گروه دیپلماسی- دور جدید گفت‌و‌گوهای هسته‌ای ایران و 1+5 موسوم به مذاکرات جامع در شرایطی در روزهای پایانی سال (26 اسفند) از سر گرفته می‌شود که قرار است کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای هماهنگی‌های بیشتر 18 اسفند وارد تهران شود.
سفری که می‌تواند تلاش‌ها برای رسیدن به توافق جامع را وارد فضای جدیدی از تفاهم کند. در جدیدترین موج تلاش‌های انجام گرفته در کنگره برای تقویت دیپلماسی در مقابل گزینه‌های نظامی، یک عضو حزب دموکرات و رئیس پیشین مجلس نمایندگان آمریکا خطاب به قانون‌گذاران این کشور از آنان خواست که رخنه‌ای در روند مذاکرات هسته‌ای با اعمال تحریم‌های بیشتر ایجاد نکنند. نانسی پلوسی رئیس پیشین مجلس نمایندگان آمریکا روز پنج‌شنبه گفت: بسیار مهم است که بتوانیم به دیپلماسی فرصت بدهیم، به‌ویژه در شرایطی که راه بسیاری طی کرده‌ایم تا به اینجا برسیم.
به گزارش «ایسنا»، این عضو حزب دموکرات خطاب به اعضای کنگره با بیان اینکه من به دولت اوباما، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده و جان‌کری وزیر امور خارجه‌ این کشور در روند مذاکرات هسته‌ای با ایران اطمینان دارم، افزود: «دولت اوباما در ارائه گزارش‌ها درباره روند مذاکرات بسیار مسوولانه برخورد می‌کند.» پلوسی اضافه کرد: «ما زمان بسیاری گذرانده‌ایم تا بتوانیم به این مرحله برسیم. من فکر نمی‌کنم آمریکا، چین و روسیه و کشورهای اروپایی بتوانند بار دیگر متحد شوند و درباره اعمال تحریم‌های بیشتر به توافق برسند.» در تلاشی دیگر، تعداد زیادی از بزرگ‌ترین حامیان مالی حزب دموکرات از رهبران کنگره خواسته‌اند تا با هرگونه تحریم و لایحه جدید که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای با ایران را در خطر نابودی قرار دهد، مخالفت کنند. این نامه که توسط ۸۲ حامی مالی امضا شده، می‌تواند به تلاش‌های دیپلماتیک اوباما که منجر به توافق هسته‌ای با ایران شود، کمک کند.
در این نامه آمده است: «با وجود آنکه موفقیت در دستیابی به توافق نهایی تضمین شده نیست، کنگره باید اجازه ‌می‌داد که مذاکرات را بدون ایجاد تهدید و بستن دست مذاکره‌کنندگان با تحمیل شرایط غیرقابل واقعی در توافق نهایی، ادامه بدهد.»
تلاش دموکرات‌های کنگره در شرایطی است که رئیس مجلس سنای آمریکا نیز با درخواست جمهوری‌خواهان برای رای‌گیری درباره افزایش تحریم‌ها علیه ایران مخالفت کرده ‌است. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پولیتیکو؛ هری‌رید، رئیس مجلس سنای آمریکا پس از مخالفت با درخواست رای‌گیری جمهوری‌خواهان سنا برای افزایش تحریم‌ها علیه ایران تاکید کرد اکنون زمان تصویب تحریم‌های جدید علیه تهران نیست. با این سخنان هری‌رید، امید جمهوری‌خواهان برای رای‌گیری درباره افزایش تحریم‌ها علیه ایران به یاس بدل شد. دموکرات‌های سنای آمریکا بیشتر از افزایش تحریم‌ها علیه ایران در جریان توافق هسته‌ای ایجاد شده میان تهران و ۶ قدرت جهانی امتناع می‌کنند، اما جمهوری‌خواهان با ارائه لایحه‌ای که از سوی رابرت منندز و مارک کرک تهیه شده بود، خواستار رای‌گیری درباره اصلاحیه‌ای در لایحه دفاعی سال ۲۰۱۳ هستند.
اوباما بار‌ها تهدید کرده ‌است که هرگونه تحریم جدید کنگره علیه ایران را وتو خواهد کرد. در روزهای آینده انتظار می‌رود که افرادی از جمله بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با حضور در کنفرانس ایپک که بزرگ‌ترین لابی صهیونیستی در آمریکا است، کنگره را تحت‌فشار قرار دهند تا تحریم‌ها تشدید شود، اما نامه حامیان مالی حزب دموکرات می‌تواند این تلاش‌ها را تا حدی متوقف کند. این سخنان و تلاش‌های دیپلماتیک در شرایطی است که جان‌کری وزیر امور خارجه آمریکا نیز در جدیدترین سخنان خود گفته است، واشنگتن باید پیش از انتخاب گزینه نظامی به مذاکرات دیپلماتیک با ایران ادامه دهد. به گزارش خبرگزاری تسنیم کری روز چهارشنبه (۷ اسفند، ۲۶ فوریه) گفت: «ما ابتکار عمل را به دست گرفتیم و تلاش‌ها را برای پی بردن به اینکه قبل از جنگ، رسیدن به راه‌حل صلح‌آمیز امکان دارد یا نه، هدایت کردیم.» او افزود: «من بر این باورم که پیش از اینکه افراد جوان به جنگ فرستاده شوند، باید دید که جایگزین بهتری برای جنگ وجود دارد یا خیر.»
سخنان کری اشاره‌ای است به مذاکرات بین ایران و گروه ۱+۵ و همچنین تلاش اعضای جمهوری‌خواه سنای آمریکا برای تصویب طرح جدید تحریم‌های ضدایرانی. پیش‌تر کاخ سفید هشدار داده بود که تصویب تحریم‌های جدید به‌معنای «حرکت به‌سمت جنگ» است و از آن دسته اعضای کنگره که حامی طرح تحریم‌های جدیدند، خواست که اذعان کنند حامی اقدام نظامی علیه ایران هستند. برنادت میهان سخنگوی شورای امنیت‌ملی آمریکا در این خصوص گفته بود که اگر برخی از اعضای کنگره به‌دنبال این هستند که آمریکا دست به اقدام نظامی بزند، باید با مردم آمریکا صادق باشند و صراحتا این موضوع را بیان کنند.
نگرانی کنگره
از افزایش صادرات نفت ایران
گسترش فعالیت ناوگان نفتکش‌های ایرانی در آب‌های بین‌المللی و گزارش نهادها و رسانه‌های بین‌المللی مبنی بر افزایش چشمگیر صادرات نفت ایران در چهار ماه گذشته، نگرانی برخی از اعضای کنگره آمریکا را به دنبال داشته است. خبرگزاری آسوشیتدپرس در این زمینه از نگرانی دو عضو کنگره آمریکا و قصد آنها برای سوال از معاون وزارت خارجه این کشور در این باره خبر داده است. دستیاران دو عضو کنگره آمریکا بدون ذکر نامشان به آسوشیتدپرس گفته‌اند که تصمیم گرفته‌اند طرح سوال از وندی شرمن، مسوول مذاکرات هسته‌ای آمریکا با ایران و همچنین دیوید کوهن معاون خزانه‌داری این کشور را مطرح کنند.
از سوی دیگر خبرگزاری رویترز در گزارشی اعلام کرد که تحت‌تاثیر تعلیق برخی تحریم‌ها، از جمله تحریم‌های بیمه غرب علیه ایران، تعدادی از نفتکش‌های ایرانی که نفت بی‌مشتری را به مدت یک‌سال ذخیره کرده و در بندرهای کشور لنگر انداخته بودند، دوباره فعالیت‌ خود را از سرگرفته‌اند.
در این میان شرکت ملی نفتکش ایران، بزرگ‌ترین ناوگان نفتکش‌های ایران شامل ۳۷ ابرنفتکش و ۱۴ نفتکش کوچک که تحت‌تحریم بود، توانسته است از تحریم‌های آمریکا رهایی یابد، اما هنوز این شرکت در فهرست تحریم‌های اروپا قرار دارد.
خبرگزاری رویترز، روز جمعه ۹ اسفند گزارش داد که صادرات ایران به کشورهای آسیایی در ماه ژانویه نسبت به زمان مشابه در سال گذشته تا ۲۲ درصد افزایش یافته است. انتظار مقامات آمریکایی بعد از توافق هسته‌ای ژنو که روز ۳ آذر(۲۴ نوامبر) میان ایران و ۶ قدرت جهانی حاصل و از ۳۰ دی (۲۰ ژانویه) به اجرا گذاشته شد، بر این بود که حجم صادرات نفت ایران در دوره ۶ ماهه این توافق حدود یک میلیون بشکه در روز بماند. رویترز می‌گوید که اگر صادرات نفت ایران با همین رقم کنونی یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز ادامه یابد، تا پایان توافق موقت هسته‌ای (ژوئیه ۲۰۱۴) بیش از ۱۴ میلیارد دلار درآمد اضافی عاید ایران خواهد شد.
لغو تحریم ۱۱ مدیر کشتیرانی ایران
در تحولی دیگر ۱۱ تن از مدیران کشتیرانی ایران از فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا خارج شدند. با گذشت فرجه قانونی اتحادیه‌اروپا و عدم‌تجدیدنظرخواهی این اتحادیه در مورد حکم لغو تحریم ۱۱ مدیر شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران که توسط دیوان دادگستری اروپا صادر شده است، این حکم قطعی شد. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از مانا، علاالدین سادات رسول، مدیر امور حقوقی و دعاوی کشتیرانی ایران، گفت: «در پی خروج نام ۱۱ تن از مدیران کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از فهرست تحریم‌های یکجانبه اتحادیه اروپا که به موجب حکم دیوان دادگستری اروپا صادر شد و پس از گذشت فرجه قانونی و عدم‌تجدیدنظرخواهی نسبت به حکم صادره، این حکم قطعیت یافته است.» او تاکید کرد: «براساس حکم صادره این حق برای افراد خارج شده از فهرست تحریم‌ها محفوظ خواهد بود که نسبت به جبران خسارات وارده اعم از مادی و معنوی و همچنین هزینه‌های حقوقی مترتبه ناشی از اتهامات بی‌اساس مطروحه، اقامه دعوی کنند.»
تعویق گزارش آژانس
درباره برنامه هسته‌ای ایران
خبرگزاری رویترز در پی منتشر نشدن یک گزارش درباره ایران از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نقل از برخی منابع نوشت: «این گزارش به‌دلیل گام‌های اخیر ایران با جهان در راستای حل مساله هسته‌ای به تعویق افتاده است.» به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، پس از منتشر نشدن یک گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران در سال گذشته، برخی منابع مرتبط با آژانس در گفت‌وگو با این خبرگزاری اعلام کردند آژانس گزارش مفصلی درباره ایران براساس تحقیقات انجام شده در مورد ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران منتشر کند؛ اما با توجه به روابط اخیر ایران با دنیا، انتشار این گزارش به تاخیر افتاد. این منابع خبری که به‌دلیل حساسیت نخواستند نامشان را فاش کنند، گفتند این گزارش دارای جزئیات بیشتر درباره تحقیقات و آزمایش‌های انجام شده درباره گزارش نوامبر ۲۰۱۱ است. همچنین این گزارش دارای اطلاعات جدیدی درباره مطالعات ادعایی است.