند.

این دور از گفت‌وگوها به گفته محمد جواد ظریف «مرحله آخر مذاکرات» است و زمان آن است که به گفته وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا طرفین کار را تمام کنند. شمار زیادی از خبرنگاران داخلی و خارجی با هدف پوشش مذاکرات و با احتمال موفقیت این دور از گفت‌وگوها و همچنین سفر احتمالی وزرای خارجه ۳+۳ به‌ویژه جان کری به محل مذاکرات، عمدتا در هتل‌های ماریوت، پله کوبورگ و مرکز رسانه‌ای اتریش حضور پیدا کرده‌اند. فضای تحلیل و ارزیابی از مذاکرات عمدتا حول گمانه‌زنی‌ها تمرکز دارد و برخی رسانه‌های خارجی از تمدید چند ماهه گفت‌و‌گوها صحبت به میان می‌آورند که تاکنون نه تکذیب شده و نه تایید. از سوی دیگر برخی دیگر از رسانه‌ها همچون لس‌آنجلس تایمز در تحلیلی اعلام کرده‌اند که احتمال یک توافق هسته‌ای غیرمنتظره وجود دارد.

در همین ارتباط وزیر امور خارجه ایران در بدو ورود به وین در فرودگاه این شهر در پاسخ به سوال خبرنگاران درخصوص چشم‌انداز رسیدن به یک توافق در این دور از گفت‌وگوها با بیان اینکه وارد مرحله آخر مذاکرات شدیم، گفت: « فکر می‌کنم همان‌طور که از ابتدا گفتیم در صورتی که طرف مقابل اراده سیاسی برای رسیدن به راه‌حل داشته باشد، پیشنهادهای متعددی برای این که اطمینان حاصل شود برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است، وجود دارد و مطرح شده است.» ظریف با بیان اینکه این پیشنهادها می‌تواند یک راه‌حل یا راه‌حل‌های متعدد بسیار مناسبی را ارائه دهد، افزود: «لذا هنوز این امکان هست؛ در صورتی که طرف مقابل اراده سیاسی را برای اتخاذ تصمیم سخت داشته باشد و ارائه خط قرمزهای بی‌معنا که برای خوشامد گروه‌های فشار است، را کنار بگذارد.»

وزیر امور خارجه افزود: «ما با این هدف به وین آمده‌ایم که ان‌شاء‌الله با تلاش تا روز آخر به نتیجه مناسب که منافع مردم ایران در آن لحاظ شده باشد و حقوق‌شان محترم شمرده شده باشد برسیم و اگر نگرانی مشروعی هم جامعه بین‌المللی دارد، رفع شده باشد.»

محمد جواد ظریف تاکید کرد: «اطمینان می‌دهم اگر بتوانیم به راه‌حلی برسیم که منافع کشور و مردم را لحاظ کند به توافق می‌رسیم. اگر بر اثر زیاده‌خواهی طرف مقابل، راه‌حل به‌دست نیاید، دنیا متوجه شده است که ایران به دنبال راه‌حل، تفاهم و تعامل سازنده است و از حقوق، عزت و سربلندی کشور دست برنمی‌دارد.»

او ادامه داد: «آنچه برای این هفته لازم است این است که با اعتماد به نفس، همه گروه‌ها و افراد کاری کنند که با نشان دادن همدلی و وحدت ملی نتیجه هر چه باشد چه توافق باشد و چه ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی، روز سوم آذر ان‌شاءالله پیروزی ملی در رسیدن به اهدافی باشد که از این مذاکرات به‌دنبال آن بودیم.»

بن‌علوی پیامی برای ایران نداشت

ظریف همچنین درخصوص نقش عمان در میانجیگری میان ایران و آمریکا و سفر روزگذشته بن علوی وزیر خارجه این کشور به تهران که آیا حامل پیامی از سوی آمریکایی‌ها بود یا خیر، گفت: «از نقش دولت عمان به‌عنوان همسایه خوب ایران که دیدگاه‌هایش را منتقل و تبادل نظر کرده است، استقبال کرده‌ایم.» او با قدردانی از میزبانی دولت عمان در مذاکرات مسقط تاکید کرد: «بن علوی در چارچوب روابط دوجانبه و گفت‌وگوهای منطقه‌ای به ایران آمده بود و پیامی از کسی نداشت و از نقشی که عمان داشته، استقبال می‌کنیم.»

وزیر خارجه همچنین درخصوص موارد اختلافی نیز افزود: «همه موضوعات مورد اختلاف است، اما بحث اصلی که مدت‌ها وقت همه ما را گرفته، حدود غنی‌سازی؛ یعنی میزان و نحوه اوج گرفتن غنی‌سازی به سمت تامین نیازهای صنعتی و سوخت نیروگاه بوشهر بوده است، نه اصل غنی‌سازی. در مورد تحریم‌ها نیز گرایشی در کشورهای غربی به‌ویژه مقامات آمریکایی بوده که فکر می‌کنند تحریم‌ها برایشان منفعتی داشته و راه‌حل است که لذا تحریم‌ها هم مورد اختلاف است.»

زمان آن رسیده که کار را تمام کنیم

همزمان با سخنان وزیر خارجه ایران، معاون وزیر خارجه آمریکا و مذاکره‌کننده ارشد این کشور، نیز درباره دور نهایی مذاکرات هسته‌ای وین گفت که اکنون زمان آن رسیده که کار را تمام کنیم. همچنین رابرت آینهورن، دیپلمات سابق آمریکایی و کارشناس موسسه بروکینگز، در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه گفت: «امکان دستیابی به توافق جامع تا ۲۴ نوامبر تقریبا صفر است. فکر می‌کنم آنها توافق موقت را به مدت چندین ماه دیگر تمدید کنند.»

به گزارش خبرگزاری تسنیم، به نقل از فرانس‌۲۴، وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا و مذاکره‌کننده ارشد این کشور، نیز درباره دور نهایی مذاکرات هسته‌ای وین گفت: «اکنون زمان آن رسیده که کار را تمام کنیم.» دیپلمات‌ها اعلام کرده‌اند که اکنون روی دستیابی به توافق تا ضرب‌الاجل ۲۴ نوامبر (۳ آذر) متمرکز هستند. یک مقام ارشد آمریکایی روز دوشنبه گفت که در حال حاضر، تمدید موضوع مذاکره نبوده و نخواهد بود.

احتمال حضور کری در مذاکرات

همچنین یک منبع آگاه هیات مذاکره‌کننده آمریکا تاکید کرد که جان کری وزیر خارجه این کشور احتمالا امروز چهارشنبه برای مذاکرات درخصوص برنامه هسته‌ای ایران وارد وین خواهد شد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، یک منبع آگاه هیات مذاکره‌کننده آمریکا در مصاحبه با «ریانووستی» تاکید کرد که جان کری اواخر هفته جاری احتمالا چهارشنبه (امروز) به وین سفر خواهد کرد.

کری دیروز گفت که امیدواریم توافق هسته‌ای نهایی با ایران حاصل شود، اما ایران باید با توسل به همه راهکارهای ممکن صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای‌اش را ثابت کند. به گزارش خبرگزاری فرانسه از لندن، کری در جمع خبرنگاران همراه با فیلیپ‌هاموند، همتای انگلیسی‌اش افزود: «امیدواریم توافق حاصل شود؛ اما هیچ پیش‌بینی ممکن نیست. ایران باید با همکاری همه ما و استفاده از همه راهکارهای ممکن به دنیا ثابت کند برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است.» کری قبل از عزیمت به انگلیس شامگاه دوشنبه گفته بود مذاکرات ایران وارد دوران کلیدی شده است. فیلیپ‌هاموند، وزیر خارجه بریتانیا نیز در این دیدار به خبرنگاران گفت که به باور من دست یافتن به توافق امکان‌پذیر است. او افزود: «اما توافق بد را نمی‌پذیریم. این مذاکرات فوق‌العاده سخت است و اگر بخواهیم به موفقیت برسیم ایران باید از خود انعطاف بیشتری نشان دهد.»

آغاز مذاکرات ایران و آمریکا

همچنین روز گذشته مجید تخت‌روانچی و عباس عراقچی معاونان وزیر خارجه ایران با ویلیام برنز و وندی شرمن دیدار و گفت‌وگو کردند.

توافق هسته‌ای غیرمنتظره امکان‌پذیر است

همزمان با داغ شدن فضای گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای، یک روزنامه مشهور آمریکایی ضمن اشاره به نزدیک بودن ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای نوشت که هنوز امکان دستیابی به یک توافق غیرمنتظره هسته‌ای وجود دارد. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه لس‌آنجلس تایمز، پایان یافتن اختلاف و تنش بر سر برنامه هسته‌ای ایران می‌تواند روابط خصمانه بین تهران و غرب را کاهش دهد و یکی از فوری‌ترین تهدیدات امنیتی جهان را حل و فصل کرده و یک پیروزی دیپلماتیک برای باراک اوباما به شمار رود.

بر اساس این گزارش، مذاکره‌کنندگان ایران و شش قدرت جهانی در حالی از دیروز در شهر وین جمع شده‌اند تا دور نهایی مذاکرات را پیش از ضرب‌الاجل ۲۴ نوامبر آغاز کنند که به‌نظر می‌رسد تا رسیدن به نتایج نهایی مذاکرات هنوز فاصله دارند، اگر نگوییم این نتایج دور از دسترس است. یک مقام ارشد دولت آمریکا که نخواست نامش فاش شود روز گذشته تاکید کرد که «ما شکاف‌هایی خواهیم داشت تا نزدیک شویم. ما هنوز نمی‌دانیم که آیا قادر هستیم این کار را انجام دهیم یا نه.»

اکثر مقام‌های رسمی هفت کشور اعلام کرده‌اند که محتمل‌ترین نتیجه این مذاکرات توافق بر سر ادامه گفت‌وگوها خواهد بود. با این حال شانس برای دستیابی به توافق هنوز وجود دارد. یک مقام غربی در این باره گفت: «هنوز هم ممکن است یک سورپرایز در نیمه شب وجود داشته باشد. همان طور که اعضای کشورهای مذاکره‌کننده در آخرین ساعات مذاکرات نوامبر گذشته دستیابی به توافق موقت و ادامه مذاکرات تا نوامبر امسال را اعلام کردند.»

تمدید ممکن است

از سوی دیگر خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی نوشت که مقامات غربی اعلام کرده‌اند که یک تمدید دیگر برای مذاکرات تمدید شده کنونی ممکن است، اما هشدار داده‌اند تاخیر بیشتر منجر به پیچیدگی‌های بیشتری خواهد شد. با این حال دیپلمات‌های طرفین علاقه‌مند هستند تا پایان ضرب‌الاجل به توافقی دست یابند.

آسوشیتدپرس همچنین نوشت که مقامات ارشد دولت اوباما تایید کرده‌اند که (دستیابی به) یک توافق، نکته‌ای کلیدی در بهبود روابط (در حوزه‌ای) گسترده‌تر با ایران است.

پیشرفت به اراده سیاسی طرف مقابل بستگی دارد

پیشرفت به اراده سیاسی طرف مقابل بستگی دارد