دنیای اقتصاد- در حالی که رییس کل بانک مرکزی از توافق دولت و مجلس برای حذف یارانه ثروتمندان تا پایان سال خبر داده است اما نمایندگان مجلس از این توافق اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند و می‌گویند در هیچ‌کدام از جلسات مشترک دولت و مجلس توافقی در خصوص حذف یارانه پردرآمدها حاصل نشده و نتیجه قطعی به جلسات آتی موکول شده است. دیروز ولی‌الله سیف در حاشیه بازدید از شهر نهاوند در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر از توافق مجلس و دولت تا پایان سال جاری برای حذف یارانه بعضی از دهک‌های ثروتمند و مرفه جامعه خبر داد و گفت: مردم ایران نیز این امر را به خوبی پذیرفته‌اند و زمینه اجتماعی این اقدام فراهم شده است. اعلام خبر توافق دولت و مجلس برای حذف یارانه‌ دهک‌های بالایی در حالی است که احمد توکلی در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد» گفت: از این توافق هیچ اطلاعی ندارم و با توجه به تعطیلی مجلس در روزهای اخیر، بعید می‌دانم توافقی بین دولت و مجلس صورت گرفته باشد.

اسماعیل جلیلی، عضو هیات رییسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد» درباره اظهارات رییس کل بانک مرکزی گفت: مجلس و دولت به هیچ توافقی در این زمینه نرسیده‌اند. به گفته جلیلی، توافق مجلس مشروط بر نظر موافق و تصویب یک موضوع توسط نمایندگان است. بر این اساس اگر حذف یارانه ثروتمندان نهایی شده بود، باید همه نمایندگان در جریان این موضوع بودند. در حالی‌که من هیچ خبری مبنی بر توافق مجلس و دولت در این زمینه از سوی نمایندگان دریافت نکرده‌ام.

دوشنبه هفته گذشته آخرین نشست مشترک دولت و مجلس در بهارستان بود و از روز سه‌شنبه، ۲۳ مهر ماه مجلس به دلیل سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه خود تعطیل بوده است. به گفته جلیلی، نشست مشترکی بین دولت و مجلس رخ نداده است، اما وی در این مورد گفت: احتمال دارد آقای سیف در این زمینه با برخی نمایندگان مشورت کرده باشد و استنباط خود از نظر نمایندگان را تحت عنوان توافق دولت و مجلس درباره حذف یارانه‌ سه دهک مطرح کرده باشد.

نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی هم خبر سیف مبنی بر توافق دولت و مجلس را رد کرد و با بیان اینکه حذف یارانه سه دهک بالای جامعه هنوز نهایی نشده، گفت که ظرف این هفته و هفته آینده این موضوع تعیین تکلیف خواهد شد. غلامرضا تاجگردون در گفت‌وگو با «ایسنا» افزود: اینکه یارانه اقشار ثروتمند باید حذف شود، پیشنهاد برخی از نمایندگان است و دولت هم که قبلا چندان موافق این موضوع نبود، در حال حاضر نگاه موافق‌تری به این مساله دارد و ما در حال بحث در این رابطه هستیم، اما توافق نهایی هنوز حاصل نشده است.

در آخرین نشست مشترک چه گذشت؟

آخرین نشست مشترک دولت و مجلس دوشنبه هفته گذشته برگزار شد. جلسه‌ای که تسنیم در تشریح جزئیات آن به نقل از سید عبدالکریم هاشمی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نقل کرد که هیچ توافقی بین دولت و مجلس در زمینه حذف یارانه‌‌ اقشار پردرآمد صورت نگرفته است.

به گفته هاشمی، در آن جلسه رییس مرکز آمار اعلام کرده بود نمی‌توان سه دهک بالای درآمدی جامعه را شناسایی کرد، اما نماینده سازمان هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده بود قدرت توان شناسایی دهک‌های بالای درآمدی را دارد. اما در نهایت تصمیم‌گیری نهایی به جلسات آتی موکول شده بود. در حالی که در این جلسه دولت اعلام کرده بود توان شناسایی دهک‌های درآمدی را دارد و مسوول شناسایی دهک‌های بالا هم معرفی شده بود، اما عماد حسینی، معاون وزیرنفت در امور مهندسی در گفت‌وگو با خانه ملت «شناسایی سه دهک بالای جامعه» را تنها مشکل سد راه دولت برای حذف یارانه‌ها دانست و گفت: این موضوع باید به نحوی صورت بگیرد که این شناسایی از دقیق‌ترین روش‌های کارشناسی باشد که فشاری بر اقشار آسیب‌پذیر وارد نشود.

این اظهارات گاه متفاوت نشان می‌دهد دولت اگرچه خواهان حذف سه دهک است، اما هنوز روش اجرایی را انتخاب نکرده است. سیف به بیان خبری کلی بدون اشاره به مکانیزم اجرایی آن بسنده کرده است. وزیر کشور گفته است دولت می‌تواند به جای یارانه نقدی، آن را با سود ۳۰ درصد به مردم پرداخت کند و سازمان هدفمندی هم در طرحی پیشنهاد پرداخت سه تا شش ماهه یارانه‌ها را اعلام کرده بود.

لزوم حذف سه دهک از دیدگاه دولت

دولتی‌ها این روزها یکپارچه در صدد حذف یارانه اقشار پردرآمد هستند و در موقعیت‌های مختلف با انتقاد از روند اجرایی کنونی هدفمندی لزوم تغییر در این قانون را متذکر می‌شوند. این تذکر هم ختم به وزرای اقتصادی نمی‌شود. بلکه این روزها تمام وزرای روحانی یکی پس از دیگری این امر را عنوان می‌‌کنند.

وزیر نفت روز پیش در مراسم تودیع و معارفه مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش با انتقاد صریح از روند اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها گفت: در سال‌های اخیر برای اجرای هدفمندی یارانه‌ها پول‌های زیادی بر خلاف قانون از شرکت ملی پالایش و پخش گرفته شد و متاسفانه چون چاره‌ای ندارند، امسال هم این پول را از این شرکت می‌گیرند.

پیش از این هم معاون اول رییس‌جمهور اعلام کرده بود: وضعیت منابع و مصارف یارانه‌های نقدی نگران‌کننده است و برای تامین این منابع ناچاریم به وزارتخانه‌ها و سایر بانک‌ها فشار بیاوریم. محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت هم دو روز پیش از پرداخت یارانه مهر ماه از کسری هزار میلیارد تومانی یارانه خبر داده و گفته بود در تلاشیم این مبلغ را تامین کنیم.

وزیر اقتصاد دولت یازدهم هم با انتقاد به روند کنونی پرداخت یارانه‌های نقدی هشدار داده بود که دولت سالانه ۴۲ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به مردم می‌پردازد در حالی که بودجه عمرانی در سال تنها ۱۰ هزار میلیارد تومان است. در کنار این اعلام مواضع و انتقادات صریح، به گزارش خبرگزاری فارس، رحمانی فضلی روز پنج‌شنبه در مراسم تودیع و معارفه استاندار جدید گیلان گفته بود: قطع یارانه‌ها را آغاز کرده‌ایم.

نمایندگان مجلس هم بر حذف سه دهک بالای جامعه تاکید دارند. از آن جمله توکلی طرح حذف سه دهک را پیشنهاد داده بود و هفته پیش هم در گزارشی مفصل ضرورت حذف سه دهک بالا را خواستار شد. اما نکته اساسی در این میان آن است که دولت در نظر دارد که حذف سه دهک را در قالب لایحه بودجه سال ۹۳ و با مطالعات علمی انجام دهد، اما مجلسی‌ها مصرند این حذف در قالب اصلاحیه لایحه بودجه باشد.

این موضوع را غلامرضا تاجگردون هم تصریح کرد و گفت: اگر قرار باشد یارانه

سه دهک بالا حذف شود این موضوع باید در قالب لایحه اصلاحیه بودجه ۹۲ اجرایی شود که ان‌شاءالله ظرف این هفته و هفته آینده در کمیسیون برنامه و بودجه در این باره تعیین تکلیف می‌شود. اما نوبخت در جلسه پیشین مشترک دولت و مجلس از نمایندگان خواست که دست نگه‌دارند و به دولت برای این تغییرات زمان بدهند.

دولت روز ۲۴ مهر ماه بخشنامه بودجه را به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ کرد و باید تا ۱۳ آبان لایحه بودجه به مجلس ارسال شود. اصلاحیه بودجه سال ۹۲ هم از ۱۲ شهریور در مجلس در حال بررسی است. مسلما هم دولت و هم مجلس باید سریع‌تر در این مورد به نتیجه برسند.

یارانه به عده‌ای خاص پرداخت شود

اقتصاددانان در خصوص حذف یارانه اقشار پردرآمد شکی ندارند. به گزارش فرارو، محمد طبیبیان، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی گفت: در ایران یارانه‌ها کمر اقتصاد را شکسته بود و قابل دوام نبود. منتها هدفمند کردن به این معنا بود که یارانه به عده‌ای خاص پرداخت شود؛ اما دولت نهم و دهم یارانه را به تمام افراد پرداخت کرد و کسانی مانند بنده از روز اول عنوان کردیم که این کار خطرناک است.

وی افزود: «بنده هنوز مدافع این هستم که یارانه‌ها باید هدفمند شود و از سوی دولت به قشرهای ضعیف جامعه کمک شود، اما یارانه تنها به ۲۰ تا ۴۰ درصد گروه‌های پایین درآمدی پرداخت شود و نه به کل جامعه.»

وی در پاسخ منتقدان حذف یارانه‌ها گفت: اگر اینها معتقدند دولت نباید یارانه‌ها را هدفمند کند، بگویند چه کار کند؟ آیا بازهم مانند سابق یارانه بدهد؟