با سفر چند ساعته دیپلمات عالی‌رتبه بریتانیایی به تهران برداشته شد
گامی دیگر در جهت بهبود روابط تهران-لندن
گروه دیپلماسی- سایمون گس، دیپلمات عالی‌رتبه بریتانیایی در سفری چند ساعته به تهران، نخستین گامها را جهت بهبود روابط تهران-لندن برداشت. در اواخر سال ۲۰۱۱ با تعطیلی سفارتخانه‌ها، روابط ایران و بریتانیا در پایین‌ترین سطح- پیش از قطع کامل- قرار گرفت، اما پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، دو کشور برای بهبود گام‌به‌گام روابط به توافق رسیدند. بریتانیا و ایران همواره تاریخی پر از روابط پرفرازونشیب داشته‌اند اما تحولات سال ۲۰۱۱ تقریبا به قطع روابط دو طرف منجر شد. اکنون سفر این مقام عالی‌رتبه به ایران شاید گامی باشد در جهت بهبود روابط ایران و بریتانیا. از آنجایی که گس، ریاست تیم بریتانیایی در مذاکرات هسته‌ای با ایران را عهده‌دار است برخی تحلیلگران بر این باورند که شاید مهم‌ترین هدف او از این سفر مذاکره دو جانبه درباره پیش‌نویس توافقنامه جامع هسته‌ای باشد، اما برخی نیز معتقدند این سفر بیشتر گامی بوده در راستای بهبود روابط دو کشور.
پیش از این مجید تختروانچی، معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه ایران گفته بود که سایمون گس با تعدادی از مسوولان سیاسی ایران دیدار و درباره روابط دوجانبه و مسائل بین‌المللی گفت‌و‌گو خواهد کرد. همچنین تختروانچی به تازگی از احتمال افزایش سطح روابط سیاسی ایران و بریتانیا خبر داده بود. وزارت امور خارجه بریتانیا هم با انتشار بیانیهای اعلام کرده به دنبال سفرهای موفق آجای شارما، کاردار غیر‌مقیم بریتانیا به تهران، سفر گس در ادامه «بهبود گام‌به‌گام روابط با ایران» است.
سایمون گس برای سفری یک روزه وارد تهران شد و دوشنبه شب پس از انجام چندین دیدار، تهران را به مقصد لندن ترک کرد. «ایرنا» گزارش داد، مدیرکل سیاسی وزارت امورخارجه بریتانیا که بامداد روز دوشنبه در رأس هیاتی با هدف انجام رایزنی و تبادل‌نظر با مقامات ایران درخصوص موضوعات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی وارد تهران شده بود، با مقامات وزارت امور خارجه دیدار و گفت‌و‌گو کرد.
دیدار با مجید تختروانچی معاون اروپا و آمریکا و عباس عراقچی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه از جمله دیدارهای مهم دیپلمات بریتانیایی در ایران بود. او در این دیدارها درخصوص موضوعات بین‌المللی از جمله مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای ۱+۵ که گس نیز مسوولیت کشورش در این گروه را بر عهده دارد، تبادل‌نظر کرد. سایمون گس در آخرین مرحله از گفت‌وگوهایش با مقامات وزارت امور خارجه ایران، با حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه دیدار کرد و طرفین درباره تحولات خاورمیانه تبادل‌نظر کردند.
اداره کل دیپلماسی رسانهای وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد سایمون گس با مدیرکل غرب اروپای وزارت امورخارجه نیز دیدار کرد و طرفین در مورد آخرین تحولات روابط دوجانبه شامل وضعیت فعلی سفارتخانه‌ها، کارکنان، خدمات‌رسانی کنسولی به ایرانیان مقیم بریتانیا و تسهیل کارکرد روان سفارتخانه‌ها مذاکره و روند بهبود تدریجی مناسبات دو کشور را مرور کردند. او در این ملاقات مراتب ناخرسندی ایران را نسبت به گزارش حقوق بشر وزارت خارجه بریتانیا و همچنین اقدام وزارت خزانه‌داری این کشور برای روزآمد کردن فهرست تحریم علیه برخی از مقامات ایران را به طرف بریتانیایی اعلام کرد و این‌گونه اقدامات را مغایر با حسن‌نیت در بهبود روابط دو کشور دانست. گس نیز در این دیدار ضمن ارائه توضیحاتی در این خصوص، مشکلات پیش روی بازسازی و بازگشایی سفارت آن کشور در تهران را مطرح و پیگیری کرد.
به گفته یک دیپلمات غربی مستقر در تهران که از این سفر آگاه بوده است سایمون گس بیشتر با هدف بازگشایی سفارت کشورش در تهران و نه مذاکرات هسته‌ای ایران به این کشور سفر کرده است.
علاوه‌بر وزرای خارجه و هیاتهای پارلمانی، مدیران کل سیاسی اغلب کشورهای عضو اتحادیه اروپایی نیز طی سه ماه گذشته برای پیگیری مسائل مربوط به روابط دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی سفرهایی به تهران داشته‌اند.
در این رابطه مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه میگوید: «با شروع کار دولت یازدهم شاهد رفت و آمدهای سیاسی از کشورهای مختلف و در سطوح متفاوت بودهایم. در حوزه اروپا نیز این ترددها را در حوزه‌های روابط پارلمانی و سیاسی شاهد هستیم. مدیرکل سیاسی وزارت خارجه بریتانیا نیز با مقامات وزارت خارجه دیدارهایی داشت که در همین چارچوب بود. در عین حال تهران و لندن در روند گام‌به‌گام و تدریجی بهبود روابط دوجانبه قرار دارند که این سفر و رایزنی‌های انجام شده علاوه‌بر موضوعات روند گام‌به‌گام روابط دوجانبه شامل رایزنی درباره مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای بوده است.» به گفته افخم، دیدگاه ایران درباره تحولات منطقه و بین‌الملل و جایگاه ایران برای بسیاری از کشورها مهم است و این رایزنیها کمک میکند که بحرانهای موجود و روندها شکل واقعی‌تر به خود بگیرد.
سایمون گس نماینده ویژه دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا در افغانستان و پاکستان بوده که اکنون نیز به نمایندگی از کشورش ریاست تیم بریتانیایی در مذاکرات هسته‌ای با ایران را بر عهده دارد. او طی سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ نیز سفیر بریتانیا در ایران بود. سفر گس به ایران پس از آن انجام شد که کاردار غیر‌مقیم بریتانیا برای نخستین بار پس از نزدیک به سه سال به عنوان یک دیپلمات بریتانیایی وارد تهران شد. از سوی دیگر کاردار غیر‌مقیم ایران نیز همواره رفت و آمدهایی به لندن دارد. پس از این تعامل‌های دیپلماتیک مقدماتی، گروهی از قانون‌گذاران بریتانیایی به تهران سفر کردند و پس از آن تهران و لندن اعلام کردند از این پس حافظان منافع را کنار می‌گذارند و روابط دیپلماتیک به طور مستقیم برقرار خواهد شد.
وال استریت ژورنال در این زمینه مینویسد: «بریتانیا و ایران همواره تاریخی مملو از روابط متشنج دوجانبه داشته‌اند. آنها در اواخر سال ۲۰۱۱، پس از اینکه گروهی معترض به سفارت بریتانیا در ایران حمله کردند، روابط دیپلماتیک خود را قطع کرده و دیپلماتهای ایرانی نیز از بریتانیا خارج شدند.»
اما در انتخابات سال گذشته ریاست‌جمهوری در ایران، حسن روحانی پیروز شد که یک چهره میانه‌رو به شمار می‌رود و راه را برای مذاکرات هسته‌ای با ایران و تعامل بهتر تهران و غرب - شامل بریتانیا- هموار کرد.
دیلی‌تلگراف نیز در این زمینه نوشت: «سفیر سابق بریتانیا در ایران روز دوشنبه پس از ۲ سال و نیم دوباره بار و بنه سفر به تهران را بست تا در مورد تقویت روابط و بازگشایی سفارتخانه‌ها با مقامات تهران گفت‌و‌گو کند. این در شرایطی است که پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی در ایران، تهران و لندن تصمیم گرفته‌اند در روندی گام‌به‌گام روابط خود را با یکدیگر بهبود بخشند.»
البته سفارتخانههای دو کشور همچنان به طور رسمی تعطیل هستند اما کارمندان محلی برای ارائه برخی خدمات محدود در سفارتها حضور دارند. وزارت خارجه بریتانیا میگوید روند بازگشایی سفارت بریتانیا در ایران به تامین امنیت دیپلماتها و خانوادههای آنها بستگی دارد.
ارسال نظر