با وجود اینکه در مذاکرات هسته‌ای اخیر در وین، پیشرفتی در رایزنی‌های ایران و گروه ۱+۵ صورت نگرفت، مقامات آمریکایی همچنان امیدوارند که توافق هسته‌ای حاصل شود. یک توافق هسته‌ای که بتواند مانع ورود ایران به باشگاه هسته‌ای شود، دستاوردی بزرگ به‌شمار می‌رود. تحریم‌های اقتصادی ابزار مورد علاقه واشنگتن برای مواجهه با چالش‌های نظام بین‌الملل شامل ایران به‌شمار می‌روند. در حالی که تمرکز قابل درکی روی معماری مشروع تحریم‌ها وجود دارد، تاثیر روانشناختی آنها نباید هیچ‌گاه دست‌کم گرفته شود. تغییر خیلی سریع از مسیر ترس و نگرانی به طمع‌ورزی در جامعه تجارت بین‌المللی و از ناامیدی به امید در بازار ایران می‌تواند کارآیی تحریم‌ها را مختل کند. این در حالی است که فضای تحریم‌ها برای ایران در یک سال گذشته دستخوش تحولاتی شده است.

پس از موج تحریم‌های سال ۲۰۱۲ علیه اقتصاد ایران، اکنون اقتصاد این کشور در مسیر احیای نسبی قرار گرفته است. انتخاب حسن روحانی، به‌عنوان رئیس‌جمهور ایران در ژوئن ۲۰۱۳ و امیدواری‌های ناشی از امضای برنامه اقدام مشترک ژنو به بروز نشانه‌های رشد بازار کمک کرد. این روند بر رشد اقتصادی شکننده ایران نیز به‌طور مستقیم تاثیر گذاشت. تحقیقات موسسه اقتصادی روبینی که با بنیاددفاع از دموکراسی‌ها همکاری می‌کند، حاکی از آن است که ارتباطی بین این تغییر احساس و دستاوردهای اقتصادی ایران برقرار است. این تحلیل‌ها نشان می‌دهد که احساس مثبتی که پس از کاهش شدت تحریم‌ها و پیروزی روحانی در انتخابات پدید آمد هم بر ارزش ریال تاثیر گذاشت و هم رشد تولید ناخالص داخلی.

در چنین فضایی به‌نظر می‌رسد که ایرانیان اعتماد به نفس بیشتری پیدا کرده‌اند و دولت نیز در جست‌وجوی راه‌هایی برای کاهش نرخ تورم و تغییر سیاست‌های مالی است. در همین حال شرکت‌های بین‌المللی نیز برای ورود به بازار ایران تمایل نشان می‌دهند. هرچند این شرکت‌ها هنوز قراردادی را با ایران نهایی نکرده‌اند، اما تاثیر خود را بر بازار ایران بر جا گذاشته‌اند.

در حالی که مذاکرات هسته‌ای با ایران در جریان است، این احیای اقتصادی خبر بدی برای غرب به‌شمار می‌رود. تغییرات مثبت در تصور جامعه بین‌المللی از ایران موجب شده است که آثار احیای اقتصادی ناشی از توافق هسته‌ای مقدماتی ژنو بیش از آن چیزی باشد که پیش‌بینی می‌شد. به بیان دیگر مذاکره‌کنندگان غربی با تغییر فضای تحریم‌ها به طور غیرمستقیم احیای اقتصادی را برای ایران به ارمغان آوردند که بسیار بیشتر از ۷ میلیارد دلاری که آمریکا پیش‌بینی می‌کرد، به سود ایران بوده است.

با کاهش فشار اقتصادی بر ایران، مقامات تهران انگیزه کمتری برای دستیابی به توافق جامعی خواهند داشت که بخش قابل‌توجهی از برنامه‌های هسته‌ای این کشور را به عقب می‌راند. در صورتی که توافقی حاصل شود، احیای اقتصادی ایران شرایطی را فراهم می‌کند که در آن حفظ نظام تحریم‌ها برای غرب دشوار‌تر خواهد بود.

منبع: نشنال اینترست/ دیپلماسی ایرانی