«ال‌مانیتور» مدعی شد
احتمال موافقت ایران با ۷هزار سانتریفیوژ
گروه دیپلماسی: بازار گمانه‌زنی رسانه‌های خبری پس از ۲۰ ساعت مذاکرات سیاسی و کارشناسی دوجانبه ایران و آمریکا در شهر ژنو سوئیس و گزارش فصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر پایبندی ایران به مفاد توافق ژنو و بسته شدن پرونده چاشنی‌های انفجاری، داغ شده است. از احتمال موافقت ایران با هفت هزار سانتریفیوژ تا همکاری ایران با آژانس و در مقابل فضاسازی علیه گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. به نظر می‌رسد که این گمانه‌ها تا مذاکرات وزرای خارجه هفت کشور در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک ادامه داشته باشد. به گزارش «ایرنا»، نمایندگان ایران و آمریکا روزهای پنج‌شنبه و جمعه بیش از ۲۰ ساعت گفت‌وگو را در چهار دور انجام دادند که در پایان سیدعباس عراقچی رئیس تیم ایرانی مذاکره‌کننده با نمایندگان آمریکا، این گفت‌وگوها را مفید دانست و ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات به حل اختلافات کمک کند.
ریاست هیات ایرانی در این گفت‌وگوها را سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی معاونان وزیر خارجه ایران و ریاست هیات آمریکایی را ویلیام جوزف برنز معاون ارشد وزیر خارجه آمریکا و وندی شرمن مدیر کل سیاسی وزارت خارجه آمریکا و نماینده واشنگتن در گروه ١+٥ بر عهده داشتند.
با این همه عراقچی گفت: «البته هنوز تا حل مسائل فاصله داریم.» این عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ابراز امیدواری کرد: «ان‌شاءالله تا ١٨ سپتامبر (٢٧شهریور ماه) که دور بعدی مذاکرات ایران و ١+٥ در نیویورک خواهد بود، پیشرفت داشته باشیم.» قرار است ایران و سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان ٢٠ شهریور (١١ سپتامبر) در وین به‌صورت دوجانبه مذاکره کنند.
موافقت با ۷هزار سانتریفیوژ
یک روز پس از انتشار گزارش آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، پایگاه خبری ال‌مانیتور به نقل از یک منبع ایرانی مدعی شد که ایران ممکن است با کاهش تعداد سانتریفیوژهایش تا هفت هزار سانتریفیوژ موافقت کند. به گزارش «ایسنا»، یک منبع ایرانی که خواست نامش فاش نشود، در گفت‌وگو با ال‌مانیتور گفت: «ایران ممکن است تعداد سانتریفیوژهایش را از ۱۰ هزار تا ۷ هزار سانتریفیوژ کاهش دهد.»
ال‌مانیتور در ادامه نوشت: «بخش زیادی از این مساله به مدت زمان توافق نهایی و اینکه هرگونه محدودیت در برنامه هسته‌ای ایران تا چه مدت باقی خواهد ماند بستگی دارد.» ایران بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا حدود چهار ماه پیش، بیش از ۹ هزار سانتریفیوژ فعال از نسل اول تنها در تاسیسات هسته‌ای نطنز داشته است که تقریبا معادل ۱۰ هزار سو است.
آمریکا و غرب از ایران می‌خواهند تنها با چند هزار سانتریفیوژ موافقت کند که بسیار کمتر از آن اندازه‌ای است که ایران خواستارش است. آنها می‌گویند این تعداد سانتریفیوژ می‌تواند نیازهای ایران را تامین کند و این کشور برای تامین سوخت مورد نیاز می‌تواند همانند گذشته به کشورهای دیگر اتکا کند. مقامات ایرانی می‌گویند نمی‌توانند برای تامین سوخت رآکتورهایشان به کشورهای دیگر اعتماد کنند و خواستار تولید آن در داخل کشور هستند.
انتقاد از ارزیابی دیرهنگام آژانس
از سوی دیگر سخنگوی سازمان انرژی اتمی از آژانس برای ارائه دیرهنگام ارزیابی خود درباره چاشنی‌های انفجاری انتقاد کرد و گفت: «ما تعهدی بابت مهلت زمانی سه ماهه نداشتیم چون تعیین زمان برای انجام اقدامات می‌تواند مشکل ساز باشد.»
بهروز کمالوندی دیروز شنبه در گفت‌وگو با «ایرنا»، در واکنش به انتشار جدیدترین گزارش آژانس، با بیان اینکه ما توافقی بر روی تاریخ ۲۵ اوت نداشته‌ایم، افزود: «در واقع تنها در گام اول متعهد به انجام امور در دوره سه‌ماهه بودیم، اگر چه بارها اعلام کرده بودیم در صورتی که مقدور شود، تلاش می‌کنیم زودتر از این مهلت زمانی اقدام کنیم.»
معاون راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی یادآور شد: «ایران قبلا به آژانس اعلام کرده بود که با توجه به پیچیده بودن موضوعات مورد بحث، اجرای کامل پنج اقدام توافق شده اخیر تا ۲۵ اوت عملی نیست و لذا آژانس در گزارش خود نسبت به این موضوع ابراز نگرانی نکرده چون قبلا از آن آگاه بوده است.» کمالوندی ادامه داد: «علاوه بر این، آژانس ارزیابی خود را درباره چاشنی‌های انفجاری (EBW) دیرهنگام ارائه کرده است، چون گزارش این موضوع باید در ماه مه (اردیبهشت-خرداد) منتشر می‌شد.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی به بیانیه امضا‌شده چارچوب همکاری مشترک بین یوکیا آمانو و علی‌اکبر صالحی در تهران اشاره کرد و گفت: «در این سند نیز تاکید شده که با روش گام به گام، مسائل حل می‌شود؛ ضمن اینکه وقتی قرار است اطلاعات و توضیحات ارائه شده مورد ارزیابی قرار گیرد، لازم است برای طرف مقابل نیز حقی در نظر بگیرند.»
معاون راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا موضوع چاشنی‌های انفجاری با انتشار گزارش آژانس بسته شده است، گفت: «ایران در ارتباط با موضوع چاشنی‌های انفجاری (EBW) توضیحات و اطلاعاتی ارائه و اعلام کرد که کاربرد این موضوع غیرنظامی و تنها در زمینه مسائل مربوط به صنایع نفت و گاز است که در گزارش اخیر آژانس نیز بر استفاده غیرنظامی صحه گذاشته شده‌است.» سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: «بنابراین از نظر ما با توجه به این گزارش، موضوع چاشنی‌های انفجاری تمام شده‌است.»
کمالوندی همچنین گفت: «براساس جدیدترین گزارش مدیرکل آژانس، ایران همه تعهدات پادمانی خود و از جمله تعهدات داوطلبانه با ۱+۵ را انجام داده است.» او اضافه کرد: «در مورد مسائل گذشته، ایران نظرات خود را بارها اعلام کرده و نیاز به بیان مجدد آن نیست، اما نکته مهم این است که این گزارش تاکید می‌کند ایران در فعالیت‌های هسته‌ای خود هیچ گونه انحرافی نداشته است.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: «علاوه بر این، در تازه‌ترین گزارش مدیرکل آژانس آمده است که تاسیسات اتمی ایران تحت نظارت کامل آژانس است. ضمن اینکه اشاره شده که ایران اقدامات داوطلبانه خود در راستای همکاری با آژانس و همچنین توافق با ۶ کشور (۱+۵) را عملی کرده است.»
معاون راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی با تاکید براینکه تعهدات جمهوری اسلامی ایران پادمانی است و بالاتر از آن تعهدی ندارد، گفت: «تعهدات ایران داوطلبانه و در راستای شفاف سازی درباره فعالیت‌های هسته‌ای است تا نگرانی‌های احتمالی و ساختگی در این زمینه برطرف شود.»
بهروز کمالوندی همچنین تاکید کرد: «همان‌طور که در گذشته گفته ایم، روند همکاری ما با آژانس در مسیر رو به جلویی است و اگر همراهی بیشتری در طرف مقابل باشد، می‌تواند سرعت بیشتری پیدا کند.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود که روز جمعه منتشر کرد، اعلام کرد که ایران گام‌های شفافی در چارچوب همکاری‌های مورد توافق با آژانس برداشته است. آژانس در گزارش فصلی خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعلام کرد: «ایران یکی از پنج اقدام عملی مورد توافق با آژانس را پیش از ضرب‌الاجل تعیین شده میان دو طرف، دو اقدام دیگر از پنج گام را بعد از ضرب الاجل اجرا و رایزنی در مورد دو اقدام عملی باقیمانده در چارچوب همکاری‌ها با آژانس را آغاز کرده است.»
آمانو در این گزارش تایید کرده‌است که ایران به اجرای تعهدات خود در چارچوب همکاری‌ها با آژانس پایبند بوده و مایل است روند حل تمام مسائل باقیمانده را تسریع کند. اجرای به موقع چارچوب همکاری‌ها برای حل تمام مسائل باقیمانده امری ضروری است.
همکاری مناسب ایران با آژانس
همزمان با این تحولات، یک اندیشکده آمریکایی ویژه امور تسلیحاتی و هسته‌ای با اشاره به گزارش روز گذشته آژانس تاکید کرد، ایران همکاری مناسبی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته است. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از «اندیشکده کنترل تسلیحات»، ایران پیشرفت‌هایی را در زمینه برداشتن گام‌های لازم در زمینه توقف برنامه‌های هسته‌ای برداشته است.
این اندیشکده آمریکایی با استناد به گزارش روز گذشته آژانس بین‌المللی اتمی تاکید کرد که گام‌های ایران در زمینه حذف ذخایر اورانیوم پودر شده- که به‌طور بالقوه برای ساخت بمب اتمی مناسب هستند- است. بنابراین گزارش، ایران در حال انطباق خود با طرح مشترک اقدام است و در گزارش آژانس تاکید شده است که این کشور اطلاعات مورد‌نیاز این نهاد را در ۳ مورد تا قبل از ۲۵ اوت فراهم آورده است.
در مقابل اما روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی تحلیلی نوشت که به نظر می‌آید چشم‌انداز دستیابی به یک توافق بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای ایران با توجه به گزارش جدید آژانس، در مورد فعالیت‌های هسته‌ای این کشور آسیب دیده باشد. به گزارش «ایسنا»، نیویورک تایمز در این باره نوشت: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه گزارش جدید خود در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران را منتشر و در آن اعلام کرد، ایران سه گام از پنج اقدام عملی مورد توافق با آژانس را اجرایی و بحث و گفت‌وگو در مورد دو اقدام باقیمانده را آغاز کرده است.»
به ادعای این روزنامه آمریکایی، با توجه به گزارش جدید آژانس که نشان می‌دهد ایران هنوز دو گام دیگر از پنج اقدام مورد توافقش با آژانس را عملی نکرده است، به نظر می‌آید که چشم‌انداز دستیابی به توافق جامع میان ایران و گروه ۱+۵ آسیب دیده باشد.
ارسال نظر