نگاه«میم‌مثل مادر» نماینده ایران در اسکار شد
دلایل نامشخص یک انتخاب
مهرداد پارسا- انتخاب فیلم «میم‌مثل مادر» از فهرست فیلم اولیه و میزان موفقیت این فیلم در اسکار بازتاب‌های متفاوتی در محافل سینمایی داشته است. فهرست اولیه شامل فیلم‌های «تقاطع» ابوالحسن داوودی، «پاداش سکوت» مازیار میری، «جایی در دوردست» خسرو معصومی، «خون‌بازی» رخشان بنی‌اعتماد و محسن عبدالوهاب، «زمستان است» رفیع پیتز، «شب‌بخیر فرمانده» انسیه شاه‌حسینی، «میم‌مثل مادر» مرحوم رسول ملاقلی‌پور و «وقتی همه خواب بودند» فریدون حسین‌پور بود.
امیر اسفندیاری، سخنگوی کمیته انتخاب فیلم ایرانی برای اسکار اعلام کرد: با توجه به بررسی‌های به عمل آمده به لحاظ فیلمنامه، کارگردانی و مسائل فنی و امکان تاثیرگذاری برمخاطبان، نظر هیات‌انتخاب به سه فیلم «پاداش سکوت»، «خون‌بازی» و «میم‌مثل مادر» متمرکز شد. در آخرین جلسه این کمیته فیلم «میم‌مثل مادر» مرحوم ملاقلی‌پور به اتفاق آرا با بررسی جمعی جوانب به عنوان نماینده سینمای ایران در هشتادمین مراسم اسکار معرفی شد.
این انتخاب در حالی صورت گرفت که پس از اعلام لیست هشت‌تایی کمیته انتخاب، نزدیک‌ترین انتخاب‌ها برای حضور موفق در اسکار «زمستان است» رفیع پیتز و «خون‌بازی» رخشان بنی‌اعتماد بود و در مواردی «شب‌بخیر فرمانده» انسیه شاه‌حسینی نیز احتمال معرفی به اسکار می‌رفت و «میم‌مثل مادر» یک انتخاب غیرقابل پیش‌بینی بود.ارزیابی کارشناسان، سینماگران و تحلیلگران حاکی از این است که آنچه موفقیت یک فیلم غیرانگلیسی زبان در اسکار و بخت حضور آن را در فهرست نامزد‌های پنج‌گانه این رشته بالا میبرد بیش از هر چیز وجود یک پخشکننده موفق خارجی است. «زمستان است» به دلیل بهره‌بردن از تهیه‌کننده فرانسوی که پخش جهانی این فیلم نیز برعهده دارد از دیگر رقبای خود شانس بیشتری داشت. «میم‌مثل مادر» نه از حضور تهیه‌کننده مشترک و نه از پخشکننده قدر خارجی بهره میبرد.
منوچهر محمدی تهیه‌کننده فیلم در این باره می‌گوید: با مسوولان بنیاد سینمایی فارابی رایزنی می‌کنیم تا در فرصت باقی‌مانده به معرفی پنج نامزد نهایی هشتادمین زمین دوره اسکار اقدامات لازم را برای پخش جهانی آغاز کنیم.
وجه دیگری که نسبت به یک فیلم خارجی برای حضور در فهرست پنج فیلم انگلیسی زبانی بالا میبرد سرشناسی بودن کارگردان است که طبیعتا حضورهای بین‌المللی این فیلمساز وجهی است که از دل همین نکته بیرون می‌‌آید. رخشان بنی‌اعتماد و رفیع پیتز به دلیل حضور موفق در جشنواره‌های مختلف جهانی، شانس بیشتری نسبت به رقبا داشتند. فیلم‌های ملاقلی پور و «میم مثل مادر» در کشورهای دیگر و جشنواره‌های معتبر خارجی سبد نمایش در نیامده و هیچ نتیجه قابل تاملی نداشته است. از نظر فیلمنامه و موضوع نیز بارها انتقادات بسیاری به «میم مثل مادر» گرفته شده است که ضعف فیلمنامه را به خوبی نشان می‌‌دهد. اگر چه این فیلم به موضوع مادر می‌‌پردازد ولی جایگاه مادر از حیث نگاه ملی قابل بررسی است که در این فیلم به عنوان رکن اصلی به تکامل نرسیده است.
رییس شورای تولید اتحادیه تهیه‌کنندگان و توزیع‌کنندگان سینمای ایران ضمن انتقاد از کمیته انتخاب فیلم برای اسکار گفت: دخالت بخش دولتی در ارائه فیلم به اسکار، غیر قابل قبول است و بخش خصوصی سینما باید دبیرخانه‌ای دائمی برای تعیین نماینده ایران در اسکار تشکیل دهد.
سید غلامرضا موسوی افزود: متاسفانه انتخاب فیلم برای اسکار در کشورمان شکل منطقی و برنامه‌ریزی شده‌ای ندارد و دخالت بخش دولتی در انتخاب فیلم‌های اسکار، عملا غیر قابل قبول است. موسوی گفت: به نظر من در این زمینه باید افرادی که شناخت کافی و وافی از اکران فیلم و ذائقه سینمای جهانی دارند، بدون حب و بغض و رفیق‌بازی، کارشناسی و تصمیم‌گیری کنند. این تهیه کننده تصریح کرد: تغییر هر ساله اعضای کمیته انتخاب از دلایل دیگر عدم موفقیت سینمای ایران در اسکار است و اعضای این کمیته بر اساس نزدیکی به مراکز قدرت برگزیده می‌‌شوند. موسوی عقیده دارد که فیلم‌هایی که متعلق به سینمای ملی و برخاسته از فرهنگ و آداب و سنن ویژه ایرانی باشند، در عین حال سازمان پخش کننده‌ای با نفوذ نیز در آمریکا داشته باشند، می توانند شانس حضور در جمع ۵ فیلم خارجی اسکار را داشته باشند.
با این حال «میم مثل مادر» در ایران مورد استقبال قرار گرفت و این تنها نکته مثبت فیلم است و حالا باید دید این فیلم تا چه حد می‌تواند بر داوران اسکار تاثیرگذار باشد. موفقیت آخرین ساخته مرحوم ملاقلی‌پور در اسکار باعث غرور سینمای ایران است که امیدواریم این اتفاق رخ دهد.
ارسال نظر