عضو حقوقدان تیم هسته‌ای:
به احتمال زیاد توافق صورت می‌گیرد
گروه دیپلماسی، کامران کرمی: روز دوم همایش «تحلیل تاثیرگذارترین تحولات اقتصادی سال ۹۳ با محوریت فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها و گام نهایی مذاکرات هسته‌ای» با سخنان امیرحسین زمانی‌نیا، عضو حقوقدان تیم هسته‌ای ایران و همچنین عباس ملکی، معاون پژوهش‌های بین‌الملل مرکز تحقیقات استراتژیک ادامه یافت و مورد توجه قرار گرفت. امیرحسین زمانی‌نیا با بیان اینکه مذاکرات فراز و نشیب‌های زیادی دارد، گفت: «نکته مهم این است که ایران از برنامه هسته‌ای خود اهدافی داشته و به آن اهداف رسیده است، هر چند که مدت زمان و کیفیت کار در حدی که فکر می‌کردیم نبوده و با هزینه‌های بیشتری ادامه یافته است.»
زمانی‌نیا در ادامه با بیان اینکه اراده سیاسی برای تفاهم وجود دارد، گفت: «به احتمال قریب به یقین تفاهم صورت می‌گیرد؛ چراکه آثار و نشانه‌های رسیدن به توافق زیاد است که شما فعالان اقتصادی این آثار را بهتر از دیگران متوجه شده‌اید که چه شوق و رغبتی برای حضور اقتصادی در ایران از سوی این کشورها وجود دارد.» زمانی‌نیا مساله هسته‌ای را مربوط به چهره ایران دانست و گفت طی سال‌های گذشته هدف غرب این بود که ایران را امنیتی سازد و تصویر امنیتی را از ایران به دنیا ارائه کند. زمانی‌نیا با بیان اینکه این وجهه ساخته شده واقعی نیست، افزود: «ما هم موفق نبودیم افکار عمومی دنیا را به شناخت بهتر چهره خودمان تشویق کنیم.»
او ادامه داد: «لازم است که چهره امنیتی تعدیل شود، هر چند که بعید است در عرض ۵-۴ سال این اتفاق صورت بگیرد، اما با روندی که پس از انتخاب حسن روحانی شروع شده است، امیدواریم این روند تعدیل شود.» عضو حقوقدان تیم هسته‌ای با بیان اینکه فرآیند هسته‌ای در ایران بومی شده است، گفت: «از دلایل عمده آمریکا برای تن دادن به مذاکرات هسته‌ای، بومی شدن فناوری در ایران است، به این خاطر که تحریم‌ها اگرچه در سخت کردن زندگی مردم موثر بوده است، اما در تغییر سیاست‌گذاری‌های ما موثر نبوده است.»
زمانی‌نیا به موضوع اعتماد در این مذاکرات اشاره کرد و گفت: «اعتماد سرمایه‌ای است که وجهه را به‌وجود می‌آورد.» او افزود: «در مذاکرات خوشبینی و اعتماد جایگاهی ندارد، ولی امیدواری هست. طرف مقابل ما کسانی هستند که منافعشان لزوما هم‌جهت نیست؛ بنابراین برای تفاهم کردن نوع نگاه طرفین و حتی خود افراد مذاکره‌کننده مهم هستند.» زمانی‌نیا در بخش دیگری از سخنان هسته‌ای خود با اشاره به بحث موشک‌های بالستیک و گنجانیده شدن آنها در برنامه اقدام مشترک هم گفت: «موضوع موشک‌ها در قطعنامه‌های مربوط به شورای امنیت علیه ایران مطرح شده است، آن هم موشک‌هایی که وسیله پرتاب کلاهک‌های هسته‌ای است. حاشیه‌سازی مربوط به این خبر زمانی صورت گرفت که خبرنگاری در راهروهای مذاکرات از وندی شرمن مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای آمریکا پرسید که آیا در این دور از مذاکرات بحث موشک‌ها مطرح شده است یا خیر که شرمن در پاسخ گفت رسیدگی به این موضوع در زمان پرداختن به قطعنامه‌های شورای امنیت مورد بررسی قرار می‌گیرد.» موضوع مربوط به موشک‌های بالستیک از موضوعاتی است که پس از مذاکرات هسته‌ای وین ۴ در رسانه‌های داخلی و خارجی مطرح شده است و ایران اساسا بحث بر سر موشک‌ها و طرح آنها در مذاکرات را رد کرده است. در همین زمینه سخنگوی کاخ سفید اعلام کرده بود که موضوع موشک‌های بالستیک ایران باید جزو مباحث مذاکرات هسته‌ای برای توافق جامع باشد. جی کارنی با بیان اینکه برنامه اقدام مشترک به وضوح عوامل توافق نهایی را اعلام کرده است و درباره همه موضوعات مورد نگرانی که لازم به پرداختن به آنهاست صحبت می‌کند، گفت: «بنابراین موشک‌های بالستیک جزو مباحثی هستند که لازم است بخشی از توافق جامع درباره این چالش و اختلاف باشند و این نگاه ماست.»
این عضو حقوقدان تیم هسته‌ای در بخش پایانی مباحث خود با اشاره به تغییر کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز گفت: «این مساله مهمی نیست؛ چراکه ما با شخص مذاکره نمی‌کنیم؛ بلکه با طرف‌های مختلفی در ارتباطیم. همان‌گونه که تغییر سولانا و روی کارآمدن اشتون هم باعث نگرانی نبود، تغییر اشتون هم نمی‌تواند موجب نگرانی باشد.»
نقش سازنده آمریکا
عباس ملکی معاون سابق وزارت خارجه و معاون کنونی پژوهش‌های بین‌الملل مرکز تحقیقات استراتژیک دیگر سخنران این همایش بود که با موضوع «آینده مساله ای هسته‌ای ایران» به دلایل قبول توافق از سوی طرفین اشاره کرد و گفت: «عواملی همچون احتمال وقوع جنگ، وضعیت منطقه از حیث ظهور پدیده افراط گرایی، انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران، تاثیرگذار نبودن تحریم‌ها و همچنین این موضوع که آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیدند که جنگ، آمریکا را به اهدافش نمی‌رساند، باعث شد تا توافق شکل بگیرد.
ملکی با بیان اینکه این توافق چه منافعی برای آمریکایی‌ها داشت که به این توافق تن دادند، افزود: «هدف آمریکا مهار ایران از روش تحریم به‌علاوه دیپلماسی بود و چون این توافق ریسک کمی داشت و از سوی دیگر حل این مساله برای هر رئیس‌جمهور آمریکا خیلی اغواکننده است، باعث شد تا آمریکایی‌ها با وجود منافع متصور به این توافق علاقه نشان دهند.»
ملکی در بخش دیگری از سخنان خود به پیامدهای توافق برای ایران پرداخت و گفت: «غیر امنیتی‌سازی تصویر ایران در جهان و مساله شکستن اجماع بین‌المللی علیه ایران از مهم‌ترین پیامدهای توافق ژنو است.»
معاون پژوهش‌های بین‌الملل مرکز تحقیقات استراتژیک در بخش دیگری از اظهارات خود با بیان اینکه آیا می‌توان گفت مذاکرات خوب پیش می‌رود؟ افزود: «اصل مذاکرات خوب پیش می‌رود و نقش آمریکا در این مذاکرات سازنده بوده است که در این رفتار آمریکا عوامل مختلفی دخیل است که از جمله می‌توان به سیاست‌های انتقال به آسیای شرقی، وضعیت انرژی و خاورمیانه، نقش ایران در خاورمیانه و همچنین جنگ سرد جدید بین آمریکا و روسیه اشاره کرد.» او موضوعات مورد اختلاف در مذاکرات بین طرفین را تعداد سانتریفیوژها، تغییرات در رآکتور آب سنگین اراک و غنی‌سازی از ۲۰ درصد به ۵ درصد دانست و گفت که موضوعاتی همچون برنامه موشکی و حقوق بشر از جمله عواملی است که ایران تمایلی برای پرداختن بدان‌ها ندارد.
معاون سابق وزارت خارجه در پایان سخنان خود با طرح پیشنهادهایی گفت: «۲۰ ژوئیه تاریخ مهمی است، اما نباید عجله کرد هر چند که زمان هم جزو منابع کمیاب است و باید مورد توجه قرار گیرد. ارتقای پرونده هسته‌ای به یک موضوع ملی، اطلاع‌رسانی صادقانه و همه جانبه در داخل، استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی ایران و راه اندازی یک برنامه جامع برای تغییر دیدگاه در افکار عمومی دیگر کشورها از دیگر پیشنهادهای عباس ملکی برای بهبود روندهای آتی در سیاست خارجی ایران بود.
سیستم دفاعی ایران، موضوع مذاکره نیست
معاون وزیر امور خارجه و عضو تیم هسته‌ای ایران با بیان اینکه تاکنون اجازه ورود کشورهای ۱+۵ را به بحث سیستم دفاعی نداده‌ایم، تاکید کرد: «سیستم دفاعی ایران موضوع هیچ مذاکره ای با ۱+۵ نخواهد بود و تا پایان نیز اجازه ورود به این بحث را به آنان نخواهیم داد.» به گزارش «ایسنا»، به نقل از سپاه‌نیوز، سیدعباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران که در بیستمین همایش سراسری هادیان سیاسی سپاه سخن می‌گفت، با اشاره به سخنان خود در کمیسیون امنیت ملی مجلس، گفت: «در جمع اعضای این کمیسیون گفته شد که ما در همه موضوعات اختلاف داریم که یکی از موارد بحث موشکی است.» او در ادامه با بیان اینکه کشورهای ۱+۵ به دلیل وجود بحث موشکی در قطعنامه، اصرار به مذاکره دارند، گفت: «به آنها اعلام کرده‌ایم که سیستم‌های دفاعی کشورمان غیرقابل مذاکره است.» عراقچی افزود: «به هر حال از طرف ما این موضع بسیار روشن و صریح اعلام شده و تاکنون اجازه ورود به بحث سیستم دفاعی را به آنان نداده‌ایم و تا پایان مذاکرات هم اجازه ورود به این بحث را به آنان نخواهیم داد.»
ارسال نظر