طرفین گفتوگوهای هسته‌ای روند رایزنی‌ها را رو به جلو ارزیابی کردند
پیشرفت در «مذاکرات دشوار»
گروه دیپلماسی: دور اخیر مذاکرات ایران و قدرت‌های جهانی درباره برنامه هسته‌ای پس از سه روز در وین، پایتخت اتریش و یکی از مقر‌های اروپایی سازمان ملل متحد، پایان یافت؛ مذاکراتی که ایران و آمریکا، آن را «دشوار» خواندند، اما همزمان اعلام کردند به پیشرفتهایی دست یافته‌اند. وزیر خارجه ایران روز پنج‌شنبه و پس از این دور از مذاکرات گفت: «در مذاکرات وین در همه زمینه‌ها پیشرفت حاصل شد و طرفین به جای اینکه صرفا مشکلات را بررسی کنند، در خصوص دستیابی به راه‌حل گفت‌وگو کردند.»
او در عین حال تاکید کرد که گفتوگوهای بسیار جدی در مورد موضوعات مختلف، همچنان باقی مانده است. همچنین علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پس از این دور از مذاکرات گفت که گفت‌وگوها به سرانجام خوبی خواهد رسید. مایکل مان، سخنگوی خانم اشتون نیز در واکنش به مذاکرات اخیر با بیان اینکه مذاکرات در مرحله حساسی قرار دارد، تاکید کرد: « ما برای دستیابی به راه‌حل جامع و نهایی تا ضرب‌الاجل تعیین شده به سختی تلاش میکنیم.»
رضایت روسیه
از سوی دیگر معاون وزیر امور خارجه روسیه نیز پس از پایان دور هشتم مذاکرات ایران و گروه۱+۵ گفت،: روسیه از نتایج این دور از مذاکرات در وین راضی بوده است. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری ایتارتاس، سرگئی ریابکوف، نماینده روسیه در مذاکرات هسته‌ای تاکید کرد: «نتیجه کلی این دور از مذاکرات هسته‌ای که من فکر میکنم همه طرفها روی آن اتفاق نظر دارند، نشان‌دهنده این است که پیشرفتهایی حاصل شده است.» او همچنین با بیان اینکه شرایط درخصوص مشکلات کلیدی تغییری نکرده است، گفت: «اختلافات بر سر غنی سازی ایران، چارچوب زمانی لغو تحریم‌ها علیه این کشور و آینده رآکتور اراک، رفع نشده است.»
بررسی طرح مصالحه هسته‌ای آمریکا
در این دور از مذاکرات همانند مذاکرات گذشته، یکی از موضوعات بسیار مهم مورد بحث، تعداد سانتریفیوژهای ایران بود، آسوشیتد پرس به نقل از دو دیپلمات مدعی شده است که ایران در حال بررسی یک طرح پیشنهادی از سوی آمریکا در مذاکرات هسته‌ای است که به این کشور اجازه می‌دهد بخش بیشتری از تاسیسات هسته‌ای‌اش را به حالت فعال حفظ کند، اما توانایی‌اش را برای تولید سلاح هسته‌ای کاهش می‌دهد. این در شرایطی است که ایران همواره تاکید کرده‌است که هیچ قصدی برای ساخت سلاح هسته‌ای ندارد و تنها هدفش از پیگیری برنامه هسته‌ای تولید انرژی برای مصارف صلح‌آمیز است. به گفته این دیپلمات‌ها، رایزنی‌ها درباره طرح جدید آمریکا آغاز شده و گفتوگوهایی با مسکو برای انتقال احتمالی ذخیره اورانیوم با غنای پایین به روسیه انجام شده است، البته ایران هنوز در این رابطه اظهارنظری نکرده است.
احتمال همکاری تهران-مسکو
از سوی دیگر سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه نیز از احتمال همکاری تهران و مسکو در زمینه استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای خبر داد و تاکید کرد که این همکاری‌ها در انطباق کامل با قوانین بین‌المللی خواهد بود. به گزارش «ایلنا» ریابکوف تاکید کرد که همه همکاری‌های فعلی یا آینده روسیه و ایران در بخش هسته‌ای مطابق با پیمان‌نامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و همچنین توافق‌نامه فعلی شورای امنیت سازمان ملل است. اما به گفته برخی منابع آگاه و دیپلمات‌ها، ایران در این رابطه هیچ تعهدی نداده است. همچنین یک فرد نزدیک به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران تاکید کرد که این ایده جدید نیست و هیچ ارجحیتی نسبت به سایر ایده‌ها ندارد. دیپلمات‌ها می‌گویند با چکش کاری‌هایی که در مذاکرات کارشناسی طی هفتههای آینده انجام خواهد گرفت شاید بتوان به راه‌حل‌های مشترکی دست یافت که رضایت همه طرفها را جلب کند اما در موضوعاتی چون غنی‌سازی، تحریم‌ها و مدت زمان توافق، علاوه بر کار کارشناسی، اراده و حرکت سیاسی از سوی دو طرف لازم است.
به تمدید فکر نمیکنیم
در این میان، محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، روز چهارشنبه به مدت ۶ ساعت با جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و کا‌ترین اشتون، مسوول امور سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به گفت‌وگو نشست. وزیر امور خارجه ایران و کا‌ترین اشتون روز پنج‌شنبه نیز گفتوگوهایی را با نمایندگان بلندپایه کشورهای ۱+۵ برگزار کردند. تهران و کشورهای عضو گروه ۱+۵ مصمم هستند که به مهلت تعیین‌شده برای دستیابی به توافق نهایی که سوم آذر امسال است، پایبند باشند ولی شماری از تحلیلگران با توجه به فرصت کم باقیمانده چنین امری را نامحتمل می‌دانند. اما وزیر امور خارجه ایران با تاکید بر پیشرفت مذاکرات میگوید: «طرفین تمدید مهلت مذاکرات را مناسب نمیدانند و ضرورتی ندارد که اصلا راجع به آن فکر کنیم.» رئیس دستگاه دیپلماسی ایران معتقد است که هیچ کدام از طرفین به دنبال تمدید مهلت نیستند.
تاکید بر لغو تحریم‌ها
رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای همچنین با تاکید بر این موضوع که طرف مقابل باید به این درک برسد که تحریم‌ها علیه ایران بی‌تاثیر بوده‌است خواستار عبور از این مانع روانی شد. وزیر امور خارجه ایران با تایید برخی پیشرفتها در مذاکرات وین گفت: «۱+۵ باید دیدگاه جدیتری درباره لغو تحریم‌ها داشته باشد.» ظریف ادامه داد: «تحریم نه در گذشته کارآمدی داشته و نه در آینده کارآمدی خواهد داشت، بلکه تحریم نمادی است از نوع رابطهای که وجود داشته و این نماد باید شکسته شود و ما برای همین است که روی آن اصرار داریم.»
نشست بعدی، اوایل نوامبر
در شرایطی که ایران و گروه کشورهای ۱+۵ تنها تا ۲۴ نوامبر یعنی سوم آذر ماه، برای رسیدن به یک توافق جامع و بلندمدت درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران فرصت دارند، به گفته ظریف، سه یا چهار هفته بعد جلسه دیگری با حضور وزرای امور خارجه ایران، آمریکا و کا‌ترین اشتون، مسوول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا، برگزار خواهد شد. براساس اظهارات او، مکان دور بعدی مذاکرات جایی غیر از شهر وین خواهد بود. ظریف افزود: «هفته آینده یا هفته بعد از آن هم قرار است جلسه کارشناسی درخصوص بررسی موضوعات مورد اختلاف تشکیل شود.» در همین رابطه یک عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با تاکید بر اینکه کار در نوامبر بسیار فشرده خواهد بود، گفت: «وزرای امور خارجه ایران و آمریکا و خانم اشتون نشست سه‌جانبه دیگری در اوایل نوامبر خواهند داشت.»
ارسال نظر