دنیای اقتصاد- طهماسب مظاهری، رییس کل بانک مرکزی جزئیات بیشتری از طرح جدید خود را برای بانکداری ایران که در صورت تصویب نهایی جایگزین «قانون بانکداری بدون ربا» خواهد شد، اعلام کرد؛ به گفته مظاهری،‌ طرح اولیه ای در این باره مطرح شده و تاکنون نیز چندین جلسه با حضور رییس قوه‌قضاییه‌، رییس قوه‌مجریه‌، وزیر اقتصاد و دارایی‌، معاون اول رییس‌جمهور و دیگر مسوولان کشور برگزار شده تا این پیشنهاد از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرد. به گفته وی، در این طرح آمده است که بانک‌ها رابطه خود را با وام‌گیرندگان و تسهیلات‌گیرندگان به‌رابطه وام‌دهنده و وام‌گیرنده تعریف کنند،نه اینکه بانک‌ها شریک این افراد باشند و بانک‌ها به ازای خدماتی که ارائه می‌کنند درآمدهایی کسب کنند‌، یعنی عواید بانک‌ها ناشی از خدمات بانکی باشد ومسلم است که امروز خدمات بانکی به اندازه‌ای زیاد و متنوع است که بانک‌ها می‌توانند بابت ارائه این خدمات کارمزدی را دریافت کنند.مظاهری تاکید کرد: درنتیجه اجرای این طرح‌، رابطه بانک با مشتری در قالب قرض‌دهنده و قرض‌گیرنده خواهد بود‌، به این معنی که مشتری پولی را که از بانک می‌گیرد، مثل همان را به بانک پس بدهد و دیگر موظف نخواهد بود زیاده از قرض که ربا است به بانک بدهد و مشتری نیز بابت خدماتی که از بانک می‌گیرد، همانند گشودن حساب، اعتبار اسنادی و... حق‌الزحمه‌ای را می‌پردازد که عددی بین یک تا ۳درصد است.

رییس کل بانک مرکزی در ادامه سخنان خود درباره مزایای اجرای این طرح گفت: این اقدام باعث می‌شود بانک خدمات بیشتری را با کیفیت بالاتر، ارزان‌تر و متنوع‌تر با ابزارهای جدیدتر ارائه کند تا بتواند مشتریان بیشتری با هدف کسب درآمد بیشتر جذب کند.

وی با بیان اینکه در تعریف جدید از بانک به عنوان یک بنگاه اقتصادی ارائه‌کننده خدمات نام برده می‌شود، اضافه کرد: با این تعریف جدید‌، بانک دیگر شریک فعالیت‌های اقتصادی تسهیلات‌گیرندگان و شریک شدن در سود آنها نخواهد بود.

در عین حال، به گفته مظاهری، نکته مهم این است که درکشور ما تورم چند درصدی برجامعه حاکم است، درنتیجه با این تعریف جدید، ارزش پول در قالب تورم‌های حاکم در کشورباید قابلیت جبران داشته باشد که در این زمینه نیز کار بزرگی از نظر فقهی‌، اسلامی ‌انجام شده و با علمای مختلف‌، صاحبنظران مذاکراتی صورت گرفته اما هنوز به قانون تبدیل نشده است تا با اجرای آن تورم قابلیت ارزیابی داشته باشد.رییس کل بانک مرکزی درباره دیگر مزایای اجرای این طرح افزود: در این طرح بانک از حیطه بنگاهدارای به بانکداری می‌رسد و از سویی دیگرآن چیزی که به نام تورم در جامعه پدید می‌آید، قابلیت پرداخت به سپرده‌گذاران را می‌یابد.

مظاهری درباره ایرادات قانون فعلی بانکداری بدون ربا گفت:‌ ایران درمیان کشورهای اسلامی‌، اولین کشوری است که بانکداری بدون ربا را براساس وکالت بانک از طرف سپرده‌گذاران در تمام سیستم بانکی به کار گرفت، این درحالی است که در دیگر کشورهای اسلامی علاوه بر بانکداری اسلامی‌، سیستم بانکی سنتی همچنان در حال اجرا است.به گفته وی، بانک با این اقدام نمی تواند ماهیت کار بانکی را که برعهده دارد، از ماهیت کار سرمایه‌گذاری تفکیک کند، در نتیجه بدین ترتیب بانک وارد کارهای سرمایه‌گذاری می‌شود و برعملکرد تسهیلات‌گیرندگان یا شرکای خود و عملکرد مالی آنها همانند ترازمالی، سود، سهم سود دوطرف و... نظارت می‌کند.

رییس کل بانک مرکزی اضافه کرد: انجام تمام این کارها در بانکداری بسیار مشکل و طاقت فرسا است، زیرا بانک‌ها نمی‌توانند با دارا بودن چندین میلیون مشتری برکار همه آنها نظارت کنند و در نتیجه در بسیاری از موارد مشتریان بانک قراردادها را در قالب قراردادهای غیر‌ربوی می‌بینند ولی محتوای آن را اجرا نمی‌کنند. در نتیجه اگر کسانی دراین باره انتقاداتی مطرح می‌کنند، به این معنی است که فاکتورها یا ماهیت مشارکت و شراکت به صورت کامل اجرا نمی‌شود.