نیویورک ایستگاه انتظار روابط ایران و غرب
آمریکا و ایران دو خط موازی هستند که با هم برخورد نمیکنند، مگر اینکه مشیت الهی چیز دیگری را رقم بزند. این چیزی است که در هفتههای اخیر مشاهده کردهایم، دو خط موازی به هم منعطف شدهاند یا شاید بهتر است بگوییم بیش از همیشه نسبت به هم نرم شده اند که شاید به سمتی برود که در طول سه دهه بعد از انقلاب اسلامی ایران بیسابقه باشد. از این رو میتوان گفت که تغییری در حال وقوع است، اما نه، نیازی نیست که این تغییر ریشهای باشد. قبل از اینکه روابط دو کشور بخواهد به سمت بهبود حرکت کند باید اعتمادی میان دو طرف به وجود آید و اعتماد در قاموس ایرانیها مهمتر از هر چیزی حتی مصالح و سیاست و اقتصاد است، به اعتقاد ایرانیها اعتماد کلید همه درها است، اینکه طرف تا چه اندازه میتواند اعتماد ایرانیها را به خود جلب کند، پرسشی است که همواره طرفهای تعامل با ایران از خود پرسیدهاند.
آمریکا و ایران دو خط موازی هستند که با هم برخورد نمیکنند، مگر اینکه مشیت الهی چیز دیگری را رقم بزند. این چیزی است که در هفتههای اخیر مشاهده کردهایم، دو خط موازی به هم منعطف شدهاند یا شاید بهتر است بگوییم بیش از همیشه نسبت به هم نرم شده اند که شاید به سمتی برود که در طول سه دهه بعد از انقلاب اسلامی ایران بیسابقه باشد. از این رو میتوان گفت که تغییری در حال وقوع است، اما نه، نیازی نیست که این تغییر ریشهای باشد. قبل از اینکه روابط دو کشور بخواهد به سمت بهبود حرکت کند باید اعتمادی میان دو طرف به وجود آید و اعتماد در قاموس ایرانیها مهمتر از هر چیزی حتی مصالح و سیاست و اقتصاد است، به اعتقاد ایرانیها اعتماد کلید همه درها است، اینکه طرف تا چه اندازه میتواند اعتماد ایرانیها را به خود جلب کند، پرسشی است که همواره طرفهای تعامل با ایران از خود پرسیدهاند. منابع آگاه ایرانی به روزنامه السفیر گفتهاند که دیپلماسی نرم قهرمانانهای که ایران قصد دارد در پیش بگیرد و رهبر انقلاب ایران آیتالله سیدعلی خامنهای آن را بیان کرده اند، منافاتی با گشایش در روابط ایران با غرب با حفظ مبادی اصلی و خطوط قرمز حکومت جمهوری اسلامی ایران ندارد. راهی که روحانی در پیش گرفته کاملا مطابق با مبادی جمهوری اسلامی ایران است به گونهای که در حفظ حقوق خود میخواهد نه راه افراط را بپیماید و نه راه تفریط و در عین حال قصد دارد که از فضای خصمانه سیاسی نیز فاصله بگیرد.
تا کنون حالتی از بی اعتمادی نزد هر دو کشور وجود داشته و هر دو طرف به اندازه کافی پروندههایی در اختیار دارند که برای ایجاد فرآیند فرسایشی در نزدیک شدن روابط به یکدیگر کفایت کند. اما در این میان رویکرد دیگری در پایتخت ایران وجود دارد که میگوید جدا کردن پروندهها از یکدیگر باعث سرعت بخشیدن به نزدیکی مشترکات میشود و این مساله میتواند حتی مصالح مشترک به وجود آورد. با توجه به این دیدگاه میتوان تصور کرد که نمونه چینی در روابط ایالات متحده با ایران ممکن است به کار آید، به این معنا که روابط دو کشور حداقل از حالت به شدت سلبی و منفی نسبت به هم خارج شود و یکی پس از دیگری در چارچوب احترام متقابل نقاطی برای نزدیکی روابط به یکدیگر بیابد، مسالهای که قطعا میتواند از تنش در روابط دو طرف در پروندههای دیگر که حساسیت بیشتری دارند، نیز بکاهد. خوش بینی بر فضای روابط سایه انداخته است و بر اساس تحلیلها و مقاله هایی که در جاهای مختلف نوشته میشود، آینده منطقه در سایه نزدیکی روابط ایران و آمریکا است، اما در اینجا باید یادآور شد که هر گاه ضربهای در فضای ایجابی به طرف مقابل وارد آید این ضربه بیش از اندازه دردناک است. دولت جدید ایران همه فرضیهها را در نظر دارد، از جمله برخورد در فضای امیدوارانه که همان طور که ایرانیها معتقدند همچنان در ذهنیت آمریکاییها وجود دارد. نگرانی که در این میان وجود دارد درک اشتباه آمریکا از رویکرد ایجابی ایران است که در آن صورت میتواند همه پنبهها را نهتنها رشته بلکه آتش بزند، چه به طور مستقیم چه غیرمستقیم، از طریق دوستان عرب و غیرعربی که ایران در اختیار دارد. نیویورک ایستگاه انتظارات است. شمارش معکوس آغاز شده و آنجا است که معلوم میشود ایران و آمریکا و غرب به سمت دوستی میروند یا برخورد.
منبع: دیپلماسی ایرانی
ارسال نظر