آمریکا به همکاری ایران در مساله عراق نیاز دارد

یکی از مقامات سابق وزارت کشور و دفاع آمریکا در مصاحبه با اندیشکده شورای روابط خارجی ضمن اشاره به بحران عراق و عاملان اصلی این درگیری‌ها نتیجه می‌گیرد که آمریکا باید حداقل به‌طور موقت با ایران و روسیه برای حل این بحران همکاری کند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، یکی از مقامات سابق وزارت دفاع آمریکا در مصاحبه با اندیشکده شورای روابط خارجی، معتقد است که آمریکا فاقد استراتژی مناسب در مورد عراق است و حمله هوایی برای حل این بحران کفایت نمی‌کند. او معتقد است تهدید اصلی در منطقه، جهادی‌ها هستند که عربستان، قطر و کویت بزرگ‌ترین حامیان آنها هستند و مبارزه با این گروه‌های تروریستی همکاری ایران را می‌طلبد. اگر رئیس‌جمهور باراک اوباما از شما بخواهد که در مورد موقعیت کنونی در منطقه به او مشورت بدهید، چه چیزی به او خواهید گفت؟

من در مرحله نخست و قبل از هر چیزی می‌گویم که شما به یک استراتژی نیاز دارید. اگر شما با یک استراتژی همه جانبه پیش نروید، هرگونه حرکت شخصی باعث می‌شود که شما در پایان نتوانید فعالیت کنید. استراتژی باید با این مساله شروع شود: چه کسی در حال حاضر تهدید واقعی در آن قسمت از دنیا است؟‌ جواب این است:‌ در سوریه، جهادی‌ها و در عراق نیز جهادی‌ها؛ بنابراین ما به این نتیجه می‌رسیم که منتظر باشیم متحدان ما با این تهدید مقابله کنند. این خطرناک‌ترین چیز است. در سوریه نیز این به‌معنای همکاری با برخی روش‌ها با دوستانی است که برخلاف میل ما است؛ یعنی رئیس‌جمهور بشار اسد و نیز همکاری با ایران و روسیه که با جهادی‌ها در سوریه مخالف هستند. اما این صرفا مشکل سوریه یا مشکل یک کشور نیست. این مشکل همواره به عراق سرایت کرده است و متحدان طبیعی ما باز هم ایرانیان هستند. من باید با آنها برای حل و فصل این مشکل فوری همکاری می‌کردم، زیرا اگر جهادی‌ها عملا مجاز به غلبه بر عراق و تا حدی در سوریه شده‌اند، زمانی برای گسترش این نوع راه حل‌های سیاسی در هر دو کشور باقی نمانده است که ما نیاز به صلحی پایدارتر از حد معمول داریم. در هر دوی این کشورها، تنها نوع صلح که احتمالا می‌تواند کارگر افتد، نظام فدرالی است.

اگر ما با ایران همکاری نزدیک داشته باشیم، موجبات خشم و ناراحتی سعودی‌ها را فراهم نمی‌کند؟

وقتی شما به واقعیات آنچه در حال روی دادن است، نگاه می‌کنید- از جمله در خاورمیانه، آفریقا و سرتاسر جهان- متوجه می‌شوید که چه کسی تروریست‌های جهادی را تامین مالی می‌کرده است. چه کسی به آنها پول و تسلیحات می‌داده است؟ این تجهیزات اصولا از سه نقطه جاری می‌شوند: سه کشور متحد ما یعنی عربستان سعودی، قطر و کویت. واقعیت این است که آنها بر افراد بسیاری سرمایه‌گذاری کرده‌اند که دوستان و متحدان ما و حتی خود ما را در معرض تهدید قرار می‌دهند. ما باید آنها را سرکوب کنیم.

به نظر شما ایرانی‌ها واقعا قصد دارند ما را کمک کنند؟

ایرانی‌ها دوستان ما نیستند، اما آنها نیز منافع خود را دارند. نفع اصلی آنها در حال حاضر بازسازی اقتصاد‌شان است، که طی سی سال گذشته متحمل آسیب‌های جدی شده است. آنها از ما می‌خواهند کمک کنیم تا تحریم‌های بین‌المللی برداشته شوند. این هدف استراتژیک درجه اول آنها است. آنها همچنین از بابت جهادی‌ها احساس نگرانی می‌کنند؛ بنابراین مبنایی برای همکاری با آنها وجود دارد. این مبنا برای عشق و دوستی نیست، بلکه برای همکاری است.

آیا امکان برگزاری نشستی که در آن اوباما و رئیس‌جمهور ایران بتوانند در مورد این مسائل گفت‌وگو کنند، وجود دارد؟

من نمی‌دانم. همان‌طور که از تمام گفت‌وگوهای ما طی چند سال برمی‌آید، گمان نمی‌کنم دولت جورج بوش یا دولت اوباما در زمینه استراتژی قوی بوده باشند. آنها بیشتر تمایل داشتند به مشکلات و تهدیدها به‌طور آنی واکنش نشان دهند. تنها راه برای کنار هم قرار دادن مسائل در طول زمان در خاورمیانه، استراتژی حس مشترک است. اگر شما از رهبری روسیه سوال کنید که بیشتر از چه بابت احساس نگرانی می‌کنند، جواب آنها تهدید داخلی از جانب افراط‌گرایان مسلمان و قفقاز است. آنها میان آن افراطی‌های مسلمان و افراطی‌های خاورمیانه که در موردشان بحث می‌کردیم، ارتباط مشاهده می‌کنند و این ارتباط وجود دارد. این یکی از مهم‌ترین دلایل پشتیبانی آنها تا این حد از اسد بوده است. حمایت آنها از اسد به دلیل مبارزه با جهادی‌ها است.

ایرانی‌ها ادعا دارند که قصد دارند به مردم بغداد کمک کنند، اما من نمی‌دانم آمریکایی‌ها به لحاظ نظامی چه کاری می‌توانند در عراق انجام دهند؟

صحبت فراوانی در این باره وجود دارد. فشار زیادی از طرف جمهوریخواهان مشخصی برای انجام اقدام هوایی - از طریق هواپیما یا هواپیمای بدون سرنشین- و قرار دادن دستگاه‌های هدف‌یاب برای جمع‌آوری اطلاعات در میدان وجود دارد. اما صراحتا، اگر آنها در مورد آن برای بار دوم بیندیشند، خواهند دید که آن نوع از درونداد نظامی قطره‌ای در دریا خواهد بود. مساله در مورد قابلیت دوام دولت عراق و تمایل تقریبا یک میلیون نیروی امنیتی آنها برای نبرد است. اگر آنها تعداد اندکی هواپیمای آمریکایی را در آسمان مشاهده کنند، این چیز‌ها تغییر نخواهد کرد. تنها مشکل عمیق‌تر می‌شود.

اوباما پنجره همکاری با ایران را باز گذاشت، اما از ایرانی‌ها خواست هیچ گونه نیروی مسلحی به عراق اعزام نکنند. آیا شما گمان می‌کنید نقش نظامی محدود آمریکا می‌تواند به عراقی‌ها کمک کند تا ثبات را اعمال کنند؟

نه. موقعیت در عراق یک تحول عمیق است. این موقعیت با حملات جنگنده‌ها و هواپیماهای بدون سرنشین تغییر نخواهد یافت. مشکل در زمین است و نه در آسمان.