تغییرناپذیری سیاست دولت در آزادی‌های مدنی

گروه خبر- سالن شهید بهشتی نهاد ریاست‌جمهوری، روز گذشته برای اولین بار، میزبان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود تا خبرنگارانی که برای پوشش نشست خبری هفتگی سخنگوی دولت آمده بودند، پاسخ پرسش‌های خود را نیز درباره حوزه‌های مختلف فرهنگ و هنر از علی جنتی بگیرند. سیاست دولت درخصوص آزادی مطبوعات، پیوستن به شبکه‌های اجتماعی و اقتصاد فرهنگ، از مهم‌ترین موضوعاتی بود که جنتی در نخستین نشست خود با خبرنگاران حوزه دولت، به آن پرداخت.

گزارش بانک جهانی درباره آزادی مطبوعات، پیوستن برخی وزرا به فیس‌بوک و توییتر و ربط آن به توسعه اقتصادی و چگونگی ادامه این سیاست‌ها پرسش «دنیای اقتصاد» از وزیر ارشاد بود که او از تغییرناپذیر بودن سیاست‌های دولت درخصوص آزادی مطبوعات و باز شدن فضای کشور در چارچوب قانون خبر داد.

او گفت: «دولت موظف به تامین فضای آزاد، برای مطبوعات در چارچوب قانون است و مصمم است سیاست تامین فضای آزاد برای مطبوعات همچنان ادامه یابد. اینکه بانک جهانی در این گزارش به آزادی روزنامه‌نگاران یا عضویت برخی از مسوولان در شبکه‌های مجازی اشاره کرده نکته‌ای مثبت برای توسعه کشور‌ها تلقی می‌شود.»

جنتی ادامه داد: «این سیاستی است که همچنان ادامه می‌یابد و قرار نیست در مقطعی، متوقف یا محدود شود.»

او در پاسخ به پرسش خبرنگاری در رابطه با توقیف روزنامه «بهار» و جلوگیری از انتشار برخی روزنامه‌های اصلاح‌طلب توسط قوه‌قضائیه، گفت: «در حوزه مطبوعات گشایش قابل‌توجهی در این دولت صورت گرفته و برای تعداد قابل‌توجهی از نشریات، مجوز صادر شد و تعداد زیادی از نشریاتی که در گذشته درخواست مجوز کرده بودند تا مهرماه سال ۹۲ تعیین تکلیف شدند.»

وزیر ارشاد با تاکید بر اینکه برای تغییر وضعیت، مرتبا کارهایی در حال انجام است، گفت: «دولت موظف است در چارچوب قانون، آزادی‌ها را تضمین کند و قانون اساسی تصریح دارد روزنامه‌ها در بیان همه مطالب به جز مطالبی که خارج از چارچوب قوانین باشد، آزاد باشند.»

وی گفت: «البته ممکن است درباره برداشت از قانون اختلاف‌نظرهایی وجود داشته باشد؛ اما دولت تنها دو عضو در هفت عضو هیات مطبوعات دارد و در هیات مطبوعات نظر اکثریت ملاک است، اما دیدگاه دولت در این زمینه روشن است.»

وزیر ارشاد گفت: «در دولت تدبیر و امید، هیچ توقف روزنامه‌ای نداشتیم و تنها روزنامه بهار توقیف شد که من هم شخصا به عنوان عضو هیات نظارت بر مطبوعات مخالف توقیف کردن آن بودم، چون مشخص بود مطلبی که باعث بسته شدن این روزنامه شد، از دست مدیران روزنامه در رفته بود و بهتر بود به جای توقیف، به گونه‌ای دیگر با این روزنامه برخورد می‌شد. او سپس گفت که مورد دیگری درباره توقیف روزنامه‌ها و نشریات نداشتیم که خبرنگاران از هفته‌نامه «یالثارات» به عنوان نمونه‌ای از نشریاتی که در دولت یازدهم توقیف شدند، نام بردند که وزیر گفت: «یالثارات سابقه طولانی در این زمینه داشته و خود اعضای هیات نظارت بر مطبوعات نیز بارها و بارها تذکر کتبی به این روزنامه داده بودند. وقتی روزنامه‌ای دو، سه بار تذکر کتبی بگیرد، بار چهارم برخورد شدیدتری با آن انجام خواهد شد و حکم روزنامه نیز با نظر اکثریت اعضای هیات نظارت بر مطبوعات صادر شده است و تمامی اعضا درمورد این نشریه اتفاق‌نظر داشتند.»

اصل حضور در فیس‌بوک جرم نیست

خبرنگاری در ادامه از وزیر ارشاد خواست تا نظرش را درباره عضویت در فیس‌بوک بگوید که جنتی با اشاره به موضع قوه‌قضائیه در این مورد گفت: «همان‌طور که یکی از مقامات قوه‌قضائیه اعلام کرده است، عضویت در فیس‌بوک جرم نیست، اما به این دلیل که فیس‌بوک فیلتر است و شکستن فیلتر جرم است، این موضوع مشکل ایجاد می‌کند وگرنه اصل حضور در فیس‌بوک جرم نیست.»

وزیر ارشاد در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا دیپلماسی فرهنگی نتوانسته همپای دیپلماسی خارجی پیش رود؟، گفت: «وزارت‌خارجه بخش برجسته‌ای در دیپلماسی خارجی به‌خصوص در مذاکرات هسته‌ای داشت و به موفقیتی نیز در این زمینه نائل شد؛ اما در زمینه دیپلماسی فرهنگی که جزو برنامه‌های وزارت فرهنگ است، ما نیز برنامه‌هایی در این زمینه داریم.»

وی افزود: «تلاش این است که با توجه به رایزنی‌های فرهنگی که با ۸۰ کشور داریم در زمینه برقراری ارتباط با هنرمندان، نهادهای فرهنگی و شخصیت‌های فرهنگی خارج از کشور را فعال‌تر عمل کنیم. در داخل نیز از سفرا و رایزن‌های فرهنگی سفارت‌های خارجی در برگزاری همایش‌ها دعوت می‌کنیم و این حضور موجب انتقال مطالب به خارج از کشور می‌شود.»

آغاز نهضت ترجمه

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه بحث نهضت ترجمه نیز مورد توجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، تصریح کرد: «ما بسیاری آثار ارزشمند به زبان فارسی داریم که می‌شود این کتاب‌ها را به زبان‌های دیگری همچون عربی، انگلیسی و آلمانی ترجمه کنیم که باید در این زمینه تلاش‌های بیشتری صورت بگیرد.»

وی با بیان اینکه برای انتقال محصولات فرهنگی به خارج از کشور هنرمندان باید در حراج‌های بین‌المللی شرکت کنند، بیان کرد: «بعد از احیای ارکستر سمفونیک نیز گروه‌های موسیقی به خارج از کشور اعزام خواهند شد.»

جنتی خاطرنشان کرد: «همچنین فیلم‌های خوبی که در جشنواره فجر عرضه شد، بعد از ترجمه قابل ‌ارائه به خارج از کشور است و این نیز جزئی از همان دیپلماسی فرهنگی است.»

ضرب‌الاجل به سایت‌های خبری

وی در ادامه به موضوع فعالیت سایت‌های خبری بدون مجوز، اشاره کرد و گفت: «سایت‌های خبری نیز همچنان‌که قبلا گفته شده است باید از وزارت ارشاد مجوز بگیرند و ضرب‌الاجلی برای این موضوع تا پایان دی‌ماه تعیین شده بود و اعلام کرده بودیم که تمامی سایت‌های خبری باید مجوز بگیرند.»

جنتی ادامه داد: قرار بود تا پایان دی‌ماه این سایت‌ها برای گرفتن مجوز اقدام کنند، اما با اینکه از مهلت داده‌شده چند هفته‌ای گذشته، هنوز سایتی را تعطیل نکرده‌ایم و باید تعیین تکلیف شوند و اگر قرار است به فعالیت خود ادامه دهند، نیازمند مجوز هستند، در غیر این صورت بسته خواهند شد.» جنتی همچنین با اشاره به جایزه‌ای که قرار بود در اختتامیه جشنواره فجر به یکی از فیلم‌ها داده شود، گفت: «همان‌طور که آقای نهاوندیان نیز اعلام کرده بود، دولت آمادگی داشت به بهترین فیلم با شاخص‌های مورد نظرش جایزه‌ای بدهد.»

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد تعلق نگرفتن جایزه دولت به هیچ‌یک از فیلم‌های عرضه شده در جشنواره گفت: «تبلیغ فرهنگ اعتدال و مبارزه با خشنونت و افراط‌گرایی از شاخص‌های دولت برای دادن جایزه بزرگ بود که هیچ‌یک از فیلم‌های جشنواره واجد این شرایط نبودند.»