تحریم‎ها خلاف تعهدات آمریکا است

گروه دیپلماسی: در شرایطی که ایران و ۶ قدرت جهانی در تلاشند تا برای پایان دادن به اختلافات بر سر برنامه هسته‌ای تهران به راه‌حلی جامع برسند، وزارت خزانه‌داری آمریکا، جمعه شب در بیانیه‌ای از افزوده شدن شماری از شخصیت‌های حقیقی و حقوقی به لیست تحریم‌های ایران خبر داد. در میان اسامی جدیدی که به این لیست افزوده شده‌اند، نام افراد و شرکت‌های فعال در حوزه هوانوردی، حمل‌ونقل دریایی، تحقیقات هسته‌ای، صنایع دفاعی، انرژی و نیز چندین بانک داخلی و خارجی دیده می‌شوند. وزارت امور خارجه ایران در واکنش به تحریم‌های اعلام شده، آن را خلاف تعهدات آمریکا بر اساس توافق ژنو عنوان کرد؛ اما سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد اعلام کرده است تحریم‌هایی که آمریکا اخیرا علیه چند شرکت و فرد حقیقی ایرانی اعمال کرده است، «منافاتی با توافق ژنو ندارد». کاخ سفید نیز مدعی شده است که این تحریم‌های جدید، توافق ژنو را نقض نمی‌کند. ظاهرا توجیه مقامات آمریکایی با استناد به این دیدگاه است که افزودن نام‌های جدید به لیست تحریم‌های قدیمی طبق متن توافق، نقض توافق‌نامه ژنو به شمار نمی‌آید؛ به‌خصوص که مسوولان آمریکایی گفته‌اند در جریان مذاکرات این نکته را برای طرف مذاکره‌کننده ایرانی به وضوح روشن کرده بودند. اعمال تحریم‌های آمریکا در قبال ایران درشرایطی صورت گرفته است که روز جمعه و همزمان با مذاکرات دیپلماتیک ظریف در مسکو، وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرده بود که شانس‌‌ها برای لغو تحریم‌های ضدایرانی در گفت‌وگوهای بین‌المللی افزایش یافته است.

تعهد آمریکا به کاهش هدفمند تحریم‌ها

از دیگر سو پس از اعلام لیست تحریم‎های جدید از سوی آمریکا، دیوید کوهن، معاون تروریسم و اطلاعات مالی وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌‌ای با تاکید بر این موضوع که این تحریم‌ها نشان‌دهنده عزم آمریکا برای مقابله با هر کسی در هر جایی است که تحریم‌ها را نقض می‌کند، گفت: «ما همچنان به اجرای تحریم‌های کنونی علیه ایران متعهد هستیم.» او افزود: «ما همان‌طور که به تعهداتمان برای کاهش هدفمند تحریم‌ها عمل می‌کنیم، متعهد هستیم که تحریم‌های کنونی علیه ایران را به اجرا درآوریم.»

افزایش لیست تحریم‌ها

طبق بیانیه‌ای که وزارت خزانه‌داری آمریکا در این خصوص منتشر کرده است، هشت شخصیت به علاوه ۲۰ شرکت و موسسه مالی از جمله چند نفتکش ایرانی در لیست تحریم‌های جدید آمریکا قرار گرفته‌اند و همچنین شرکت‌های فعال در بازارهای آمریکا از هرگونه انعقاد قرارداد با این افراد و موسسات منع شده‌اند. براساس این گزارش، شرکت‌ها و موسساتی که به لیست تحریم‌ها افزوده شده‌اند، عبارتند از: «بانک آسیا، شرکت پشتیبانی هوانوردی آسیا، خطوط هوایی کاسپین، موسسه قرض‌الحسنه رسالت، بانک قوامین، موسسه مالی گلدن تکس، شرکت جهان تک رویان پارس، بانک بین‌المللی کیش، خطوط هوایی معراج، موسسه علوم و فنون هسته‌ای.» همچنین به گزارش «ایسنا»، شبکه خبری بی‌بی‌سی در گزارشی اعلام کرد: «بانک خاورمیانه، بانک کفالت تاجیکستان که به ادعای آمریکا با بانک سرمایه در ارتباط بوده است، شرکت ماندگار بسپار کیمیا و سازمان پژوهشی و نوآوری دفاعی سپند در لیست این تحریم‌ها قرار دارند.» علاوه بر این دو شرکت هوایی یاس ایر و پویا ایر نیز هدف تحریم‌های جدید آمریکا قرار گرفته‌اند. آمریکا مدعی است شرکت‌های هوایی معراج ایر و کاسپین در فعالیت‌های نظامی از جمله ارسال سلاح به سوریه مشارکت داشته‌اند.

بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا

در پی انتشار فهرست جدیدی از تحریم‌ها علیه چند شرکت و موسسه از سوی آمریکا، وزارت امور خارجه این کشور با صدور بیانیه‌ای تایید کرد در اعمال تحریم‌ علیه پنج موسسه نقش داشته است. این وزارتخانه در بیانیه‌اش مدعی شد این موسسات در فعالیت‌های هسته‌ای ممنوع ایران نقش داشته‌اند. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه آمریکا، در این بیانیه آمده است: «دولت آمریکا روز جمعه تحریم‌هایی را علیه چند شخصیت و شرکت به دلیل نقشی که در فعالیت‌های ممنوعه مربوط به تحریم‌های ایران داشته‌اند وضع کرده است. این اقدامات اراده آمریکا را برای اجرای تحریم‌های همزمان که ایران و گروه ۱+۵ تلاش می‌کنند برای پایان دادن به نگرانی‌های جامعه بین‌الملل در مورد برنامه هسته‌ای ایران به راه‌حلی جامع برسند نشان می‌دهد.» وزارت امور خارجه آمریکا در ادامه افزود: «گروه ۱+۵ به‌عنوان بخشی از برنامه اقدام مشترک که در ماه ژوئیه تمدید شد، به ارائه کاهش محدود تحریم‌ها به صورت موقت و هدفمند در ازای گام‌هایی که ایران برای محدود کردن برنامه هسته‌ای‌اش برداشته متعهد شده است. اکنون وزارت امور خارجه تحریم‌هایی را علیه مجموعه‌ای از موسسات که از فعالیت‌های هسته‌ای ممنوع ایران حمایت می‌کنند وضع کرده است.» در ادامه این بیانیه تاکید شده است: «وزارت خزانه‌داری آمریکا تحت اختیارات خود تحریم‌های جدید را وضع کرده است. اقدامات روز جمعه فعالیت‌های قابل تحریم را به عنوان بخشی از برنامه اقدام مشترک فراتر از حوزه کاهش‌های ارائه شده هدف قرار داده است.» همچنین در این بیانیه به نام پنج شرکت و موسسه‌ای اشاره شده که وزارت امور خارجه آمریکا در تحریم‌شان دخالت مستقیم داشته است.

۱ - سازمان پژوهشی و نوآوری دفاعی (سپند)؛

۲ - موسسه تحقیقات علوم و فنون هسته‌ای؛

۳ و ۴ - شرکت جهان تک رویان پارس و ماندگار بسپار کیمیا؛

۵ - شرکت گلدن تکس.

براساس این بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا علاوه بر این یک شرکت ایتالیایی را به نام دتین اس. پی.‌ای به این بهانه که در بخش پتروشیمی از ایران حمایت می‌کرده هدف تحریم قرار داده است. وزارت امور خارجه آمریکا مدعی شد حمایت‌های این شرکت از مرز ۲۵۰ هزار دلار فراتر رفته است.

سابقه تحریم‎های آمریکا

البته این‌گونه اقدامات آمریکا مسبوق به سابقه است همچنان‌که چند هفته پس از توافق ژنو، در تاریخ ۲۱ آذر ماه سال ۱۳۹۲ و در شرایطی که تیم کارشناسان ایرانی و تیم غربی در وین مشغول مذاکره و بررسی امور مربوط به اجرایی شدن توافق ژنو بودند، وزارت خزانه‌داری آمریکا نام تعدادی شرکت‌ و فرد را به تحریم‌های قبلی خود افزود. در آن زمان نیز، واکنش مقامات ایرانی به این اقدام با موضع‌گیری ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روبه‌رو شد که گفت: «افزوده شدن نام افراد و شرکت‌های جدید به لیست تحریم خلاف روح توافق ژنو نیست.»

واکنش تهران

تحریم‎های تازه آمریکا با واکنش برخی مقامات تهران مواجه شد. از یکسو مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ضمن آنکه این تحریم‌ها را خلاف تعهدات آمریکا بر اساس توافق ژنو عنوان کرد، گفت: «این اقدام در تعارض کامل با روند حل و فصل کنونی موضوع هسته‎ای است.» به گزارش خبرگزاری تسنیم، مرضیه افخم اضافه کرد: «جمهوری اسلامی ایران هرگونه تفسیر به رای و برداشت یکجانبه و غیرقابل قبول از توافق ژنو از سوی آمریکا را رد کرده و قویا اعتقاد دارد که تحریم‌های اعلام شده خلاف تعهدات آمریکا بر اساس توافق ژنو است.» سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه این اقدام در شرایط حاضر همچنین تاثیرات منفی و غیرسازنده‌ای را بر روند مذاکرات هسته‌ای خواهد گذاشت، تاکید کرد: «چنین اقداماتی به ویژه جدیت، صداقت و حسن نیت آمریکا و سایر طرف‌های مذاکره‌کننده با جمهوری اسلامی ایران را زیر سوال برده و تعهد آنها را به هرگونه توافق نهایی احتمالی که قطعا باید متضمن برداشته شدن تمامی تحریم‌های غیرقانونی و نامشروع علیه جمهوری اسلامی ایران باشد، مورد شک و تردید قرار می‌دهد.» به گفته افخم، در شرایطی که گام‌های اعتمادساز از سوی جمهوری اسلامی ایران برمبنای تعهد به توافقات به‌عنوان یک اصل مهم بنیادین برداشته شده و در گزارش‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز منعکس شده، تهران انتظار عمل مشابه از سوی آمریکا و بقیه اعضای ۱+۵ را در عمل به تعهدات خود دارد.

از دیگر سو، مجید تخت‌روانچی معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه نیز به اقدام آمریکایی‌ها در اعمال تحریم‌های جدید به‌ شدت اعتراض کرد و گفت: «عملکرد دوگانه آمریکایی‌ها به هیچ‌وجه قابل قبول نیست که از یک طرف ادعای علاقه به حل قضیه کنند و از طرفی به چنین اقداماتی متوسل شوند که از دید ما و حتی از دید خیلی از کشورها مردود و عملا مخالف ادعایی است که در مذاکرات مطرح می‌کنند.» به گزارش «انتخاب»، مجید تخت‌روانچی در مصاحبه با واحد مرکزی خبر گفت: «ما پیش‌تر خیلی به‌صراحت نظرمان را درباره این‌گونه اقدامات اعلام کرده‌ و در جلسات خصوصی و عمومی انتقادهای شدیدی از مواضع و اقدامات آمریکایی‌ها در این باره داشته‌ایم.» او با تاکید بر اینکه این اقدام آمریکایی‌ها کاملا مردود است، افزود: «نمی‌شود از یکسو ادعا کنند که می‌خواهند با حسن‌نیت وارد مذاکره شوند و مذاکرات را پیش ببرند و از طرفی به چنین اهرم‌هایی متوسل شوند که از دید ما نه‌فقط مردود، بلکه اصولا ناکارآمد است.»