گروه دیپلماسی: بحث راه‌اندازی اتاق کار مشترک ایران و آمریکا، طی یک سال اخیر و پس از روی کار آمدن دولت یازدهم و توافق ژنو، بارها مطرح، تایید و تکذیب شد و همچنان در حال بررسی است. روز گذشته نیز انتشار خبری مبنی بر اینکه اعضای اتاق مشترک ایران و آمریکا در واشنگتن برای برقراری ارتباط با تجار ایرانی پیش‌قدم شده‌اند، موضوع راه‌اندازی این اتاق مشترک را یک بار دیگر مطرح کرد. به گزارش اقتصادنیوز، تا پیش از این، هر چند برخی نمایندگان بخش خصوصی در اتاق بازرگانی ایران، اظهار تمایل کرده بودند که اتاق مشترک بین دو کشور ایران و آمریکا راه‌اندازی شود اما به گفته آنها راه‌اندازی این اتاق مشترک منوط به اجازه وزارت امور خارجه دو کشور است. حال به نظر می‌رسد که این تمایل در بین تاجران ایرانی و آمریکایی و حتی تاجران ایرانی مقیم در آمریکا تا جایی پیش رفته که یکی از اعضای هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران از دریافت نامه‌ای خبر داده که گویای راه‌اندازی اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا در واشنگتن است.

این نامه از سوی یک ایرانی مقیم آمریکا ارسال شده که مدعی راه‌اندازی این اتاق بازرگانی مشترک شده و در آن از حمید حسینی، خزانه‌دار اتاق بازرگانی تهران دعوت کرده که از این اتاق بازدید کند. عضو هیات رئیسه اتاق تهران در این‌باره می‌گوید: «‌روز سه‌شنبه یک ایمیل از «اتاق بازرگانی ایران و آمریکا در واشنگتن» دریافت کردم که نوشته بود این اتاق با مجوز وزارت دارایی تاسیس شده و فرد ارسال‌کننده نامه عضو اتاق بازرگانی آمریکا (USCC) و آماده برقراری ارتباط بهتر با همتایان آمریکایی است.» حمید حسینی ادامه داد: «رسما از من برای بازدید از اتاق بازرگانی آمریکا در واشنگتن دعوت و اعلام کرده در صورتی که قصد تجارت با شرکت‌های آمریکایی را دارم این اتاق هماهنگی لازم جهت صدور ویزا را به‌عمل خواهد آورد.» حسینی در پایان گفت: «من این نامه را به بعضی از دوستان در ایران و آمریکا ارسال کردم تا از اعتبار آن مطمئن شوم و تاکنون مطالبی در رد یا تایید آن دریافت نکرده‌ام.»

این در شرایطی است که پیش‌تر محمد مهدی بهکیش دبیر‌کل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین‌المللی در گفت‌وگو با «ایسنا»، تاکید کرده بود که تشکیل اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا پس از لغو تحریم‌ها امکانپذیر است. همچنین در همین رابطه مهر ماه سال گذشته یکی از تجار ایرانی با اشاره به جلسه مشترک فعالان اقتصادی ایران با رئیس دفتر رئیس‌جمهور، از دستور ویژه نهاوندیان برای تشکیل اتاق بازرگانی ایران و آمریکا خبر داده بود و این را هم گفته بود که این موسسه به ثبت رسیده است. هر چند که این خبر هیچ‌گاه به تایید رسمی دولت نرسید. سال گذشته بود که بعد از بازگشت حسن روحانی از اجلاس سالانه سازمان ملل در نیویورک، موضوع تشکیل اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا قوت گرفت و از سوی برخی از فعالان اقتصادی نیز به صراحت مطرح شد که رایزنی‌ها برای راه‌اندازی‌ این اتاق مشترک قوت گرفته است؛ موضوعی که البته با فراز و فرودهای بسیاری همراه بود و موافقان و مخالفان بسیاری داشت تا جایی که اسدالله عسگر‌اولادی عضو کنفدراسیون صادرات نیز مخالفت خود را با این طرح اعلام کرد و گفت: «تا زمانی که دولت‌ها به توافق نرسند، تشکیل اتاق بازرگانی ایران و آمریکا معنا ندارد.» به هر حال به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اگر به دنبال پیشرفت نسبی مذاکرات هسته‎ای ایران و گروه ۱+۵، راه‌اندازی اتاق کار مشترک ایران و آمریکا نیز محقق شود، این مساله می‌تواند گامی مثبت در جهت بهبود شرایط اقتصادی میان دو کشور تلقی شود، همچنان‌که گزارش‌ها حاکی از افزایش واردات ایران از آمریکا است. در همین راستا، دو ماه پیش، وزارت بازرگانی آمریکا اعلام کرد: صادرات آمریکا به ایران در ژوئن ۲۰۱۴ با افزایش ۷۰ درصدی نسبت به ماه قبل از آن به ۷/۱۷ میلیون دلار رسید. در این میان بحث سرمایه‌گذاری خارجی در ایران نیز دارای اهمیت است. اگرچه در این رابطه به واسطه برخی محدودیت‌ها، کشورهای اروپایی نسبت به آمریکا برای سرمایه‌گذاری در ایران پیشتاز هستند اما تشکیل اتاق کار مشترک می‏تواند تاثیر مثبتی بر روابط تجاری میان ایران و آمریکا بگذارد.

فرانسه، اولین هیات اروپایی

بهمن ماه سال ۹۲ و دو ماه پس از امضای بیانیه ژنو میان ایران و گروه ۱+۵ اولین هیات تجاری اروپا از کشور فرانسه راهی ایران شد. مساله‎ای که با واکنش ایالات متحده مواجه شد و هشدار واشنگتن نسبت به پابر جا بودن تحریم‌ها و مجازات ناقضان آن را به دنبال داشت. این هیات فرانسوی که نمایندگان شرکت‌های بزرگی مانند توتال، لافارگ و پژو در آن حضور داشتند، در نوع خود بزرگ‌ترین هیات از اروپا بود که از زمان توافق هسته‌ای نوامبر و لغو شماری از تحریم‌ها، به ایران سفر کردند. این هیات برای ارزیابی فرصت‌های تجاری ایجاد شده در پی کاهش تحریم‌های غربی به تهران آمدند. پس از فرانسه نیز هیات‎هایی از کشورهای ایتالیا، آلمان، روسیه و چین برای بررسی فرصت‎های سرمایه‌گذاری به ایران آمدند.

اشتیاق اعراب برای سرمایه‌گذاری

البته پس از لغو بخشی از تحریم‎های غرب جاذبه‌های سرمایه‌گذاری در ایران، توجه اعراب را نیز جلب کرد. در این رابطه «ابوطالب بدری»، معاون سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه سیگنال‌های زیادی از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس برای سرمایه‌گذاری در ایران ارسال می‎شود، از برنامه‌ریزی برای توسعه روابط با این کشورها خبر داده است. در همین ارتباط اسدالله عسگراولادی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عربستان، چند روز قبل در گفت‌وگو با روزنامه شرق، از حضور محرمانه سرمایه‌گذاران کشور عربستان در ایران خبر داده است. به گفته عسگراولادی، این سرمایه‌گذاران به این دلیل که از سوی حکومت عربستان مورد بازخواست قرار نگیرند، ترجیح می‌دهند که به‌صورت مخفیانه در ایران سرمایه‌گذاری کنند. عمده سرمایه‌گذاری عربستان در ایران نیز احداث مراکز تجاری، پاساژ و بخش مسکن بوده‌ است.

برگزاری نخستین انجمن ایران و اروپا

از دیگر سو، همزمان با آنکه قدرت‌های غربی سرگرم مذاکره با ایران برای رسیدن به توافقی در مورد برنامه هسته‎ای در وین هستند، روز گذشته کنفرانس دو روزه «اروپا- ایران فوروم» در لندن آغاز به کار کرد. به گزارش رویترز، هدف از این کنفرانس دو‌روزه که بزرگ‌ترین گردهمایی مقامات تجاری ایرانی در لندن در چند سال گذشته بوده جذب سرمایه خارجی است. به گزارش «ایرنا»، جک استراو، وزیر خارجه پیشین بریتانیا، اوبر ودرین، وزیر خارجه پیشین فرانسه، ریچارد دالتون، دیپلمات سابق بریتانیا و عضو موسسه مطالعاتی چتم هاوس و ادوارد اواکدن، مدیر کل دفتر امور خارجی این کشور از جمله سخنرانان این همایش هستند. شرکت‌کنندگان دراین نشست این فرصت را خواهند یافت که با مدیران و روسای ارشد بیش از۲۰۰ شرکت تجاری از سراسر بخش‎ها و سیاست‌گذارانی از ایران و اروپا بحث و گفت‌وگو کنند.به گفته آنان، این نشست موید فروپاشی و زوال تحریم‎هایی است که در سال‎های اخیر ازسوی کشورهای غربی ازجمله آمریکا علیه ایران اعمال شده است. «وال استریت ژورنال» اخیرا در همین ارتباط با اشاره به برگزاری این نشست و افراد شرکت‌کننده در آن نوشته بود: «آمریکا تاکید کرده است ایران برای تجارت آزاد نیست اما ظاهرا بسیاری از فعالان اقتصادی با حضور در این مجمع عقیده دیگری دارند.»