سه‌شنبه گذشته رفعت بیات در حاشیه جلسه علنی مجلس از تهیه این طرح دو فوریتی خبر داد و گفت این طرح روز شنبه (امروز) به هیات‌رییسه مجلس تقدیم می‌شود. کمال دانشیار رییس کمیسیون انرژی مجلس نیز مدعی شد این طرح امضای ۲۰۰نماینده را همراه دارد. اما طرح الزام دولت به عرضه بنزین به قمیت آزاد در شرایطی در صحن علنی مجلس مطرح می‌شود که هیات‌رییسه مجلس تاکنون در برابر تذکرات، انتقادات و تلاش‌های نمایندگان برای ارائه این طرح مقاومت کرده و شاید از این رو باشد که بسیاری از نمایندگان پیش‌بینی می‌کنند این طرح نیز به سرنوشت طرح‌های مشابه که نمایندگان از زمان اجرای سهمیه‌بندی برای الزام د ولت به اعلام نرخ آزاد بنزین داشته‌اند دچار شود و امکان طرح در صحن علنی را نیابد.

اما طرح دو فوریتی الزام دولت به عرضه بنزین آزاد در شرایطی مطرح می‌شود که نمایندگان مجلس پس از آنکه دولت به طور دائمی اعلام کرد بنزین به نرخ آزاد عرضه نخواهد کرد و بر خلاف مصوبه مجلس در بند «و» تبصره ۱۳ عمل کرد طرحی دو فوریتی با عنوان استفساریه بند «و» تبصره ۱۳ قانون بودجه تهیه شد.

هدف نمایندگان طراح این طرح تغییر بند «و» تبصره ۱۳ بود که معتقد بودند بر اساس مصوبه مجلس دولت در کنار سهمیه‌بندی بنزین موظف به فروش بنزین به نرخ آزاد بوده ضمن آنکه خودروهای دولتی حق استفاده از بنزین سهمیه‌بندی و نرخ صد تومان را ندارند.

به اعتقاد نمایندگان، دولت با اجرای سهمیه‌بندی قانون را به صورت ناقص اجرا می‌کند و به همین دلیل نارضایتی‌هایی را میان مردم به وجود آورده است.

پس از آنکه این طرح دوفوریتی در مجلس مطرح شد غلامعلی حداد عادل رییس مجلس در قالب مخالفت با دو فوریت این طرح در صحن علنی صحبت کرد. به اعتقاد حداد عادل «فروش بنزین به قیمت آزاد آثار تورمی گسترده‌ای در جامعه خواهد داشت» وی خطاب به نمایندگان گفت که اگر در شرایط فعلی بنزین با قیمت آزاد عرضه شود اصل سهمیه‌بندی و آثار آن از بین خواهد رفت و آن وقت تشخیص اینکه چه کسی از سهمیه استفاده کند و چه کسانی از بنزین آزاد غیرممکن خواهد بود.»

مخالفت هیات‌رییسه مجلس سرانجام موجب شد که این طرح با قید یک فوریت در صحن علنی به تصویب رسد و برای بررسی بیشتر به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ارجاع شد. اکنون در شرایطی که این طرح بیش از دو ماه است که در کمیسیون تخصصی در حال بررسی است نمایندگان دوباره اقدام به تهیه طرح دوفوریتی برای الزام دولت به عرضه بنزین به قیمت آزاد کرده‌اند.

اختلاف چهره‌های اقتصادی

به گفته کمال دانشیار، رییس کمیسیون انرژی مجلس هفتم «بیشتر نمایندگان مجلس موافق این طرح دوفوریتی هستند و طرح بیش از ۲۰۰امضا دارد» اگر نگاهی گذرا به تذکرات کتبی و نطق‌های پیش از دستور نمایندگان مجلس در چند ماه اخیر بعد از اجرای سهمیه‌بندی بنزین داشته باشیم، نمایندگان مجلس انتقادات بسیاری را به دولت نهم در زمینه اجرای ناقص بند «و» تبصره ۱۳ به دلیل اعلام نکردن نرخ آزاد بنزین مطرح می‌کنند به همین دلیل می‌توان پیش‌بینی کرد اکثر نمایندگان مجلس از مدافعان این طرح دوفوریتی هستند، اما بین چهره‌های شاخص اقتصادی مجلس در خصوص این موضوع اختلاف‌نظر وجود دارد.

در شرایطی که غلامرضا مصباحی‌مقدم، محمد خوش‌چهره نمایندگان تهران از مدافعان و امضاکنندگان این طرح هستند، احمد توکلی، الیاس نادران و حسن سبحانی از مخالفان عرضه بنزین به نرخ آزاد به شمار می‌روند.

نادران در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد در بیان دلایل مخالفت خود با این طرح دوفوریتی گفت: این طرح غیرکارشناسی، ناکارآمد و مبهم است. وی تصریح کرد: پیش از این نیز نمایندگان چنین طرحی را در مجلس مطرح کردند که تنها یک فوریت آن به تصویب رسید. در واقع نمایندگان با آن مخالفت کردند. بنابراین طرح مجدد آن صحیح به نظر نمی‌رسد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: اگر نمایندگان بر فروش بنزین آزاد اصرار دارند، می‌توانند همان طرح قبلی را پیگیری کنند.

حسن سبحانی، نماینده دامغان نیز به خبرنگار ما گفت:‌ اعلام نرخ آزاد بنزین پیامد‌های تورمی گسترده‌ای به دنبال دارد و وضع موجود را بسیار بدتر می‌کند. سبحانی که از روند فعلی اجرای سهمیه‌بندی بنزین نیز راضی نیست، تاکید کرد: اعلام نرخ آزاد برای بنزین یکی از بدترین تصمیمات است.

طرح دوفوریتی الزام دولت به عرضه بنزین آزاد در شرایطی تهیه شده که اخباری مبنی‌بر ارائه لایحه‌ای برای برداشت ۵/۱میلیارد دلار از حساب ذخیره ارزی برای واردات بنزین از سوی دولت شنیده می‌شود.

برخی از نمایندگان عنوان می‌کنند اگر دولت نهم چنین لایحه‌ای را به مجلس ارائه کند، به معنای شکست طرح سهمیه‌بندی بنزین است، زیرا هدف اصلی مصوبه مجلس در اجرای سهمیه‌بندی بنزین صرفه‌جویی در منابع ارزی و برداشت از حساب ذخیره ارزی برای واردات بنزین است. بنابراین اگر دولت قصد داشته باشد علاوه بر ۵/۲میلیارد دلار بودجه‌ای که مجلس در ابتدای سال برای واردات بنزین در اختیار دولت قرار داد، لایحه‌ ۵/۱میلیارد دلاری دیگری به مجلس بیاورد.

اهداف اصلی این مصوبه محقق نشده است. در همین رابطه، عادل آذر، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس به دنیای‌اقتصاد گفت:‌ لایحه واردات بنزین به معنای شکست طرح سهمیه‌بندی است اگر دولت چنین لایحه‌ای به مجلس بیاورد، در واقع با حساب آن ۵/۲میلیارد دلار مصوب مجلس ۴میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه می‌شود که تفاوت چندانی با سال‌های گذشته ندارد. فقط به دلیل اجرای سهمیه‌بندی مردم این همه اذیت شدند و سختی کشیدند.