توافق ژنو قابل تمدید است

گروه دیپلماسی- محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران که به آلمان سفر کرده‌بود، شرکت‌ها و موسسات اقتصادی این کشور را ترغیب کرد تا در ایران به فعالیت بپردازند. او همچنین در سخنانی در شورای روابط خارجی آلمان با اشاره به فرصت ۶ ماهه توافق ژنو گفت: «ما باید از ۶ ماهی که داریم استفاده کنیم تا به یک توافق دست یابیم، زیرا اگر این فرصت ۶ ماهه را از دست بدهیم، حرکتی که آغاز شده است به سمت دیگر منحرف خواهد شد.» به گزارش «ایرنا» ظریف همچنین اضافه کرده‌است که «هرچند احتمال تمدید توافق ژنو وجود دارد؛ اما من اعتقاد دارم که می‌توانیم حتی زودتر از ۶ ماه و قبل از ۲۰ ژوئیه به توافق نهایی برسیم.»

ظریف اضافه کرده ‌‌است که برای رسیدن هرچه سریع‌تر به توافق جامع اتمی، او و کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به نمایندگی از ۶ قدرت جهانی، حداقل یک بار در ماه ملاقات خواهند داشت و ملاقات‌هایی هم به صورت متناوب در سطوح پایین‌تر انجام می‌شود.

همزمان جن ساکی، سخنگوی وزارت خارجه ایالات‌متحده هم از احتمال تمدید توافق ژنو خبر داد. اشتون هم پیش‌تر چنین موضوعی را تایید کرده ‌بود.

خبرگزاری دویچه‌وله هم گزارش داد که ظریف در شورای روابط خارجی آمریکا با بیان اینکه یک سوم اقتصاد ایران به نوعی با آلمان مرتبط است، از صاحبان صنایع و سرمایه در این کشور خواست که روی این پیشینه و ظرفیت، سرمایه‌گذاری کنند.

وزیر خارجه ایران افزود که کالاهای «Made in Germany» (ساخت آلمان) همچنان از اعتبار و وزنی خاص در ایران برخوردارند و آلمان در کل اروپا یکی از شرکای سنتی و مهم اقتصادی ایران به شمار می‌رود. تا پیش از اعمال تحریم‌ها علیه ایران، صادرات آلمان به ایران به حدود ۴ میلیارد دلار می‌رسید که بیشترین میزان در میان کشورهای اروپایی بود. وزیر خارجه ایران در ادامه درخواست کرد که غربی‌ها جدیت ایران را در بسط مناسبات اقتصادی بیازمایند: «ما را بیازمایید و ببینید که آیا ما ترسی داریم که بازارهای خودمان را به روی شرکت‌های خارجی باز کنیم؟»

ظریف با بیان اینکه مذاکرات اتمی میان ایران و گروه ۵+۱ می‌تواند ظرف ۶ ماه آینده به نتیجه برسد تاکید کرد که بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی اروپا (آلمان) در این زمینه می‌تواند نقشی تعیین‌کننده بازی کند. دور بعدی مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه‌‌۱+۵، روز ۱۸ فوریه (۲۹‌بهمن ماه) در شهر وین اتریش، برگزار می‌شود. آلمان در کنار پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، عضو گروه ۱+۵ هستند.

در دور قبلی مذاکرات در ژنو توافقی کم‌سابقه به دست آمد که به موجب آن ایران باید غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را متوقف کند، ذخیره موجود اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌شده را اکسیده یا رقیق کند و غنی‌سازی ۵ درصدی را گسترش ندهد. در مقابل کشورهای غربی بخشی از تحریم‌ها علیه ایران را لغو می‌کنند.

قرار است در دور جدید مذاکرات این توافق نهایی شود. در این دور از جمله در‌باره تطبیق توافق‌نامه ژنو با قطع‌نامه‌های سازمان ملل علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران بحث و تصمیم‌گیری می‌شود.

ظریف در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه «ایران از موقعیت منطقه‌ای خود راضی است» و کشورش «به دنبال ثبات و آرامش در منطقه» است افزود: «ما هیچ‌گاه علیه هیچ کشوری دست به جنگ نخواهیم زد.» ظریف با تاکید بر اینکه در پرونده هسته‌ای نباید یک طرف بازنده و یک طرف برنده شود، گفت که لازم است هر طرف خود را در جای طرف مقابل بگذارد و از منظر او وضع را بررسی کند تا «سوءتفاهم‌ها و بی‌اعتمادی‌ها» رفع شوند.

وزیر خارجه ایران سپس گفت که سلاح اتمی کمکی به امنیت کشورش نمی‌کند و حتی رواج این درک و دریافت که گویا کشورش به دنبال سلاح هسته‌ای است هم به زیان امنیت ایران است.

او سلاح هسته‌ای را بهانه‌ای برای کشورهای منطقه دانست که بیش از پیش به دنبال حمایت قدرت‌های بیرون از منطقه باشند، امری که «موقعیت قوی و استراتژیک ایران را که بر بزرگی سرزمین ایران و قدرت سلاح‌های متعارف آن استوار است، تضعیف می‌کند.»

منافع مشترک با عربستان

ظریف در بخش دیگری از سخنانش گفت که اگر عربستان نیروهای افراطی را به زمین‌‌گذاشتن سلاح متقاعد کند، ایران هم از نفوذ خود بر اسد برای پایان درگیری‌ها استفاده خواهد کرد.

ظریف در بخش دیگری از سخنان خود به بحران سوریه پرداخت و گفت که عربستان و ایران در اصل در مقابله با افراط‌گرایی در منطقه منافع مشابهی دارند.

او گفت که اگر عربستان، نیروهای افراطی درگیر نبرد در سوریه را به زمین‌گذاشتن سلاح تشویق کند، ایران نیز آماده است تا از نفوذ خود بر بشار اسد برای پایان دادن به درگیری‌ها استفاده کند.

سفر ظریف به آلمان از مونیخ و برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ آغاز شد که ظرف روزهای گذشته در این شهر جریان داشت. وزیر خارجه ایران روز دوشنبه برای مذاکره با مقام‌‌های ارشد آلمان وارد برلین، پایتخت آلمان شد.

ظریف همچنین دیروز در دیدار با وزیر خارجه سوئد در تهران با اشاره به دیدارش با جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا در مونیخ گفت: «در دیدارم با وزیر خارجه آمریکا تاکید کردم که ضروری است آمریکا به متونی که درباره آن توافق می‌کنیم، متعهد بماند.»

ظریف توضیح داد: «متونی که بر آن توافق می‌کنیم آنهایی است که مورد تایید دو طرف است؛ باید به آن متعهد باشیم نه اینکه متون ثالثی را منتشر کنیم و بخواهیم آن را مبنا قرار دهیم؛ درحالی‌که از نظر واقعی و حقوقی آن متون مبنایی ندارد. آنچه امروز اجرا می‌شود، توافق مشترکی است که ۲۴ نوامبر در ژنو به نام «برنامه اقدام مشترک» به آن دست یافتیم و بعد از آن هم تفاهم‌هایی برای اجرای آن انجام شد که هیچ نسبتی با اسنادی که از سوی کاخ سفید منتشر شد، ندارد. من احساس کردم برای اینکه از این فرصت برای اعتمادسازی یا حداقل کاستن از بی‌اعتمادی‌های چند دهه گذشته استفاده شود لازمه‌اش این است که دو طرف به متونی که توسط مذاکره‌کنندگان مورد توافق قرار گرفته است، پایبند باشند و بی‌جهت متن‌های دیگری را منتشر نکنند و مبنا قرار ندهند.» ظریف در بخش دیگری از این نشست مطبوعاتی تاکید کرد که نتیجه مذاکرات باید لغو همه تحریم‌ها علیه ایران باشد.

نامه ۷۰ نماینده آمریکایی در حمایت از رویکرد دیپلماتیک اوباما

همزمان بیش از ۷۰ نماینده دموکرات در مجلس نمایندگان آمریکا با امضای نامه‌ای خطاب به باراک اوباما، رئیس‌جمهوری، حمایت خود را از تلاش‌های دیپلماتیک او برای حل و فصل مناقشه هسته‌ای با ایران اعلام کردند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس این نامه که از سوی «لوید داگت»، نماینده تگزاس و «دیوید پرایس»، نماینده کارولینای شمالی، در اختیار دیگر نمایندگان گذاشته شده است در خصوص اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران هشدار می‌دهد.

بنا بر این گزارش، در این نامه حتی هشدار داده شده‌است که صدور قطع‌نامه‌های جدید هم ممکن است به ائتلاف بین‌المللی که هم‌اینک برای مذاکره اتمی با ایران تشکیل شده ضربه بزند.

به گفته تنظیم‌کنندگان این نامه، هرگونه تحریم بیشتر یا صدور قطع‌نامه‌های مخالف می‌تواند پیشرفت در مذاکرات و رسیدن به «یک توافق نهایی قابل راستی‌آزمایی» را به مخاطره بیندازد.

هیلاری کلینتون، وزیر خارجه پیشین آمریکا، نیز این هفته با دفاع از موضع باراک اوباما در قبال مذاکرات هسته‌ای با ایران مخالفت خود را با تصویب طرح جدید تحریم‌ها علیه ایران اعلام کرد.

این هشدارها و اظهارنظرها پس از آن ابراز می‌شود که طی هفته‌های اخیر شماری از اعضای کنگره آمریکا خواستار تشدید تحریم‌های ایران در صورت شکست توافق ژنو شده بودند.

خبرگزاری رویترز، اما هفته گذشته نوشت که تلاش‌های نمایندگان آمریکا در کنگره آن کشور برای تصویب تحریمی جدید علیه ایران، متوقف شده است و نمایندگان در حال گفت‌وگو برای ارائه اقدامی به‌مراتب ضعیف‌تر مانند یک قطع‌نامه غیرالزام‌آور هستند.