بازگشت به گذشته
داون «وستا» را میکاود
نام کاوشگر فضایى «داون» است که «طلوع» یا «فجر» معنا میدهد. این عنوان در اصل برنامه این پژوهش فضایى را نیز مشخص میکند. سفر این کاوشگر به آغاز و یا سپیده دمان شکل گیرى منظومه شمسى است.
ماموریت این کاوشگر فضایى هشت سال در نظر گرفته شده است که بهطور عمده در نزدیکى کمربند سنگهاى آسمانى جریان خواهد یافت. این کمربند اجرام آسمانى در واقع مرزى میان قسمت داخلى و خارجى منظومه شمسى را مشخص میکند. این کمربند که شامل صدها هزار سنگ آسمانى وسیارک است، باقى ماندهای از دوران شکل گیرى سیارات موجود در سیستم خورشیدى است. کاوشگر فضایی «داون» وظیفه دارد که دو جرم آسمانى به نامهاى «وستا» (Vesta) و «سرس» (Ceres) را مورد پژوهش قرار دهد.
این دو بزرگترین اجرام در این کمربند سیارکى هستند، که در فاصله ۳۲۰ تا ۴۵۰میلیون کیلومترى از خورشید قرار دارند. دانشمندان امیدوارند که با شناخت بهتر این دو جرم آسمانى درباره پیدایش دیگر سیارات منظومه شمسى از جمله کره زمین اطلاعات دقیقترى به دست آورند.
این کاوشگر فضایى مجهز به دو دوربین عکاسى ساخت آلمان است که براى مشاهده این دو سیارک از اهمیت ویژهای برخوردارند. مرکز تحقیقات سیارات و انستیتو ماکس پلانک در آلمان سازنده این دو دوربین هستند. این براى نخستین بار است که ناسا (سازمان هوانوردی و فضایی ملی امریکا) در یک ماموریت فضایى که خود به تنهایى مسوولیت آن را بر عهده داشته، از وسایل و تجهیزات خارجى استفاده کرده است. دوربینهاى عکاسى مجهز به هفت فیلتر رنگى هستند که براى تهیه نقشه از سطح این دو سیارک و همچنین ترکیب مواد تشکیلدهنده آنها به کار گرفته خواهند شد.
تاکنون به دلیل شرایط نامساعد جوى و مشکلات فنى دوبار زمان پرتاپ این کاوشگر بدون سرنشین به تعویق افتاده است. ولى متخصصان ناسا خوشبین هستند که در روز ۲۷ سپتامبر سرانجام ماموریت کاوشگر «داون» شروع شود. برخى از دانشمندان ماموریت این کاوشگر فضایى را همچون یک ماشین زمان میدانند که به گذشته منظومه شمسى باز میگردد و از گذشتهای دور اطلاعات مستندى را در اختیار اخترشناسان قرار خواهد داد. تکامل متفاوت دو سنگ آسمانى «وستا» و «سرس» یکى از دلایل این تحقیقات است.
پیدایش این دو که همزمان با شکلگیرى منظومه شمسى میباشد به ۴۶میلیارد سال پیش باز میگردد. «وستا» با قطر ۵۲۰کیلومتر نزدیکتر به خورشید است و به عنوان سنگ آسمانى خشک به حساب میآید. کاوشگر فضایى «داون» در سال ۲۰۱۱ به نزدیکى این سنگ آسمانى خواهد رسید.
ولى در مقابل سیارک «سرس» با قطر ۹۶۰ کیلومتر بزرگترین جرم در کمربند سیارکى میان مریخ و مشترى (مارس و ژوپیتر) است که بهدلیل دورى از خورشید شامل عناصر سبک و فرار نیز هست. برخى از اخترشناسان بر این باورند که در زیر پوسته این سیارک حتا آب نیز موجود است. در سال ۲۰۱۵ کاوشگر فضایى «داون» بر روى مدارى بر گرد این سیارک خواهد چرخید. فاصله پیموده شده از سوى کاوشگر فضایى تا این زمان بیش از۵میلیارد کیلومتر خواهد بود.
سازندگان آلمانى درباره مشخصات فنى دوربینها به توانایى آنها در زمینه عکسهاى سه بعدى اشاره میکنند که در ماموریت فضایى دیگرى به نام «مارس اکسپرس» از سوى کشورهاى اروپایى نیز از آن استفاده شد.
۲۰۰سال پس از کشف «وستا» از سوى هاینریش اولبرز، پزشک و اخترشناس آلمانى، در سال ۱۸۰۷ براى اولین بار یک کاوشگر فضایى از مدارى نزدیک این سنگ آسمانى را مورد کاوش قرار خواهد داد. پیش از این در ماموریتهاى فضایى دیگرى از سوى امریکا و ژاپن برخى از اجرام در این کمربند سیارکى مورد مشاهده قرار گرفته بود. «سرس» در سال ۱۸۰۱ از سوى جوزپه پیاتزى، کشف شد و در سال گذشته در ردیف سیارههاى کوتوله ردهبندى شد. دراین ردهبندى جدید از سیارات کوچک، سیاره سابق «پلوتو» و سنگ آسمانى «اریس» نیز جاى دارند. ولى این دو بر خلاف سرس در دورترین مرزهاى منظومه شمسى قرار دارند.
کاوشگر فضایى «داون» به طول ۶/۱متر و به وزن ۷۴۷کیلوگرم است. و هزینه تقریبى این پژوهش فضایى حدود ۳۰۰میلیون دلار بر آورد میشود.
ارسال نظر