ظریف: چند گام تا رسیدن به توافق

گروه دیپلماسی- دور دوم مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ امروز در ژنو سوئیس آغاز می‌شود. مذاکراتی که قرار است در گام محتوایی به پیش برود و به گفته وزیر امور خارجه ایران، می‌تواند توافق با جامعه بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای تهران را در پی داشته باشد. محمدجواد ظریف، روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با شبکه خبری فرانس ۲۴ درباره یک توافق هسته‌ای احتمالی با ۵+۱ گفت: «من فکر می‌کنم رسیدن به توافق در طول این مذاکرات امکان‌پذیر باشد، ولی این را تنها از جانب طرف خودمان می‌گویم و نمی‌توانم از جانب طرف دیگر مذاکرات حرف بزنم.» ظریف اضافه کرد: «من معتقدم که ما در سه دور قبلی مذاکرات، راه زیادی آمده‌ایم و تنها کافی است که چند گام دیگر برداریم. ما آماده‌ایم که این گام‌ها را در ژنو برداریم، ولی اگر نتوانیم این کار را در ژنو انجام دهیم، این گام‌ها را در دور بعدی مذاکرات برمی‌داریم.» وزیر امور خارجه ایران با وجود این خوش‌بینی تاکید کرد که شکست در رسیدن به توافق در ژنو یک «فاجعه» نخواهد بود. او اضافه کرد که همچنان بی‌اعتمادی زیادی برای ایران درباره نگرش، رفتار و رویکرد برخی از اعضای گروه ۵+۱ وجود دارد، اما ایران با حسن‌نیت وارد مباحثات خواهد شد. به گزارش «ایسنا»، دور جدید مذاکرات ایران و گروه ۵+۱ از امروز به مدت دو روز در ژنو آغاز می‌شود. این مذاکرات ساعت ۹:۳۰ به وقت محلی، در مقر اروپایی سازمان ملل در ژنو برگزار می‌شود. محمدجواد ظریف، ریاست هیات ایرانی را بر عهده دارد. سید عباس عراقچی معاون حقوقی و بین‌الملل وزرات امور خارجه، مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکای وزیر خارجه، حمید بعیدی‌نژاد مدیرکل سیاسی و بین‌الملل وزیر خارجه، داوود محمدنیا مشاور حقوقی وزیر خارجه و محمد امیری مدیرکل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی اعضای تیم هسته‌ای ایران در این مذاکرات هستند. در طرف مقابل هم کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، سرپرستی تیم مذاکره‌کننده ۵+۱ را برعهده دارد و هلگا اشمیت، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا، ژاک او، دبیر معاون وزیر خارجه فرانسه، سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه،‌ هانس دیتر لوکاس معاون وزیر خارجه آلمان، سایمون گس معاون وزیر خارجه‌انگلیس و وانگ مین به نمایندگی از چین در مذاکرات ایران و گروه ۵+۱ حضور دارند. این دور از مذاکرات نیز مانند مذاکرات «ژنو‌یک» با حضور ظریف و اشتون آغاز می‌شود و پس از آن نشست به ریاست معاونان دو طرف ادامه پیدا خواهد کرد و در نهایت در نشست پایانی مذاکرات، مسائل طرح شده با حضور وزیر خارجه ایران و نماینده ۵+۱ اعلام می‌شود. وزیر خارجه ایران در مذاکرات ۲۳ و ۲۴ مهرماه در ژنو، طرح پیشنهادی جدید ایران با عنوان «پایانی بریک بحران غیرضروری؛ آغازی برای افق‌های جدید» را که شامل یک هدف مشترک، گام اول و گام آخر می‌شود، به طرف مقابل ارائه کرد و در پایان دو روز مذاکرات فشرده دو طرف فضای گفت‌وگوها را مثبت و سازنده توصیف کردند. ۵+۱ در لغو تحریم‌ها سختگیری نکند یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، مذاکرات میان ایران و ۵+۱ را به دلیل وارد شدن طرفین در جزئیات، «بسیار سخت» توصیف کرد و گفت: «انتظار می‌رود طرف مقابل برای نشان دادن حسن نیت خود و پیشرفت در مذاکرات، در مورد لغو تحریم‌ها سختگیری نکند و حق غنی‌سازی ایران را بپذیرد.» این منبع نزدیک به هیات مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در گفت و گو با «ایرنا» افزود: «دور آتی مذاکرات بهتر از گفت‌وگوهای قبلی پیش خواهد رفت.» او با بیان اینکه طرفین توافق کرده‌اند گام اول را برای اعتمادسازی از اقدامات سخت شروع نکنند، گفت: «بحث‌های فنی هسته‌ای همچون غنی‌سازی از سوی طرف مقابل مطرح است؛ اما تهران به صراحت اعلام کرده‌است که تحت هیچ شرایطی حاضر به توقف غنی‌سازی اورانیوم نیست، چون این موضوع از خطوط قرمز است. این منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تاکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران نیز از طرف مقابل خواسته است تا درباره تحریم‌های نفتی وضعیت را روشن کند.» از سوی دیگر سید عباس عراقچی مذاکره‌کننده ارشد ایران پیش از این به «ایسنا» گفته بود: «انتظار داریم در ژنو ۲ وارد بحث‌های «محتوایی» شویم و بتوانیم درباره «محتوا» به سمت توافق پیش رویم. عراقچی درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای «ژنو ۲» گفت: «هر دو طرف برای انجام مذاکرات جدی هستند، اما هنوز قضاوت درباره اینکه مذاکرات خیلی خوب است و به خوبی پیش می‌رود، زود است. مثبت ارزیابی کردن مذاکرات به معنای این است که دو طرف در گفت‌و‌گوها جدی بوده‌اند، اما قضاوت درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هنوز زود است.» تاکید سخنگوی اشتون بر محرمانه ماندن مذاکرات همزمان، مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون، می‌گوید: مذاکرات هسته‌ای وارد فاز جدی خود شده و این اتحادیه امیدوار است در دور جدید گفت‌وگوها پیشرفت محسوسی حاصل شود. مان که در آستانه آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۵+۱ صحبت می‌کرد، با اشاره به پیچیدگی‌های مذاکرات، گفت: طرفین توافق کرده‌اند تا محتوای مذاکرات محرمانه بماند تا بتوان بر اصل موضوع تمرکز داشت. سخنگوی اشتون ابراز امیدواری کرد طرفین در این دور از مذاکرات بتوانند به پیشرفتی واقعی دست پیدا کنند. سخنان آمانو درباره برنامه هسته‌ای ایران از سوی دیگر مدیرکل آژانس انرژی اتمی در سخنرانی سالانه خود در مجمع عمومی سازمان ملل، بار دیگر ایران، سوریه و کره شمالی را به همکاری نکردن کامل متهم کرد و مدعی شد که نمی‌تواند صلح‌آمیز بودن همه فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تایید کند. به گزارش خبرگزاری فارس، در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‌ای، یوکیا آمانو که همواره مواضع دوپهلویی در قبال برنامه هسته‌ای ایران اتخاذ کرده، در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، ایران را در کنار کره شمالی و سوریه به همکاری نکردن کامل با آژانس متهم کرد و گفت: «آژانس در نتیجه نمی‌تواند به این جمع‌بندی برسد که همه مواد هسته‌ای ایران برای فعالیت‌های صلح‌آمیز به کار گرفته می‌شوند. مدیر کل آژانس، هفته پیش دیداری با «عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه و مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران داشت. طرفین دیدارهای هفته پیش در وین را «سازنده» توصیف کردند و گفتند مسائل گذشته و حال حاضر در دیدار نمایندگان آژانس و ایران مورد بحث قرار گرفته است. لاوروف: ایران و ۵+۱ شانس پیشرفت ملموس را از دست ندهند از سوی دیگر وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو امیدوار است دو طرف مذاکرات ایران و گروه ۵+۱ شانس پیشرفت ملموس در زمینه موضوع هسته‌ای ایران را از دست ندهند. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه گفت: «در راستای حل موضوع هسته‌ای ایران نشانه‌های امیدبخشی مشاهده شده است.» به گزارش خبرگزاری ایتارتاس، لاوروف افزود: «طرف روس آماده است در فعالیت جمعی به منظور رسیدن به نتایج عملی و قابل‌مشاهده شرکت کند. امیدواریم تمام طرف‌های مذاکره اراده سیاسی و آمادگی رسیدن به سازش قابل‌قبول برای همه طرف‌ را به کار بگیرند، ملاحظات ژئوپلیتیک را در راس امور قرار ندهند و شانس واقعی تحقق پیشرفت در زمینه این موضوع فوق‌العاده حساس را از دست ندهند.» چین خواستار همکاری بیشتر در مذاکرات ایران و ۵+۱ شد از سوی دیگر سخنگوی وزارت امورخارجه چین گفت که یک دیپلمات‌ عالی‌رتبه چینی ریاست هیات شرکت‌کننده در مذاکرات هسته‌ای با ایران را بر عهده خواهد داشت. هونگ لی، سخنگوی وزارت امورخارجه چین روز سه‌شنبه اعلام کرد که پنگ سن، مدیرکل دپارتمان کنترل تسلیحاتی وزارت امورخارجه چین ریاست هیات چینی را برعهده خواهد داشت. هونگ گفت که مذاکرات هسته‌ای با ایران وارد مرحله جدیدی شده است که در آن مسائل محوری مورد بررسی قرار می‌گیرد. او افزود که چین امیدوار است کشورهای دخیل در مذاکرات به اصول حرکت گام‌به‌گام و متقابل پایبند باشند و در مذاکرات عمگرا و سازنده عمل کنند تا پیشرفت بتواند حاصل شود و یک راه‌حل مناسب، جامع و دراز مدت برای موضوع هسته‌ای ایران امکان‌پذیر شود. نتانیاهو خواستار فشار مضاعف بر ایران شد در آستانه مذاکرات هسته‌ای امروز در ژنو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که طی ماه‌های اخیر تلاش خود را معطوف به جوسازی علیه برنامه هسته‌ای ایران کرده‌است، خواستار فشار مضاعف بر تهران شد. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آسوشیتدپرس، این اقدام در شرایطی صورت می‌گیرد که دولت اوباما به دنبال توقف تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران است. نتانیاهو که پس از ملاقات با جان کری صحبت می‌کرد، در آستانه دور دوم مذاکرات ایران و ۵+۱ در ژنو گفت «فشار باید باقی بماند و حتی افزایش یابد.» این در شرایطی است که دولت اوباما اعلام کرده‌ است که خواستار تصویب قطعنامه‌های جدید علیه ایران است. کری در زمینه تحریم‌ها صحبتی نکرد؛ اما تاکید کرد آمریکا به ایران اجازه نخواهد داد که به سلاح هسته‌ای دست یابد. تاکید ظریف و فابیوس بر ضرورت حل مساله هسته‌ای محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در دیداری با وزیر خارجه فرانسه در ارتباط با مساله هسته‌ای، به گفت‌وگوهای سازنده ایران و ۱+۵ در نیویورک، ژنو و وین اشاره و روند این مذاکرات را رو به جلو توصیف کرد. ظریف افزود: امیدوارم با جدیت دو طرف در گفت‌وگوهای آتی این روند ادامه یابد. این ملاقات که اولین دیدار وزیر امور خارجه ایران در طی هشت سال گذشته از فرانسه است، با اشاره به ضرورت رفع نگرانی‌های دو طرف، بر لزوم محترم شمردن حقوق جمهوری اسلامی ایران در استفاده از فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز تاکید شد. لوران فابیوس نیز در این دیدار با اشاره به فضای جدید در مذاکرات میان ایران و ۱+۵ و با تاکید بر ضرورت اعتمادسازی متقابل، تصریح کرد که لازم است به افکار عمومی نشان دهیم که پیشرفت در این مساله امکان‌پذیر است. وی حل مساله هسته‌ای از طریق گفت‌وگو را مورد توجه قرار داد و با اشاره به سیاست فرانسه در مخالفت با سلاح هسته‌ای، تصریح کرد که ایران کاملا حق استفاده از انرژی هسته‌ای را دارد.