بازگشت میانه‌روهای اروپا  برای موفقیت دیپلماسی

گروه دیپلماسی، نیلوفر منصوریان: با نزدیک شدن به زمان نهایی مذاکرات ایران و ۱+۵، تلاش‌ها برای امضای نهایی توافق هسته‌ای سرعت بیشتری گرفته است‌. اگر تا دیروز این تلاش‌ها تنها معطوف به مذاکره‌کنندگان اصلی بود، اکنون به نظر می‌رسد که میانه‌روهای اروپایی نیز برای موفقیت دیپلماسی که از یک سال پیش برای حل پرونده هسته‌ای ایران آغاز شده است وارد عمل شده‌اند. در همین راستا، دومینیک دوویلپَن، نخست‌وزیر سابق فرانسه، چند روزی است وارد تهران شده است تا با مقامات ایرانی درمورد پرونده هسته‌ای ایران گفت‌وگو کند. او پیش از این هم به تهران سفر کرده بود، البته به‌عنوان وزیر خارجه فرانسه. ۲۹ مهر سال ۸۲ بود که دوویلپن به همراه جک استراو وزیر خارجه وقت بریتانیا و یوشکا فیشر، وزیر خارجه وقت آلمان، به دعوت مقامات ایرانی، به تهران سفر کرد. آن زمان حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کنونی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بود و ریاست مذاکرات با وزرای خارجه اتحادیه اروپا را برعهده داشت. آنها در کاخ سعدآباد تهران، پس از ساعت‌ها مذاکره و گفت‌وگو با یکدیگر به توافقی دست یافتند که فرصت بزرگی برای طرف‌ها برای حل پرونده‌ای بود که هنوز قطور نشده بود و با ابتکار دستگاه دیپلماسی ایران در دعوت از وزرای خارجی اروپا به ایران قابل حل بود؛ اما توافق سعدآباد با فشار جمهوریخواهان آمریکا به رهبری جورج بوش به نتیجه نرسید.

اگر ۱۱ سال پیش وزرای خارجه میانه‌روی اروپا خواستار حل پرونده هسته‌ای ایران بودند، امروز هم یک بار دیگر برای حل نهایی پرونده هسته‌ای ایران در تلاش هستند. تلاشی که سال گذشته با سفر جک استراو وزیر خارجه وقت بریتانیا به ایران آغاز شد و امروز قرار است دوویلپن با سفر و گفت‌وگو با مقامات ایران آن را ادامه دهد. در این بین ‌البته یوشکا فیشر هم بارها به ایران سفر کرده است، هر چند خبری از گفت‌وگوهای رسمی او با مقامات ایران تاکنون منتشر نشده است.

دومینیک ماری فرانسوا رنه گالوزو دو ویلپَن متولد ۱۴ نوامبر ۱۹۵۳ در مراکش است، در فاصله سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ میلادی یکصد و شصت و هفتمین نخست‌وزیر فرانسه بود. او پیش از آن در سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ میلادی، وزیر امور خارجه فرانسه بود و با حمله آمریکا به عراق مخالفت کرد و همین امر، موجب شد نامش در عرصه جهانی مطرح شود. او همچنین کتاب‌های مختلفی در حوزه شعر دارد و درباره ناپلئون بناپارت تحقیقات بسیاری انجام داده است. همچنین از او به عنوان یکی از مخالفان سرسخت نیکلا سارکوزی رئیس‌جمهوری وقت فرانسه که البته درمورد ایران نیز سیاست سخت‌گیرانه‌ای داشت، یاد می‌کنند. اگرچه هم دوویلپن و هم سارکوزی عضو حزب راست میانه اتحاد برای جنبش مردمی بودند.

به هر حال او چند روز است که میهمان ایران است و تهران به عنوان میزبان او به زودی باید راهی مذاکراتی سخت و نفس‌گیر با ۱+۵ شود. از این رو، سفر او به تهران آن هم در نیمه ماه مهر یادآور تلاش‌های او در مهر ماه ۱۱ سال پیش برای حل‌وفصل پرونده هسته‌ای ایران است.

این دیپلمات میانه‌رو‌ی فرانسوی در شرایطی به ایران آمده که این بار حسن روحانی نه در کسوت ریاست شورای عالی امنیت ملی که در کسوت رئیس‌جمهوری میانه رو ایران از یک سال پیش، سکان اداره کشور را به دست گرفته است. اگر ۱۱ سال پیش دولت اصلاحات برای گفت‌وگو با اروپا که آن زمان مسوول گفت‌وگو در‌باره پرونده هسته‌ای ایران بودند مذاکره کرد، این بار دولت تدبیر و امید با شعار اعتدال در تلاش برای حل نهایی پرونده هسته‌ای ایران است و به نظر می‌رسد که یک بار دیگر میانه‌روها در ایران و اروپا جمع شده‌اند تا این پرونده را به سرانجام برسانند. البته این بار یک تفاوت بزرگ با ۱۱ سال پیش دارد. حالا ایران و آمریکا قدم به مذاکرات رو در رو با یکدیگر گذاشته‌اند و در آن سوی دنیا هم دیگر نشانی از تند روی دولت آمریکا نیست. این بار کاخ سفید هم خواهان پایان یکی از پیچیده‌ترین پرونده‌های بین‌الملل است.

دیدار دوویلپن با ظریف

در چنین حال و هوایی روز دو شنبه، دومینیک دوویلپن با محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه دیدار و گفت‌وگو کرد، و دیروز هم در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام به دیدار علی‌اکبر ولایتی رفت و با وی درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کرد. دوویلپن در دیدار با ظریف، توافق نهایی هسته‌ای بین‌ایران و ۱+۵ را با اهمیت خواند و تاکید کرد در صورتی که توافق نهایی هسته‌ای صورت گیرد این موضوع روی کل خاورمیانه تاثیر خواهد گذاشت.

به گزارش «ایرنا»، ظریف نیز در این دیدار گفت: «مذاکرات هسته‌ای به مرحله حساسی رسیده و جمهوری اسلامی ایران پیشنهادهای متعددی را روی میز ارائه کرده و اکنون نوبت طرف مقابل است که اراده خود را برای رسیدن به توافق نشان دهد.» وزیر امور خارجه در عین حال گفت: «متاسفانه تا‌کنون زیاده‌خواهی‌ها در برخی اعضای طرف مقابل مانع رسیدن به توافق بوده است.»

ظریف با بیان اینکه روابط جمهوری اسلامی ایران و فرانسه می‌تواند در حوزه‌های مختلف گسترش یابد، به سفر هیات اقتصادی فرانسه به ایران اشاره کرد که با مخالفت آمریکایی‌ها روبه‌رو شد.

آمادگی فرانسه برای حرکت مثبت

«علی‌اکبر ولایتی» رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز دیروز پس ازدیدار با دوویلپن با بیان اینکه از مواضع اصولی خود عدول نکرده و نخواهیم کرد، گفت: «طرف مقابل به این نتیجه رسیده‌است که بیش از این نمی‌تواند از امتیاز داشتن روابط خوب با ایران محروم باشد.» به گزارش «ایرنا»، ولایتی در مورد دیدارش با وزیر خارجه اسبق فرانسه گفت: «در این دیدار، موضوعات مختلف از جمله مذاکرات هسته‌ای مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در مورد مسائل منطقه‌ای و تروریسم که با کمک برخی کشورهای منطقه و غربی به راه افتاده است، بحث و گفت‌وگو شد.»

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اظهارات دوویلپن تاکید کرد: «از سخنان وزیر خارجه سابق فرانسه این‌طور فهمیدم که حداقل فرانسه آمادگی دارد که مثبت تر حرکت کند؛ البته ایشان مقام رسمی فرانسه نیستند و فقط از شخصیت‌های رسمی فرانسه به شمار می‌آیند.» ولایتی تاکید کرد: «تلاش می‌کنیم تا سطح روابط تهران - پاریس را گسترش دهیم.»