گروه دیپلماسی: با نزدیک شدن به گفت‌و‌گوهای کارشناسی و همچنین مذاکرات هسته‌ای «وین ۵»، مدیرکل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت رسیدن به توافق هسته‌ای بین ایران و ۱+۵ در پایان فرصت ۶ ماهه تعیین شده امکان‌پذیر است. به گزارش خبرگزاری تسنیم، مدیرکل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «رسیدن به توافق هسته‌ای میان ایران و غرب در پایان فرصت ۶ ماهه تعیین شده (اواخر ماه ژوئیه)، یک آرزوی محال نبوده و شدنی است و من به‌شخصه امیدوارم که این توافق حاصل شود.»

هانس بلیکس در گفت‌وگویی با روزنامه اتریشی «دی پرسه» با ابراز امیدواری به اینکه ایران و غرب بتوانند به‌زودی به مناقشه هسته‌ای خود فیصله دهند، گفت: «مذاکرات هسته‌ای با ایران ممکن است به «آب شدن یخ‌ها» منجر شود.» او تاکید کرد: «پایان یافتن مناقشه هسته‌ای، می‌تواند یک «یخ‌شکن» برای سایر موضوعات بین‌المللی از جمله بحران‌های سوریه یا اوکراین شود.»

این سیاست‌مدار سوئدی با بیان اینکه حصول توافق در اواخر ماه ژوئیه یک آرزوی محال نیست، گفت: «باید توجه داشته باشیم که هرچه بیشتر تعلل شود، فیصله دادن به این مناقشه دشوارتر خواهد شد.» بلیکس گفت: «من واقعا امیدوارم که توافقی به عمل آید، اگر این عمل تا ۲۰ ژوئیه (۳۰ خردادماه) انجام شود، بسیار بهتر خواهد بود.»

مدیرکل پیشین آژانس درباره این موضوع که برخی در غرب خواهان آن شده‌اند که برنامه تسلیحاتی و موشکی ایران هم در دستورکار مذاکرات قرار گیرد، با انتقاد از این وضعیت گفت: «این درست نیست که اکنون نکات تازه‌ای را به موضوع مذاکرات بیفزایند. من ناخشنودی ایرانی‌ها را از این بابت به‌خوبی درک می‌کنم؛ زیرا در توافق موقت ژنو در مورد برنامه تسلیحاتی صحبت نشده بود.»

بلیکس با بیان اینکه از هنگام انتخاب رئیس‌جمهور حسن روحانی، ایران تا اندازه‌ای متحول شده است، گفت: «مردم و دولتمردان ایران خواهان فیصله دادن به منازعه هسته‌ای هستند و همین امر تا اندازه‌ای جلوی تندروها را می‌گیرد.»

او مشکل اساسی در این مناقشه را بی‌اعتمادی بین دو طرف عنوان کرد و گفت: «غرب می‌گوید که ایران صداقت نداشته و یک برنامه مخفیانه هسته‌ای را دنبال کرده است، از سوی دیگر ایرانی‌ها نیز به‌شدت به غرب مظنون هستند، زیرا معتقدند که طرف مقابل هروقت که آنها قدمی جلو می‌گذارند، بر سطح توقعات خود می‌افزایند.»

بلیکس افزود: «آژانس تایید کرده که ایران به آنچه در ژنو توافق شده، عمل کرده است، اما این را هم نمی‌تواند با صراحت اعلام کند که ایران به فعالیت‌های دیگری دست نزده و این درحالی است که عدم فعالیت را نمی‌توان ثابت کرد و این همان چیزی است که در عراق هم رخ داده بود.»

مذاکرات کارشناسی

همزمان یک عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران گفت که مذاکرات کارشناسی ایران و ۱+۵ به سرپرستی حمید بعیدی‌نژاد، مدیرکل سیاسی وزارت‌خارجه و استفان‌کلمنت، دستیار رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفته جاری برگزار می‌شود. این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در گفت وگو با «ایسنا» با تایید برگزاری مذاکرات کارشناسی و فنی میان ایران و ۱+۵ در هفته جاری اعلام کرد که این مذاکرات همزمان با برگزاری نشست فصلی شورای حکام در وین برگزار می‌شود.

بعد از آخرین مذاکرات ایران و ۱+۵ در وین که ۲۶ تا ۲۹ اردیبهشت برگزار شد، این اولین مذاکرات کارشناسی است که در سطح هیات‌های کارشناسی و فنی ایران و ۱+۵ برگزار می‌شود. در عین حال، حمید بعیدی نژاد و استفان کلمنت هفته گذشته در حاشیه دیدار ظریف و اشتون در استانبول نیز با یکدیگر گفت‌وگو کردند. ظریف و اشتون برای پیش‌بردن مذاکرات هسته‌ای و رسیدن به راه حلی برای اختلاف نظرهای موجود پنجم و ششم خرداد در استانبول دیدار کردند.

سید عباس عراقچی که در مذاکرات دوروزه اشتون و ظریف نیز حضور داشت، مذاکرات را «مفید و طولانی» خواند و گفت: «در این مذاکرات توافق شد در صورت نیاز برای ادامه رایزنی‌ها در دو سطح فنی و سیاسی تا پیش از دور بعدی مذاکرات که قرار است ۲۶ تا ۳۰ خرداد در وین انجام شود، گفت‌وگوهایی انجام شود.»

مذاکرات ایران و ۱+۵ در مرحله نگارش متن توافق جامع با موانعی روبه رو شد که دو طرف سعی دارند تا قبل از مذاکرات بعدی در اواخر خردادماه این موانع را به حداقل برسانند تا نگارش متن را هر چه سریع‌تر آغاز کنند.

آژانس: ۵۵ کشور به تعهدات خود عمل نکرده‌اند

از سوی دیگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران به همراه یک سوم از اعضای این نهاد از وظایف هسته‌ای خود تخطی کرده است. به گزارش «ایسنا» به نقل از سایت شبکه خبری بلومبرگ، ایران و ۵۵ کشور عضو آژانس سال گذشته در تبعیت از تعهدات خود درباره تضمین عدم انحراف مواد هسته‌ای خود شکست خوردند.

یک مقام حاضر در وین اعلام کرد: «یک سوم از اعضای آژانس اطلاعات راستی‌آزمایی هسته‌ای خود را در سال ۲۰۱۳ گزارش نکردند.» بر اساس گزارش ۸۶ صفحه‌ای آژانس، برخی از دولت‌ها به طور کامل راه شفاف‌سازی و پاسخ به سوالات آژانس را شامل سوالاتی که درباره صحت و تکمیل روند همکاری‌ها است نپیمودند. تاخیر در حل‌و‌فصل مسائل باعث می‌شود که آژانس قادر به رسیدن به اهداف پادمان نشود.

بازرسی‌ها در آژانس که دارای یک رآکتور هسته‌ای است ۱۲ درصد از بودجه کل آژانس بالغ بر ۵/۱۰۶ میلیون یورو برابر ۱۴۵ میلیون دلار را شامل می‌شود. ایران میزبان ۲۱۱ بازرسی بوده است که کمتر از یک درصد از ۸ هزار و ۲۸۳ گزارش انجام شده در این باره از سوی آژانس است. علاوه‌بر مسائل امنیتی خاص ایران، سوریه و کره شمالی، بازرسان نگرانی‌هایی را درباره ژاپن و ازبکستان اعلام کرده‌اند.

هفته آینده ۳۵ عضو شورای حکام آژانس در وین تشکیل جلسه خواهند داد که در این نشست گزارش راستی‌آزمایی ارائه می‌شود. همچنین دیپلمات‌ها اعلام کرده‌اند که در این نشست درباره برنامه هسته‌ای ایران نیز گفت‌وگو می‌شود. این گزارش آژانس در حالی اعلام می‌شود که ایران همواره تاکید داشته که از قوانین آژانس تخطی نکرده و بر اساس قوانین ان‌پی‌تی (قانون منع اشاعه) عمل کرده است.