آینده سیاسی یک رییس‌جمهور
دنیای اقتصاد - مریم کاویانی: کمتر از ۲۱روز به پایان کار دولت دهم زمان باقی مانده است. هرچه می‌گذرد، چگونگی ادامه حیات سیاسی مردی که با شعار عدالت و مهرورزی و حمایت قاطبه جناح اصولگرا روی کار آمده بود، برای همگان بیشتر اهمیت پیدا می‌کند. کارشناسان عرصه سیاسی این روزها می‌کوشند، آینده احمدی‌نژاد را جدای از تن پوش ریاست‌جمهوری، به قامتی که می‌توان برای او فرض کرد، ترسیم کنند. گمانه‌زنی‌ها بیشتر حول محور ماندن یا نماندن رییس دولت نهم و دهم در عرصه سیاسی می‌چرخد. البته مگر نبوده خداحافظی رسمی‌هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی از دولت که بی‌سروصدا انجام شد، اما انگار خداحافظی احمدی‌نژاد از جنس دیگری است. اهمیت ترک عرصه ریاست دولت توسط احمدی‌نژاد می‌تواند متاثر از عوامل متعددی باشد. از واکنش حامیان سابق دولت مهرورز در مقابل کاندیداتوری اسفندیار رحیم مشایی گرفته تا اظهارات و اقدامات احمدی‌نژاد و یار همیشگی‌اش مشایی حتی بعد از انتخابات، نشانه‌های آشکاری هستند که شائبه ماندن این دو یار قدیمی در عرصه سیاسی را بیشتر با واقعیت همسو می‌کند. بعد از ثبت‌نام مشایی در انتخابات ریاست‌جمهوری و حتی پیش‌تر از آن، احتمال رد صلاحیت او از سوی بسیاری از چهره‌های اصلاح طلب و اصولگرا مطرح شد. همچنین «زنده باد بهار» از جمله اولین شعار‌های انتخاباتی احمدی‌نژاد بود که نخستین بار بیست و دوم بهمن ماه سال گذشته از سوی وی مطرح شد. البته نشانه‌های استمرار حضور در عرصه سیاسی تنها به حرف و سخن محدود نبود. او و یار همیشگی‌اش همواره تلاش کردند نشان دهند با یکدیگر یگانه‌اند و حتی احمدی‌نژاد به مناسبت‌های مختلف دست مشایی را به نشانه جایگزین خود بالا می‌برد، چرا که احمدی‌نژاد یعنی مشایی و مشایی یعنی احمدی‌نژاد؛ جمله‌ای که رییس دولت در ساختمان وزارت کشور به هنگام ثبت‌نام مشایی برای کاندیداتوری در انتخابات مطرح کرد. بعد از عدم احراز صلاحیت اسفندیار رحیم مشایی و رقیب احتمالی او،هاشمی رفسنجانی طرح پوتین- مدودفی که به زعم اصولگرایان ترسیم آینده سیاسی احمدی‌نژاد بود کمرنگ شد. گرچه بسیاری از اصولگرایان نگران بودند و احتمال می‌دادند احمدی‌نژاد در انتخابات به نوعی مانع‌تراشی خواهد کرد یا دست به افشاگری خواهد زد تا اینکه انتخابات با پیروزی روحانی همه پیش‌بینی‌ها را برهم زد. البته همچنان گزینه‌هایی وجود دارد که به احتمال حضور رییس جمهور دولت دهم در عرصه سیاسی قوت می‌بخشد. احتمال کاندیداتوری برای نمایندگی مجلس شورای اسلامی، بازگشت به شهرداری، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و تاسیس حزب و رسانه از جمله گزینه‌هایی است که برخی احتمال می‌دهند احمدی‌نژاد به واسطه آنها به حفظ موقعیت سیاسی خود اقدام کند. صادق زیبا کلام استاد دانشگاه تهران در مصاحبه‌ای با سایت عصر ایران گفته که محمود احمدی‌نژاد با داشتن کارت‌هایی در دست می‌تواند بعد از انتخابات از برخورد با اطرافیانش جلوگیری کند. به دید صادق زیباکلام احمدی‌نژاد در آینده‌ای که انتظارش را می‌کشد به سرنوشت استادان به اجبار بازنشسته شده دانشگاه‌های سراسری و آزاد دچار خواهد شد و تلاش خود را برای ماندن در سیاست به کار خواهد بست، اما امیر محبیان با اشاره به شبه گفتمانی که تاکنون از سوی احمدی‌نژاد و یارانش پدید آمده، در سرمقاله‌ای که در روزنامه رسالت به چاپ رساند معتقداست که طبیعی‌ترین کار برحسب خصلت‌های روحی احمدی‌نژاد، راه‌اندازی یک حزب سیاسی با عضویت هواداران و همکارانش به‌منظور پیشبرد دیدگاه‌های سیاسی- اعتقادی است.این فعال اصولگرا همچنین می‌افزاید: به‌رغم مخالفت‌های اولیه احمدی‌نژاد با احزاب، نگارنده شاهد توان و تجربه حزبی احمدی‌نژاد بوده است و عضویت در شورای مرکزی دو حزب، جمعیت ایثارگران و جامعه اسلامی مهندسین، نشانه این تجربه و توان است. البته اسفندیار رحیم مشایی در حاشیه آخرین نشست اعضای هیات دولت گفت که نه او نه احمدی‌نژاد قائل به کار حزبی و تیمی نبوده و نیستند. همچنین مشایی همان روز احتمال تاسیس روزنامه از سوی احمدی‌نژاد را رد نکرد. نزدیکان احمدی‌نژاد نیز گزینه گوشه‌نشینی را برای رییس دولت دهم متصور نیستند. به عنوان نمونه جوانفکر در مصاحبه‌ای با روزنامه ابتکار گفته است که احمدی‌نژاد هیچ گاه گوشه‌نشینی و گریز از مسوولیت‌ها را در پیش نمی‌گیرد، بلکه تکلیف‌گرا است و در آینده نیز همین طور خواهد بود. او همچنین به عشق و علاقه احمدی‌نژاد به تدریس در دانشگاه اشاره کرده و یادآور شده که احمدی‌نژاد در تمام طول این هشت سال روزهای شنبه برای ارتباط با دانشجویان دکترا به دانشگاه می‌رفته است. برخی از طرفداران و دوستداران احمدی‌نژاد نیز از بازگشت او به عرصه سیاسی خبر داند. طرفداران احمدی‌نژاد در سفری که به قم داشت با پلاکارد «تو‌باز خواهی گشت» از او استقبال کردند. غلامحسین الهام در مراسم تقدیر هواداران از دولت دهم همزمان با سالروز سوم تیر گفت که «احمدی‌نژاد با امام زمان رجعت خواهد کرد.» البته این جمله بعدا از سوی الهام تکذیب شد، اما پلاکاردهای آن هنوز در مراسم مختلف به چشم می‌خورد. احمدی‌نژاد: در سیاست می‌مانم احمدی‌نژاد در سفری که به تازگی به روسیه داشته در پاسخ به سوال خبرنگاری روسی مبنی بر اینکه بعد از پایان دولت دهم چه خواهید کرد، به صورت تلویحی گفته است که در سیاست می‌ماند. البته ماندن در عرصه سیاسی اسبابی دارد؛ حفظ پایگاه اجتماعی، حمایت بخشی از مراکز قدرت و داشتن اقتدار به واسطه قدرت مشروعی که از مقبولیت فرد برخاسته است، از جمله اسباب ماندن در عرصه سیاسی است. باید دید محمود احمدی‌نژاد برای ادامه حیات خود در این عرصه شاخصه‌های لازم را به عنوان پشتوانه‌ای ساختاری دارد؟ پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری به وضوح نشان داد که گفتمان احمدی‌نژاد کم‌کم باید عرصه را برای گفتمان «اعتدال» خالی کند. احمدی‌نژاد در انتخاباتی که گذشت حمایت آنانی را که خالق سوم تیر بودند نیز نداشت. مصباح یزدی هم که روزی خود در به قدرت رسیدن احمدی‌نژاد تاثیر داشت در این روزها یادی از او نمی‌کند. این‌طور به نظر می‌رسد که محمود احمدی‌نژاد به همراهی مشایی تلاش می‌کند تا همواره مساله ماندن در این عرصه را زنده نگاه دارد، البته پرونده‌های شکایت شاکیان دولت دهم از کمیسیون اصل نود مجلس گرفته تا قوه قضائیه ممکن است احمدی‌نژاد را با مشکلاتی مواجه کند.
ارسال نظر