در ابتدای یک مسیر قرار داریم
آلن ایر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، یکی از اعضای شرکت‌کننده در مذاکرات هسته‌ای که ۱۴ و ۱۵ مهرماه در شهر ژنو برگزار شد، در گفت‌وگویی اختصاصی با «تجارت فردا» می‌گوید با مذاکرات دوجانبه می‌توان مسائل بین دو کشور را شفاف‌تر بیان کرد. او می‌گوید مذاکرات هسته‌ای پیش رو، زمان‌بر، پیچیده، فنی و نیازمند تایید و راستی‌آزمایی است. او در این مصاحبه به سوالات مختلفی در خصوص موضوع تحریم‌ها، تفاوت مذاکرات هسته‌ای کنونی با مذاکرات هسته‌ای قبلی، محرمانه بودن مذاکرات و چشم‌انداز پیش رو پاسخ داده است. * شما به عنوان یکی از اعضای هیات آمریکایی در مذاکرات ۱۴ و ۱۵ مهرماه در ژنو حضور داشتید.
آلن ایر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، یکی از اعضای شرکت‌کننده در مذاکرات هسته‌ای که ۱۴ و ۱۵ مهرماه در شهر ژنو برگزار شد، در گفت‌وگویی اختصاصی با «تجارت فردا» می‌گوید با مذاکرات دوجانبه می‌توان مسائل بین دو کشور را شفاف‌تر بیان کرد. او می‌گوید مذاکرات هسته‌ای پیش رو، زمان‌بر، پیچیده، فنی و نیازمند تایید و راستی‌آزمایی است. او در این مصاحبه به سوالات مختلفی در خصوص موضوع تحریم‌ها، تفاوت مذاکرات هسته‌ای کنونی با مذاکرات هسته‌ای قبلی، محرمانه بودن مذاکرات و چشم‌انداز پیش رو پاسخ داده است. * شما به عنوان یکی از اعضای هیات آمریکایی در مذاکرات ۱۴ و ۱۵ مهرماه در ژنو حضور داشتید. به نظر شما مهم‌ترین دستاورد این اجلاس چه بود و چه فرقی با نشست‌های قبلی داشت؟
در آن دو روز گفت‌وگوهای جدی، ماهوی و محتوایی بین ایران و شرکای ما در گروه ۱+۵ صورت گرفت. ما گفت‌وگوهایی فنی و جزئی داشتیم در سطحی که بی‌سابقه بود. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران جناب آقای دکتر ظریف و هیات همراه ایشان برای گفت‌وگوهایی فشرده، دقیق، محتوایی و شفاف به ژنو آمده بودند که در سال‌های اخیر بی‌سابقه بود. این دفعه آنچه که به نظرم متفاوت بود این است که این دولت ایران که تازه روی کار آمده است، با ماموریتی برای پیگیری راهی متعادل توسط ملت ایران انتخاب شده است، ماموریتی برای تغییرات اقتصادی، کاهش و نهایتا برچیده شدن تحریم‌ها و به این منظور، پرداختن به نگرانی‌های جامعه جهانی، همه اینها در جهت تضمین آینده اقتصادی بهتری برای ملت ایران.با وجود همه اینها، این اول کار است و ما در آغاز یک مسیر هستیم.
* مذاکرات ژنو به صورت محرمانه برگزار شد. چقدر امکان این وجود دارد که تا رسیدن به نتیجه و توافقی مشخص همچنان مفاد این مذاکرات محرمانه بماند؟
به قول حافظ، «معشوق چون نقاب ز رخ در نمی‌کشد، هر کس حکایتی به تصور چرا کنند؟» از شوخی گذشته، من تشنگی رسانه‌ها به جزئیات مذاکرات را خوب درک می‌کنم، اما همان‌طور که هر دو طرف، یعنی مقامات گروه ۱+۵ و وزیر امور خارجه ظریف گفته‌اند، یکی از نشانه‌های جدیت مذاکرات این است که جزئیات آن به رسانه‌ها درز نشود و در مورد این مذاکرات ما بسیار جدی هستیم.
* با توجه به چارچوب مطرح‌شده، می‌توان امکان رسیدن به توافقی مشترک را طی ماه‌های آینده انتظار داشت؟
این بار پیشنهاد طرف ایران دارای رویکرد جدیدی بود، با سطحی از جدیت و محتوایی بودن که تاکنون مشاهده نشده بود. بیشتر از این نمی‌خواهم آن را توصیف کنم، نمی‌خواهیم رسانه‌ای مذاکره کنیم و در ملأ عام درباره جزئیات بسته پیشنهادی ایران گفت‌وگو کنیم. گروه ۱+۵ به دنبال راه حلی است که نهایتا تمام نگرانی‌های جامعه جهانی را در مورد برنامه هسته‌ای ایران برطرف کند و همان‌طور که قبلا بارها گفته‌ایم، اقدامات عملی هستند که حرف اول و آخر را خواهند زد. مطلوب و مقصود ما اقدامات معتبر و قابل تایید است که نگرانی‌های جامعه جهانی را برطرف کنند. در این مورد کوتاه نخواهیم آمد و گروه ۱+۵ در این رویکرد اتفاق نظر دارد. گروه ۱+۵ آماده است تا درباره آنچه پرزیدنت اوباما در سخنرانی مجمع عمومی سازمان ملل گفت گفت‌وگو کند، یعنی ما حقوق مردم ایران برای دست یافتن به یک برنامه هسته‌ای صرفا صلح‌آمیز را به رسمیت می‌شناسیم. موضوع مورد بحث مشخصا ماهیت و چگونگی برنامه هسته‌ای ایران است.
* فشارهای کنگره چقدر می‌تواند بر روند مذاکرات به خصوص روی عملکرد هیات آمریکایی مذاکره‌کننده تاثیر بگذارد؟
کنگره آمریکا شریک بسیار مهمی در ایجاد ساختار و نظام فعلی تحریم‌ها بوده است. تا قبل از اینکه مطمئن شویم اقدامات اساسی برای رفع نگرانی‌های جامعه جهانی توسط ایران صورت گرفته است نمی‌خواهیم این نظام تحریم‌ها را به طور زودهنگام خنثی کنیم. ناگفته پیدا است که در مسیری که پیش می‌رویم مقامات ما به اطلاع‌رسانی و همکاری با کنگره ادامه خواهند داد.
* طرف ایرانی برای پیشبرد مذاکرات موضوع رفع بخش‌هایی از رژیم تحریم‌ها را مطرح کرده است. طبیعی است آسان کردن یا برداشتن بخش‌هایی از تحریم می‌تواند مذاکره‌کنندگان ایران را در موقعیت بهتری برای پیشبرد مذاکرات قرار بدهد. آیا چنین امکانی وجود دارد؟
همان‌طور که قبلا عرض کردم، این اول کار است و ما در ابتدای یک مسیر قرار داریم، نه انتهای آن. در ژنو توافقی منعقد نشده است و ما گامی در جهت لغو تحریم‌ها برنداشته‌ایم. نقاط افتراق بسیاری همچنان پابرجا است و قبل از برداشتن چنین گام‌هایی خیلی کار داریم و هنوز هیچ توافقی انجام نپذیرفته است. آنچه در مورد هر کاهشی در تحریم‌ها اهمیت دارد این است که اقدامات ما متناسب با گام‌هایی است که ایران در خصوص پرونده هسته‌ای‌اش برمی‌دارد. اگر ایران چنین اقداماتی را انجام دهد ما شک چندانی نداریم که همه طرف‌های ذی‌ربط، از جمله کنگره ایالات متحده، از بازخوردها و دستاوردهای آن حمایت خواهند کرد.
* تفاوت مذاکرات هسته‌ای کنونی با مذاکرات هسته‌ای در تیم‌های قبلی ایران چگونه است؟
همان‌طور که عرض شد، به نظرم وجه تمایز این دور از مذاکرات این است که مردم ایران به رییس‌جمهور دکتر روحانی مسوولیت داده‌اند که روشی معتدل در پیش بگیرد و در این راستا به سوی انجام تغییرات اقتصادی و پاسخگویی به نگرانی‌های جامعه بین‌الملل گام بردارد تا تحریم‌ها لغو شود و آینده اقتصادی بهتری برای همه ایرانیان تضمین شود. گفت‌وگوهای ما بر یافتن راه حلی دیپلماتیک در جهت رفع نگرانی‌های جامعه بین‌المللی در خصوص پرونده هسته‌ای ایران متمرکز بود. در مورد امکان بهبود روابط دوجانبه، همان‌گونه که رییس‌جمهور ما جناب آقای اوباما در سازمان ملل گفته است، «معتقدم که اگر بتوانیم مساله برنامه هسته‌ای ایران را حل کنیم، قدمی مهم در راهی طولانی به سوی روابطی متفاوت و مبتنی بر منافع و احترام متقابل برداشته‌ایم.»
* چقدر خوش‌بین هستید که بعد از بیش از یک دهه، کشمکش در مورد برنامه هسته‌ای ایران حل شود، مثلا همان طور که آقای روحانی گفتند در عرض چند ماه و نه چند سال؟
«خوش‌بینی محتاطانه» در عرف دیپلماتیک کمی نخ‌نما و کلیشه‌ای شده است، من ترجیح می‌دهم بگویم ما واقع‌بین هستیم. همان‌گونه که پیش‌تر گفتم کارپیش‌روی ما زیاد است و این برای ما تعجب‌آور نیست. حصول توافقی مرضی‌الطرفین، زمان، صبر، فراست و بصیرت می‌خواهد، همان‌گونه که از قبل هم آگاه بودیم. مسائل مورد بحث بسیار پیچیده هستند، فوت و فن خود را دارند و نیازمند تایید و راستی‌آزمایی معتبر هستند. هر توافقی که مورد پذیرش واقع شود باید به ایالات متحده و جهان این اطمینان را بدهد که ایران در پی دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست.
ارسال نظر