کامران کرمی نگاهی به کارنامه سلطان نشین عمان نشان می‌دهد که مسقط، تنها بازیگر نظام منطقه‌ای خلیج فارس محسوب می‌شود که پیامدهای کنش آن معطوف به الگوی تعادل و ثبات در برخورد با شورای همکاری خلیج فارس و همچنین در برخورد با ایران و عراق به‌عنوان دو بازیگر خارج از این مجموعه است. در واقع مکانیسم‌های ثبات‌زا و امنیت‌بخش شالوده الگوی رفتاری این پادشاهی را در میان ۸ بازیگر این مجموعه تشکیل می‌دهد. دیپلماسی هوشمندانه تصمیم‌گیرندگان عمان که مبتنی بر بهره‌گیری از ظرفیت‌های دوجانبه و چندجانبه است عمدتا از مجرای دیپلماسی متوازنی است که تعریف و عملیاتی شده است. این دیپلماسی براساس تامین منافع ملی، پرهیز از ورود به بازی‌های هویتی و کسب پرستیژ منطقه‌ای از طریق میانجیگری و وساطت تعریف و عملیاتی می‌شود. روابط خارجی عمان در نظام منطقه‌ای خلیج فارس همواره روابطی به دور از تنش بوده است. مسقط توانسته با تعریف یک سیاست خارجی متوازن در هر دو سوی ساحل شمالی و جنوبی از ظرفیت‌های موجود بهره گیرد. در این میان، روابط عمان با ایران همواره روابطی مسالمت‌آمیز بوده و در جهت ثبات و همکاری‌های منطقه‌ای درخلیج فارس قرار داشته است. شاید به راحتی بتوان گفت که روابط تهران- مسقط برخلاف دیگر دولت‌های عربی خلیج فارس هیچ‌وقت شاهد اختلاف نبوده و در مسیر تنش قرار نگرفته است.

در این میان عمان توانسته با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود نقش میانجی خود را در روابط ایران با همسایگان و همچنین غرب ایفا کند. مواضع نزدیک عمان به ایران حتی بیشتر از روابط این کشور با دیگر کشورهای ساحلی خلیج فارس است و از نظر کارشناسان این رفتار سیاست خارجی عمان به ایران نزدیکتر و به عربستان دورتر است. دولت ایران و عمان طی دهه‌های اخیر توانسته‌اند سطح همکاری‌های متقابل را در ابعاد نظامی و استراتژیک افزایش دهند. طرح خط لوله صادرات گاز ایران به عمان در صورت تحقق، نخستین همکاری اقتصادی در این سطح بین ایران و یکی از دولت‌های شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود. وزیر نفت عمان با اشاره به توافق دو دولت در سفر چند ماه گذشته رئیس‌جمهور ایران به مسقط برای احداث خط لوله صادرات گاز ایران به عمان، اعلام کرد که گاز ایران تا سال ۲۰۱۷ به مسقط می‌رسد. همچنین با توجه به مشکلاتی که ایران برای ارسال گاز طبیعی از راه پاکستان به هند دارد، عمان تلاش کرده است از طریق بازتعریف پروژه لوله‌گذاری از راه دریای عمان، پروژه گاز ایران به هند عملیاتی شود.

در این میان خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به اینکه عمان بر‌خلاف دولت عربستان، ایران را تهدیدی برای منطقه نمی‌بیند، به این مساله اشاره می‌کند که از نظر مقامات مسقط، رابطه با تهران فرصتی اقتصادی و سیاسی برای این کشور است و برای همین، پادشاهی عمان خود را از طرح‌های سعودی‌ها برای همگرایی بیشتر کشورهای عضو شورای همکاری علیه ایران، دور نگه می‌دارد. در واقع این رویکرد پادشاهی عمان به دیپلماسی متوازن و سازنده آن در خلیج فارس بر‌می‌گردد که به موازنه و تعادل بخشی در مقابل نیروهای برهم‌زننده ثبات منطقه‌ای پرداخته است. از سوی دیگر تهران و مسقط در سطح سیاسی و منطقه‌ای کم مساله‌ترین رابطه متقابل را دارند که در تامین امنیت منطقه‌ای نقش موثری داشته است. موضع این کشور به‌عنوان عضوی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سه‌گانه ایران و ادعاهای امارات، مذاکره و گفت‌وگوی دوجانبه است. همچنین عمان، حق ایران را در دستیابی به فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای به رسمیت شناخته است. تشکیل کمیته مشترک نظامی دو کشور و برگزاری جلسه سالانه این کمیته در تهران و مسقط نماد دیگری از همکاری‌های مهم نظامی دو دولت است. مشارکت افسران دو کشور در برنامه‌های مشترک نظامی از جمله در رزمایش سپر جزیره ۸، فصل جدیدی از روابط و همکاری‌های نظامی را رقم زده است. درخصوص تلاش‌های میانجی‌گرانه عمان نیز می‌توان به از سرگیری روابط ایران باعربستان و بریتانیا در دهه ۹۰ و همچنین وساطت عمان در ماجرای رهایی ملوانان بریتانیایی از ایران در سال ۸۶ اشاره کرد. عمان همچنین میزبان مذاکرات محرمانه ایران وآمریکا پیش از توافق ژنو نیز بود. بنابراین با توجه به نقشی که عمان برای خود تعریف کرده است و همچنین با توجه به پیشینه مثبتی که در روابط با ایران دارد، این عوامل می تواند به میانجیگری‌های بیشتر عمان در چارچوب دیپلماسی متوازن منجر شود.