ارزش شرکت‌های چینی

مترجم: شادی آذری

هم‌اکنون سه شرکت از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان چینی هستند. بورس چین همچنان رکوردشکنی می‌کند. هفته گذشته شاخص کامپوزیت شانگهای به رقم ۵۰۰۰ رسید که از ابتدای سال تاکنون افزایشی ۹۰درصدی را نشان داده است. اکنون مجموع سرمایه‌گذاری در بورس چین برای اولین بار از میزان تولید ناخالص داخلی این کشور بیشتر شده است. رسانه‌های چین این رویداد را پیشرفتی بزرگ به سوی مرحله‌ای مترقی از کاپیتالیسم قلمداد کرده‌اند. اما سایرین به سادگی آن را نشانه‌ای از حباب قیمت‌ها می‌دانند.

این واقعیت که سهام شرکت‌های چینی ارزشی بیش از تولید ناخالص داخلی این کشور یافته است، اهمیت اقتصادی چندانی ندارد چون ارزش یک سهم را با جریان سالانه مقایسه می‌کند و در هر صورت، ارزش سهام قابل‌معامله یعنی به جز سهامی که به دولت تعلق دارد، هنوز تنها حدود ۳۵درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است در حالی که این رقم در آمریکا ۱۵۰درصد و در هندوستان ۱۰۰درصد است.

اما ارزش بیشتر سهام به معنای آن است که شرکت‌های چینی به سرعت رتبه‌بندی بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان را می‌پیمایند. سه شرکت از شش شرکت برتر جهان به لحاظ ارزش بازاری، چینی هستند و بقیه هم آمریکایی. در میان ۲۵شرکت بزرگ جهان، شش شرکت چینی هستند و این تعداد از شرکت‌های اتحادیه اروپا یا ژاپن هم بیشتر است. تا همین چند سال پیش نمی‌توانستید هیچ شرکت چینی را در فهرست ۲۵شرکت بزرگ جهان بیابید.

بانک صنعت و تجارت چین (آی‌سی‌بی‌سی) با پشت سر گذاشتن بانک سیتی‌گروپ به بزرگ‌ترین بانک جهان به لحاظ ارزش بازاری تبدیل شده است (اگرچه که سال گذشته سود سیتی‌گروپ بیش از سه برابر بیشتر از سود این بانک چینی بود.) در مجموع هم این بانک چینی در رتبه سومین موسسه به لحاظ ارزش بازاری قرار دارد. اگر پتروچاینا که اکنون رتبه چهارم را در جهان دارد، مطابق با برنامه‌هایش پیش رود و در سرزمین اصلی چین سهام خود را بفروشد، در این صورت به زودی از اکسون موبیل، بزرگ‌ترین شرکت جهان پیشی خواهد گرفت.

این نشان می‌دهد که قیمت‌های جدید سهام به بالاتر از قیمت‌های سهامی که هم‌اکنون در بورس هنگ‌کنگ عرضه می‌شود خواهد رسید. اما به دلیل آنکه بخش اعظم سهام شرکت پتروچاینا به صورت آزاد مورد معامله قرار نمی‌گیرد، ادعای این شرکت مبنی‌بر داشتن بالاترین «ارزش بازاری» بی‌اساس است.

اما آنهایی که پیشرفت سریع شرکت‌های چینی را بخشی از جریان اجتناب‌ناپذیر حرکت به سمت سلطه بر جهان می‌دانند بد نیست ژاپن را به خاطر آورند.

در سال ۱۹۸۹ یعنی درست پیش از آنکه حباب ژاپن بترکد، شش بانک از ده بانک بزرگ جهان ژاپنی بودند. اما اکنون ببینید چه بر سر آنها آمده است.