پس از دعوت دبیرکل سازمان ملل از ایران برای حضور در نشست ژنو ۲ و بلافاصله پس گرفتن این دعوت و لغو حضور ایران در این نشست، بحث و جدل زیادی را در سطح جهان به همراه انداخته و بسیاری از کشورها از عدم حضور ایران در این نشست به عنوان بازیگر اصلی منطقه انتقاد کردند. در همین خصوص وزارت امور خارجه پیرامون برگزاری کنفرانس ژنو۲ در سوئیس بیانیه‌ای صادر و تاکید کرد: «اولویت هرگونه تحرک منطقه‌ای و بین‌المللی در ارتباط با سوریه، باید براساس مقابله با تروریسم تعریف شود. متن بیانیه وزارت خارجه ایران به این شرح است: جمهوری اسلامی ایران با ابراز نگرانی جدی از حضور گروه‌های تروریستی در سوریه معتقد است اولویت هرگونه تحرک منطقه‌ای و بین‌المللی در ارتباط با سوریه، باید براساس مقابله با تروریسم تعریف شود و بدیهی است که درستی و ضرورت برگزاری نشست ژنو نیز با چاره‌اندیشی جدی برای توقف تروریسم در سوریه، اثبات می‌شود. رشد تروریسم در سوریه خطری است که همه کشورهای منطقه و فرامنطقه را تهدید می‌کند.»

جنایت‌های تروریست‌ها علیه شهروندان سوریه، جنایت علیه بشریت است و حامیان تروریست‌ها در قبال آن مسوولند و باید به تعهدات خود درخصوص قطع ارسال سلاح و نیروهای مسلح به داخل سوریه عمل کنند. بی‌تردید معیار هر راهکار دموکراتیک، باید رای مردم سوریه از طریق مکانیزم انتخاباتی اطمینان‌بخش باشد. تضمین موقعیت هرگونه راه‌حل سیاسی، احترام به رای مردم سوریه است و تحمیل اراده خارجی بر اراده مردم سوریه، به بن‌بست منتهی خواهد شد.

جمهوری اسلامی ایران از وخامت اوضاع انسانی در سوریه ابراز نگرانی شدید می‌کند و محاصره اقتصادی و اقدامات گروه‌های تروریستی عامل مهم این وضعیت است و مراتب تاسف خود را از اینکه گروه‌های تکفیری شرایط انسانی نامناسبی را در سوریه به وجود آورده‌اند و همچنان مورد حمایت خارجی هستند، ابراز می‌کند.

عدم تعهد کتبی ایران دلیل لغو دعوت به ژنو۲

در همین ارتباط، معاون سخنگوی سازمان ملل با اشاره به پس‌گرفتن دعوت بان‌کی‌مون از ایران برای مشارکت در نشست ژنو دلایل آن را عدم پابیندی به تعهدات درباره سوریه به شکل کتبی عنوان کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه پانوراما الشرق الاوسط، «فرحان حق» معاون سخنگوی سازمان ملل ادعا کرد: پس از آنکه ایران از ارائه بیانیه‌ای کتبی که وعده داده بود درباره درگیری‌های سوریه منتشر کند، خودداری کرد، بان‌کی‌مون دبیرکل سازمان ملل مجبور به کنار گذاشتن آن شد.

فرحان حق بیان کرد: «تفاهم شفاهی دبیرکل سازمان ملل را به این باور رساند که متعاقب آن تفاهم کتبی نیز انجام خواهد شد، اما عکس آن رخ داد و ایران بر موضع سابق خود تاکید کرد.»

او تاکید کرد: «بان‌کی‌مون در تماس دائم با سازمان ملل و دیگر طرف‌های اصلی شرکت‌کننده در مذاکرات است. با وجود اینکه همه طرف‌هایی که به ژنو می‌آیند مواضع خود را دارند، اما آنچه ما می‌خواهیم اقدام و گفت‌وگو بر اساس حسن نیت است.» او درباره هیات مخالفان سوری افزود: «ما خواستار هیات گسترده‌تر بودیم، اما مشخص خواهد شد که چه افرادی حضور دارند. ما امیدوار هستیم هیات حاضر در مونترو نماینده طیف وسیعی از مخالفان باشد.»

لاوروف: حضور ایران در ژنو ضروری بود

وزیر خارجه روسیه در سخنرانی خود در کنفرانس ژنو ۲ در مونتروی سوئیس گفت: «هدف مشترک ما پایان دادن به فاجعه در سوریه است.» لاوروف تاکید کرد که شرکت ایران در کنفرانس صلح سوریه ضروری است. او افزود: «مشکل اصلی که سوریه را تهدید می‌کند، این است که به یک مرکز بین‌المللی برای تروریسم تبدیل شده است.» طی ماه‌های اخیر بسیاری از قدرت‌های جهانی از جمله روسیه و چین و همچنین دیپلمات‌های بلندپایه‌ای همچون «بان‌کی‌مون»، دبیرکل سازمان ملل، ضمن دعوت از ایران برای شرکت در این اجلاس تاکید کرده‌اند که ژنو ۲ بدون حضور ایران بی‌نتیجه خواهد ماند.

سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه پس گرفتن دعوت از ایران را اشتباه توصیف کرد و گفته بود: عدم حضور ایران در ژنو ۲ سوال برانگیز است و پس گرفتن دعوت از ایران کمکی به تقویت اعتبار سازمان ملل نخواهد کرد.

گفت‌وگوی تلفنی اوباما و پوتین

رئیسان‌جمهور دو کشور آمریکا و روسیه در گفت‌وگوی تلفنی درباره اجرای توافق ژنو میان ایران و ۱+۵ و حل بحران سوریه گفت‌وگو کردند. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری شینهوا، باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در گفت‌وگوی تلفنی با ولادیمیر پوتین همتای روسش درباره مذاکرات صلح سوریه و تداوم همکاری‌ها با ایران و المپیک سوچی گفت‌وگو کردند. در این گفت‌وگوی تلفنی دو طرف با ارزیابی وضعیت سوریه و مقدمات انجام شده برای کنفرانس «ژنو۲» و تلاش‌های آتی برای جلوگیری از اشاعه تسلیحات شیمیایی در سوریه و تخریب آنها تبادل‌نظر کردند. روسیه و آمریکا همچنین در این گفت‌وگو با اشاره به نقش ایران در مذاکرات سوریه و پس گرفته شدن دعوت ایران از سوی بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل به دلیل فشارهای آمریکا و کشورهای دیگر گفت‌وگو کردند. همچنین اوباما و پوتین درباره شروع اجرای توافق موقت ژنو گفت‌وگو کردند.

سنایی: همکاری ایران و روسیه مانع جنگ افروزی جدید در منطقه شد

همچنین سفیرجمهوری اسلامی ایران در روسیه با تاکید بر ضرورت گسترش همکاری‎های پارلمانی ایران و روسیه گفت: «مخالفت ایران و روسیه با مداخله غرب در موضوعات منطقه‎ای و رایزنی در این زمینه، نمونه موفقی از همکاری‎های دو کشور است که در نتیجه آن بحران سوریه کنترل شد و از جنگ‌افروزی جدید در منطقه جلوگیری به عمل آمد.» به گزارش «ایلنا»‏، مهدی سنایی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه، در محل دومای کشوری با نیکلای لویچف، معاون مجلس دوما و رئیس گروه دوستی پارلمانی روسیه و ایران دیدار و گفت‌وگو کرد. سنایی همچنین با اشاره به مذاکرات اخیر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و تاکید او در زمینه توسعه روابط با ایران، این را نشانه عزم جدی دو کشور برای افزایش سطح همکاری‌ها خواند و بر لزوم استفاده از این فرصت برای تحرک بیشتر در روابط پارلمانی تاکید کرد. معاون مجلس دومای کشوری روسیه نیز ضمن اظهار خشنودی از انتصاب سنایی به مقام عالی سفارت، بیان کرد: «شناخت جامع سنایی از روسیه و سوابق فعالیت‎های حرفه‏ای ایشان در این حوزه به ما این اطمینان را می‌دهد که روابط دو کشور روند رو به رشدی را تجربه خواهد کرد.» طرفین همچنین در راستای تقویت روابط حسنه موجود توافق کردند نسبت به افزایش تماس‎ها و رایزنی مقامات پارلمانی دو کشور، برنامه‌ریزی لازم صورت پذیرد.