دنیای‌اقتصاد- در حالی که در هفته‌های اخیر موج معافیت‌های تحریمی غرب علیه ایران به اجرا گذاشته شد، سنای آمریکا بحث درباره قانون تحریم‌های نفتی ایران را که در جولای گذشته در مجلس نمایندگان تصویب شد، آغاز خواهد کرد. کمیته بانکداری سنای آمریکا درباره بسته تحریم‌های نفتی علیه ایران که در ماه جولای در مجلس نمایندگان تصویب شد، بحث خواهد کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز،‌ بر اساس این بسته‌های تحریمی، صادرات نفت خام ایران به بازارهای جهانی به میزان یک میلیون بشکه دیگر در روز کاهش خواهد یافت. پیش‌تر مجلس نمایندگان آمریکا در ماه جولای با ۴۰۰ رای موافق در برابر ۲۰ رای مخالف، دور جدید تحریم‌ها و طرح به صفر رساندن صادرات نفت ایران را به تصویب رساند. بر اساس طرح جدید، دسترسی ایران به بازار جهانی برای صادرات نفتی‌اش محدود می‌شود و مشتریانی که به خرید نفت از ایران ادامه دهند، دیگر از اقدامات تنبیهی وزارت خزانه‌داری آمریکا مستثنی نخواهند بود. این لایحه همچنین افراد حقیقی را که با ایران وارد تجارت عمده شوند مجازات خواهد کرد. بر اساس این قانون جدید وزارت خارجه آمریکا قادر خواهد بود مشتری‌های نفتی ایران را تحت تحریم‌های شدیدتری قرار دهد. تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا با هدف کاهش فروش نفت ایران از سال ۲۰۱۱ آغاز شده‌اند. کاهش فروش نفت، اگر موفقیت‌آمیز باشد، می‌تواند فشار وارده ناشی از تحریم‌های غربی به اقتصاد ایران را افزایش دهد. فروش نفت خام ایران در سال ۲۰۱۲ نسبت به سال قبل ۲۶ میلیارد دلار کاهش یافت. دولت آمریکا ادعا می‌کند که برنامه هسته‌ای ایران به زودی قابلیت تولید تسلیحات هسته‌ای را خواهد داشت و کاهش فروش نفت ایران می‌تواند با توجه به کمبود منابع مادی منجر به توقف این برنامه شود. تهران بارها اعلام کرده است که برنامه هسته‌ای این کشور دارای اهداف صلح‌آمیز بوده و برای تولید برق و تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بسیاری از سناتور‌های آمریکایی خواهان تصویب تحریم‌های شدیدتری علیه ایران هستند تا به حسن روحانی ثابت کنند که واشینگتن درباره اعمال فشار بر برنامه هسته‌ای ایران جدی است. اما در مقابل گروهی از نمایندگان لیبرال دموکرات با امضای نامه‎ای خواستار به تعویق افتادن تصویب این تحریم‎ها شده بودند، زیرا آن را دارای تاثیری معکوس و اقدامی غیرمسوولانه می‌دانستند. همچنین دولت باراک اوباما از طرح جدیدی که صادرات نفتی ایران را بیش از پیش هدف قرار می‌دهد و دسترسی ایران به حساب‌های بانکی‌اش در خارج از کشور محدودتر می‌کند، ابراز نگرانی کرده است. در ماه‌های گذشته، اختلاف بین کنگره و اوباما بر سر ایران وجود داشته است. در همین ارتباط خبرگزاری رویترز در گزارشی تحلیلی با اعلام اینکه تحریم‌های شدیدتر آمریکا علیه نفت ایران ممکن است تاثیر زیادی نداشته باشد، نوشت: کنگره آمریکا به زودی طرحی را برای افزایش محدودیت‌های صادرات نفتی ایران تصویب می‌کند؛ ولی تحریم‌های جدید ممکن است نتوانند فروش نفت خام این کشور را بیش از این کاهش دهند.

به گزارش «ایسنا»، خبرگزاری رویترز در ادامه گزارش تحلیلی‌اش نوشت: انتظار می‌رود کمیته بانکداری سنای آمریکا در ماه میلادی جاری مناظره درباره نسخه بسته‌ای از تحریم‌ها را که در اواخر ماه ژوئیه در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شد، مورد بررسی قرار دهد. سناتورهای هر دو حزب آمریکا گفت‌وگوهای محرمانه درباره بستن شکاف‌های موجود در تحریم‌های فعلی را آغاز کرده‌اند تا به این ترتیب کاهش صادرات نفتی ایران با سرعت بیشتری نسبت به طرح مجلس نمایندگان انجام گیرد، به گفته برخی مقامات، آنها قصد دارند به توانایی وزارت خارجه آمریکا برای مستثنی قرار دادن برخی از مشتریان نفتی ایران از تحریم‌ها پایان دهند.

امی مایرز جف، یک کارشناس انرژی و ژئوپلتیک در دانشگاه کالیفرنیا درباره تلاش‌ها برای اعمال تحریم‌های شدیدتر علیه ایران، گفت: کنگره می‌تواند هر چیزی را که دوست داشت تصویب کند، ولی رییس‌جمهور آمریکا قادر نخواهد بود آن را اجرایی کند.

خبرگزاری رویترز در ادامه این گزارش نوشت: قیمت بالای نفت نیز کمکی نمی‌کند. امید به اینکه تحریم‌ها بتواند آسیب جدی به برنامه هسته‌ای ایران بزند در ماه ژوئن سال ۲۰۱۲، زمانی که قیمت نفت خام بین‌المللی برنت به زیر ۹۰ دلار برای هر بشکه رسید، بالا بود. قیمت‌های پایین کمک می‌کند که درآمدهایی که ایران از فروش نفت خام کاهش یافته‌اش دریافت می‌کند کمتر شود و تحریم‌ها موثر باشند. قیمت‌های پایین علاوه بر آن می‌توانند همکاری بین کشورهای مصرف‌کننده نفت و واشنگتن را آسان کنند، در حالی‌که قیمت‌های بالای نفتی باعث می‌شوند محدود کردن فروش نفت از کشوری که منابع نفت بالایی دارد دشوار شود.

کاهش هر چه بیشتر خرید نفت ایران با توجه به تلاش‌های دولت باراک اوباما رییس‌جمهور آمریکا برای متقاعد کردن مصرف‌کنندگان نفت تهران به منظور یافتن گزینه‌های دیگری برای تامین نفت‌شان می‌تواند دشوار باشد. کاهش خرید نفت ایران توسط چین، ژاپن و کره جنوبی در سال ۲۰۱۲ بالا بود، ولی اکنون به حالت ثابت رسیده است. با توجه به اینکه واشنگتن به دنبال اجتناب از درگیری‌های دیپلماتیک با کشورهای بزرگ در زمان افزایش تنش‌ها در خاورمیانه و آفریقای شمالی است، شاید اکنون زمان مناسبی برای حذف انعطاف‌پذیری در اعمال تحریم‌ها نباشد.

همچنین روزنامه گاردین در گزارشی با اشاره به تحریم‌های اعمال شده علیه ایران و بی‌تاثیری آنها در تحقق اهدافی که دلیل اعمال این تحریم‌ها بوده است، نوشت که رییس‌جمهور جدید ایران شایستگی این را دارد که جدی گرفته شود و غرب باید با وی تعامل سازنده داشته باشد. به گزارش «ایسنا»، روزنامه گاردین در این گزارش نوشت: کاملا آشکار است که تحریم‌های اقتصادی به نوبه خود معمولا در تحقق اهداف سیاسی‌شان بی‌تاثیر بوده‌اند. تحریم‌ها بیشترین تاثیرشان را در کوتاه مدت می‌گذارند، زیرا در درازمدت به دلیل تغییرهای ساختاری اقتصادی و سیاسی تاثیرات‌شان کاهش می‌یابد. به طور کلی تحریم‌های موثر همواره کوتاه مدت بوده‌اند، در حالی که تحریم‌های غیرموثر همیشه مدت زیادی طول کشیده‌اند.

این روزنامه در ادامه نوشت: در مورد ایران، ‌تحریم‌هایی که آمریکا ۳۰ سال پیش آغاز کرد و در ابتدا صنعت نفت ایران را هدف قرار داد اکنون از نظر دامنه و مدت، گسترش یافته است و بیشتر خانواده‌های دارای درآمد کم و گروه‌های اجتماعی آسیب‌پذیر در ایران را تحت فشار قرار داده است. این تحریم‌ها در تضعیف اقتصاد ایران موثر بوده است، ولی هنوز هیچ یک از اهداف سیاست خارجی مرتبط با آنها را تحقق نبخشیده است. دلیل این امر چگونگی واکنش نشان دادن گروه‌های مختلف در داخل ایران و غرب به تحریم‌ها است.

گاردین معتقد است: تحریم‌ها وقتی طولانی می‌شوند تاثیرگذاری‌شان را در تحقق اهداف سیاسی‌شان از دست می‌دهند؛ در نتیجه کشورهای تحریم‌کننده تحریم‌های بیشتر و گسترده‌تری را اعمال می‌کنند که تنها باعث رادیکالی شدن هرچه بیشتر کشورهای تحریم شونده و تحریم‌کننده می‌شود. این روزنامه انگلیسی در پایان معتقد است: تنها راه متوقف کردن این دور باطل این است که هر دو طرف با حسن نیت و با ذهن باز با یکدیگر گفت‌وگو کنند.