در پی کار شکنی‌های پاریس در روند مذاکرات هسته‌ای
آمریکا به فرانسه اعتراض کرد
گروه دیپلماسی- با وجود خوش‌بینی‌های فزاینده پنج‌شنبه و جمعه هفته گذشته درباره دستیابی به یک تفاهم‌نامه میان ایران و گروه ۱+۵ در شهر ژنو سوئیس، طرفین از دستیابی چنین تفاهمی بازماندند تا به گفته وزیر خارجه ایران مذاکرات بین ۷ تا ۱۰ روز آینده بار دیگر از سر گرفته شود. این همه در شرایطی است که رییس‌جمهوری ایران دیروز تاکید کرد غنی‌سازی در خاک ایران خط قرمز ایران است. این در شرایطی است که وزیر خارجه ایالات‌متحده پس از هفت ساعت مذاکره سه جانبه با وزیر امور خارجه ایران و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که فاصله با تهران کمتر شده‌است. حسن روحانی، رییس‌جمهوری ایران، دیروز در جلسه بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی ایران گفت: «قدرت‌های بزرگ چارچوب طرح ایران را پذیرفته‌اند. البته این طرح سه بخش دارد که مقدمه آن اهداف را بیان می‌کند، قسمت پایانی شرایط ایران در این دوره گذار را تبیین می‌کند و دوره وسط هم چند مرحله خواهد داشت که فعلا بحث بر سر مرحله اول و اجرای آن است.»
او تاکید کرد که به طرف‌های مذاکره گفته شده است که ایران به «تهدید، تحریم، تحقیر و تبعیض» جواب نخواهد داد و در مقابل هیچ قدرتی «سر تعظیم فرود نمی‌آورد.» رییس‌جمهور ایران اضافه کرد که کشورش با «عقلانیت و منطق» مذاکره می‌کند و در جریان مذاکرات به حمایت مقام معظم رهبری و مجلس شورای اسلامی نیازمند است.
پیش‌تر و پس از مذاکرات اتمی، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد که کشورش با طرف مقابل در برخی موارد توافق داشته و در مواردی مخالفت‌هایی داشته‌است. ظریف تاکید کرد که بین گروه ۱+۵ اختلاف‌نظر وجود دارد و افزود که تندترین موضع را لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه اتخاذ کرده‌است.
در شرایطی که وزیر خارجه ایران از روز نخست نشست ژنو، از احتمال صدور تفاهم‌نامه‌ای بین طرفین یاد می‌کرد، لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه تاکید کرد که چنین تفاهم‌نامه‌ای با توجه به مسائل حل نشده مربوط به رآکتور آب سنگین اراک یا چگونگی تبدیل اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده به پنج درصد، قابل پذیرش نیست.
وزیر خارجه فرانسه همچنین نسبت به «بازی‌های فریبکارانه» ایران هشدار داد و خواستار در نظرگرفتن نگرانی‌های امنیتی اسرائیل شد. مواضع فابیوس واکنش انتقادی کشورهای غربی را به دنبال داشت و دیپلمات‌های حاضر در ژنو، او را متهم به تغییر مسیر مذاکرات و تلاش برای طولانی کردن روند گفتوگوها کردند. به اعتقاد آنها، آمریکا خواستار به نتیجه رسیدن گفتوگوها در بازه زمانی کوتاه‌تر است تا مخالفان مذاکره و گروه‌های رادیکال مانعی در مسیر آن ایجاد نکنند.
خبرگزاری ایسنا در همین چارچوب نوشت که جان کری، وزیر خارجه ایالات‌متحده موضع انتقادی خود را در قبال اظهارات لوران فابیوس به دولت فرانسه منتقل کرده‌است. آن‌گونه که «ایسنا» گزارش داده‌است، آمریکا موضع فرانسه را مانع دستیابی به نتیجه بهتر مذاکرات اتمی دانسته و محول کردن ادامه گفتوگوها به زمان دیگر را نادرست توصیف کرده‌است.
ملاقات سه جانبه ظریف، لاوروف و اشتون
وزیر خارجه روسیه نیز روز شنبه (۹ نوامبر/۱۸ آبان) و پس از ورود غافلگیرکننده وزیر خارجه آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا به ژنو، به دور مذاکرات پیوست. ظریف پس از پایان گفتوگو با اشتون و کری، با لاوروف و اشتون ملاقاتی سه‌جانبه داشت. برخی خبرگزاری‌ها از ورود وزیر خارجه چین به ژنو در بعد از ظهر شنبه خبر داده بودند. اما این خبر با اعلام ورود معاون وزیر خارجه چین به ژنو، تکذیب شد.
ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا، صبح روز شنبه گفته بود که مذاکرات پیشرفتی جدی داشته‌اند. او همچنین خواستار منعقد شدن پیمانی میان طرفین شده بود. همزمان، حسن روحانی، رییس‌جمهوری ایران در دیدار با وزیر خارجه ژاپن در تهران تاکید کرد که جامعه جهانی باید از فرصت استثنایی موجود برای دستیابی معقول به تفاهم اتمی با ایران استفاده کند. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم در گفتوگو با بی.بی.سی گفت ممکن است که ایران و قدرت‌های جهانی در این دور مذاکرات به توافقی نرسند، اما تاکید کرد: «اینکه در این دور مذاکرات به نتیجه نرسیم فاجعه نیست؛ چون این آغاز یک روند است.»
خبرگزاری فارس نیز از قول محمدجواد ظریف نوشته است که ایران در پی حل مساله هسته‌ای است و بهبود روابط با آمریکا اولویت ندارد. ظریف تاکید کرده‌است که بحث ما بهبود روابط با آمریکا نیست. او پرسیده است: «نمی‌دانم چرا برخی از کشورهای منطقه این‌قدر از این موضوع نگران هستند. اگر جای کشورهای منطقه بودم، کمک می‌کردم مشکل هسته‌ای حل شود.»
در این میان، رسانه‌ها و محافل سیاسی ایران به وزیر خارجه فرانسه حمله کردند و او را عامل «بلوکه کردن» نشست ژنو خواندند. به گزارش منابع خبری، حسین نقوی، سخنگوی کمیسیون سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفته‌است که رفتار فرانسه «باج‌خواهی» و دفاع از مواضع رژیم صهیونیستی است. اسماعیل کوثری، نماینده اصولگرای مجلس نیز دولت فرانسه را نماینده اسرائیل در مذاکرات خواند. خبرگزاری ایرنا نوشت که فابیوس، توافق در ژنو را بلوکه کرد. هیات‌های ایرانی و غربی، از شروع مذاکرات ژنو توافق کرده بودند که درباره جزئیات چیزی به رسانه‌ها نگویند. به این ترتیب مذاکرات ژنو ۲ بدون آنکه جزئیات تفاهمات و اختلافات در آن روشن شده باشد، پایان گرفت.
اختلافات با ایران کمتر شده‌است
همزمان جان کری، بامداد دیروز، یکشنبه، در یک نشست خبری در مورد مذاکرات هسته‌ای گفت: «اختلافات شش قدرت جهانی و ایران کمتر شده است.» او همزمان اضافه کرد که «پنجره دیپلماسی برای مذاکرات هسته ای به صورت نامحدود باز نیست.» وزیر خارجه ایالات‌متحده با اشاره به اینکه مذاکرات «جدی و با احترام متقابل» انجام گرفته، مدعی شده‌است که هدف ما این است که ایران به سلاح هسته‌ای دست نیابد.
او ادامه داد که برای اعتمادسازی زمان لازم است. ما موضوعات پیچیده و فنی را مورد بحث قرار دادیم. او همچنین گفت پس از بازگشت به واشنگتن، نتیجه مذاکرات ژنو را با رییس جمهوری آمریکا و کنگره در میان خواهد گذاشت.
دومین دور از مذاکرات اتمی ایران با گروه ۱+۵ که پنج‌شنبه آغاز شده بود، روز شنبه، ۱۸ آبان، وارد سومین روز خود شد و بدون توافق بین طرفین پایان یافت. پیش‌تر یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا گفته بود که سفر جان کری به ژنو با هدف انجام هر کمکی که ممکن است برای کاهش یا رفع اختلافات با ایران صورت می‌گیرد. به گفته این مقام ارشد، کری به دعوت کاترین اشتون تصمیم گرفت که دیدار خود را از خاورمیانه ناتمام گذاشته و به سوئیس سفر کند. کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بامداد یکشنبه به وقت محلی در ژنو اعلام کرد که دور جدید مذاکرات با ایران بر سر برنامه هسته‌ای این کشور، ۱۰ روز دیگر، ۲۹ آبان، برگزار خواهد شد.
خانم اشتون در کنفرانس خبری مشترک با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران گفت: «امیدواریم به نتیجه‌ای برسیم؛ به همین دلیل به مذاکرات برخواهیم گشت.»
ارسال نظر