استاد حقوق بین‌الملل:
نمی‌توان از جنبش عدم‌تعهد انتظار معجزه داشت
آقایی با بیان اینکه در دوران ریاست ایران بر جنبش عدم‌تعهد موفقیت‌های زیادی حاصل شده، گفت: ایران توانسته بخشی از خواسته‌های خود از نظام بین‌الملل را دنبال کند؛ ولی به دلیل مشکلات ساختاری در «نم» نمی‌توان از آن انتظار معجزه داشت. سیدداود آقایی، استاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، در ارزیابی از عملکرد ایران در دوران ریاستش بر جنبش عدم‌تعهد، با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در طول مدت ریاست سه ساله‌اش بر جنبش عدم‌تعهد موفقیت‌های قابل قبولی را به دست آورده است، گفت: «جمهوری اسلامی ایران در این مدت توانسته میزان مناسبی از خواسته‌ها و برداشت‌های خود از نظام بین‌المللی را در جنبش عدم‌تعهد دنبال و پیگیری کند؛ ولی به دلیل مسائل و مشکلات فکری و ساختاری در جنبش نمی‌توان انتظار معجزه داشت.
آقایی با بیان اینکه در دوران ریاست ایران بر جنبش عدم‌تعهد موفقیت‌های زیادی حاصل شده، گفت: ایران توانسته بخشی از خواسته‌های خود از نظام بین‌الملل را دنبال کند؛ ولی به دلیل مشکلات ساختاری در «نم» نمی‌توان از آن انتظار معجزه داشت. سیدداود آقایی، استاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، در ارزیابی از عملکرد ایران در دوران ریاستش بر جنبش عدم‌تعهد، با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در طول مدت ریاست سه ساله‌اش بر جنبش عدم‌تعهد موفقیت‌های قابل قبولی را به دست آورده است، گفت: «جمهوری اسلامی ایران در این مدت توانسته میزان مناسبی از خواسته‌ها و برداشت‌های خود از نظام بین‌المللی را در جنبش عدم‌تعهد دنبال و پیگیری کند؛ ولی به دلیل مسائل و مشکلات فکری و ساختاری در جنبش نمی‌توان انتظار معجزه داشت.»
او با اشاره به فلسفه شکل‌گیری جنبش عدم‌تعهد در سایه نظام دوقطبی و رقابت آنها در فضای جنگ سرد، عنوان کرد: «برخی کشورها که هیچ وابستگی به یکی از دو ابرقدرت شرق و غرب نداشته‌اند، جنبش عدم‌تعهد را به‌‌عنوان راه سوم برای خود برگزیدند؛ چون کشورهای مستقلی بودند که هیچ تعهدی را قبول نمی‌کردند.»
این کارشناس حقوق بین‌الملل گفت: بعد از فروپاشی و پایان جنگ سرد در ساختار نظام بین‌الملل انگیزه‌ها و ظرفیت‌هایی که می‌توانست برای کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد وجود داشته باشد، کاهش پیدا کرد و حتی برخی کارشناسان پایان راه را برای جنبش عدم‌تعهد متصور بودند، ولی به‌رغم تمام تحلیل‌ها، جنبش عدم‌تعهد به راه و حیات خود ادامه داد.
آقایی با بیان اینکه پس از پایان جنگ سرد روح وحدت و یگانگی در برابر قطب‌های قدرت از بین رفته است، تاکید کرد: «جنبش عدم‌تعهد با تمام انتقاداتی که به آن وارد است توانسته است با حفظ موجودیت خود نقطه مثبتی را در تاریخ به جای بگذارد.»
این کارشناس سازمان‌های بین‌المللی با تاکید بر اینکه نمی‌توان انتظار وحدت بخشی را در بین اعضای جنبش عدم‌تعهد به دلیل تنوع فکری و گستردگی آن داشت، گفت: «نمی‌توان برای جنبش عدم‌تعهد به دلیل گستردگی تعداد اعضا در حوزه‌های مختلف و همین‌طور وجود ساختارهای سیاسی و گرایشی و وابستگی‌های متفاوت در درونش، مسیر وحدت بخشی را متصور بود.»
آقایی گفت: «هیچ کشوری انتظار ایجاد انسجام و وحدت بین همه اعضای جنبش عدم‌تعهد را از رئیس دوره‌ای ندارد؛ به دلیل اینکه کشوری که ریاست سه ساله جنبش را برعهده دارد نمی‌تواند دستوری را به کشورهای مختلف که دارای شخصیت حقوقی و حاکمیتی مستقل هستند، بدهد؛ بنابراین نمی‌توان انتظار معجزه از آن کشور داشت.»
او افزود: «نباید از جمهوری اسلامی ایران با توجه به نگاه وحدت بخشی که درباره کشورهای در حال توسعه دارد و همین‌طور نگاه استکبارستیزانه آن در مسائل بین‌المللی، انتظار داشته باشیم که در مدت سه سال بتواند دگرگونی اساسی و بنیادی را در جنبش عدم‌تعهد به وجود آورد.»
این کارشناس حقوق بین‌الملل خاطرنشان کرد: «مدیریت جمهوری اسلامی ایران هم برای جنبش عدم‌تعهد یک فرصت تلقی می‌شود و هم برای تهران که طی این مدت بتواند با تنظیم برنامه‌ها و نظراتش با اعضای جنبش عدم‌تعهد، هدایتگر موضوعات مدنظر خود باشد تا بتواند الگوهای رفتاری مناسب را در جهان ایجاد کند.»
آقایی با بیان اینکه در طول مدت ریاست ایران بر جنبش عدم‌تعهد موفقیت‌های فراوانی به دست آمده، گفت: «ایران توانسته است میزان مناسبی از خواسته‌ها و برداشت‌های خود از نظام بین‌الملل را دنبال کند؛ ولی به دلیل مسائل و مشکلات فکری و ساختاری در جنبش عدم‌تعهد نمی‌توانیم انتظار معجزه داشته باشیم.»
او افزود: «یکی از موفقیت‌های جمهوری اسلامی ایران در زمان ریاست دوره‌ای جنبش عدم‌تعهد با توجه به فشارهای مختلف دول غربی در خصوص پرونده هسته‌ای تهران، این بوده که جنبش عدم‌تعهد در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مواضع بسیار خردمندانه و به موقعی را در حمایت از فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران اتخاذ کرده است.»
این کارشناس سازمان‌های بین‌المللی اظهار کرد: «حمایت اعضای جنبش عدم‌تعهد از برنامه‌های صلح‌آمیز ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشانه پویایی و تاثیرگذاری ایران بر این جنبش بوده است.»
او در پایان تاکید کرد: «نباید انتظار تغییرات بنیادین و اساسی را در خط سیر جنبش عدم‌تعهد داشته باشیم؛ ولی کشورهای عضو نیز باید خط سیر استقلال‌طلبانه خود را ادامه دهند.»
ارسال نظر