معاون البرادعی امروز می‌آید
آغاز مذاکرات مهم ایران با آژانس
دنیای اقتصاد- امروز هیات نمایندگی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سرپرستی دکتر اولی هاینونن فنلاندی برای اقامتی دوروزه وارد ایران می‌شود.هدف از سفر این هیات آغاز تدوین طرح مدالیته پاسخ گفتن سوالات باقیمانده آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران است. همچنان که محمد البرادعی اخیرا تاکید کرده است، پاسخ نگرفتن این سوالات هسته مرکزی بحران چهار سال اخیر بر سر برنامه هسته‌ای ایران بوده است، که موجب شد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پرونده ایران را که ادعا می‌کرد به بن‌بست رسیده است، به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد. البرادعی گفته است که تدوین طرح موسوم به «اقدام» برای رفع ابهام از برنامه ایران دو ماه زمان می‌برد، دوماهی که با سفرهاینونن و هیات همراهش از امروز آغاز شده است و پس از تدوین طرح که با توافق دوطرف صورت می‌گیرد، اجرای آن آغاز خواهد شد.در صورتی که سوالات آژانس درباره برنامه ایران پاسخ بگیرد، می‌توان امیدوار بود موقعیت طرفداران بازگشت پرونده هسته‌ای ایران به روال عادی و بررسی آن در آژانس تقویت شود. امروز رایزنی برای تدوین طرح «اقدام» شروع می‌شود
آغاز تلاش برای بازگشت پرونده ایران به آژانس
دنیای اقتصاد- امروز هیات نمایندگی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای دیداری دو روزه با هدف تدوین مدالیته پاسخ گرفتن سوال‌ها و ابهام آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران، وارد تهران می‌شود.
سرپرستی این گره را اولی هاینونن، معاون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در امور پادمان‌ها به عده دارد و مسوول سیاست‌گذاری روابط خارجی آژانس، مسوول دپارتمان منطقه‌ای و یکی از مشاوران حقوقی آژانس او را همراهی می‌کنند.
این دیدار حاصل توافق مشروط دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان و مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
علی لاریجانی اوایل تیر ماه دو بار طی سه روز، یکبار پیش و یکبار دیگر پس از گفت‌وگو در پرتغال با خاویر سولانا، نماینده کشورهای ۱+۵ با محمد البرادی دیدار کرد. در دیدار اول لاریجانی و البرادعی به توافق مشروطی برای پاسخگویی به سوالات آژانس از سوی ایران رسیدند.
لاریجانی گفت: اجرای این توافق بستگی به نتیجه گفت‌وگوی وی با سولانا دارد.
گر چه پس از گفت‌وگوی لاریجانی و سولانا، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان طی دیدار مجدد با مدیر کل آژانس در وین توافق یاد شده را قطعی کرد،با این وجود از موضوعات مورد گفت‌وگوی میان نماینده ایران و ۱+۵ اطلاع چندانی در دست نیست. اما برخی تحلیل‌ها بر این باور استوارند که شرط ایران برای رفع ابهام از برنامه هسته‌ای‌اش، جلوگیری از صدور قطعنامه تحریم سوم علیه ایران بوده است.
اهمیت سفر هاینونن
حضور هاینونن و گروه همراهش در تهران از دو جنبه حائز اهمیت است. اول آنکه این روزها باز هم زمزمه شدت عمل در قبال ایران بالا گرفته است. آمریکا همچون گذشته راه خود را می‌رود و این بار فرانسه پس از تصاحب کرسی شیراک توسط سارکوزی نسبت به گذشته با ایالات متحده همراه‌تر شده است.
دیوید میلیبند، رییس سیاست خارجی بریتانیا در دولت نوپای گردون بروان نیز نشان داده است پیش از آن که به جک استراو نزدیک باشد، سیاست‌هایش با مارگرت بکت همخوانی دارد.
در این میان آلمان طی دو هفته گذشته موضع‌گیری نکرده است. روسیه نیز درگیری‌هایش با آمریکا شدت گرفته البته موضوع ایران در کدورت روابط مسکو - واشنگتن چندان تاثیرگذار نبوده است و حتی پوتین با دعوت از بوش برای بهره‌برداری مشترک از سیستم راداری عظیمی که در نزدیکی مرزهای شمالی ایران قرار دارد، نشان داد که برایش راندن آمریکا از اروپای شرقی بیش از هر چیز دیگری اهمیت دارد. در مقابل چین موضع سرسختانه‌ای گرفته است و در مخالفت با مرحله سوم تحریم علیه ایران، این اقدام را از بین برنده فضای مثبت به دست آمده خوانده است. البرادعی نیز موضع مشابهی اتخاذ کرده است، با این حال سولانا درباره تحریم‌های جدید اظهارنظر علنی نکرده است، گواینکه یکبار خبرسازی یکی از رسانه‌های غربی را به شدت تکذیب کرد. یک خبرگزاری از قول او ایران را به عنوان مانع صلح در خاورمیانه معرفی کرده بود که این خبر به سرعت توسط سخنگوی سولانا تکذیب شد.
اهمیت دیگر این دیدار را رییس تشکیلات نظارتی سازمان ملل در امور هسته‌ای به روشنی بیان کرده است. البرادعی در این‌باره گفته است: مسائل باقیمانده، هسته مرکزی بحران چهار سال اخیر درباره پرونده ایران بود. چرا که خودداری ایران از پرداختن به پرسش‌های آژانس و از سرگیری فعالیت‌های غنی‌سازی در این کشور که به مدت دو سال به حالت تعلیق درآمده بود، بهانه‌ای شد تا آژانس پرونده ایران را در فوریه ۲۰۰۶ به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد.
مسایل باقی مانده
اما مسائل باقی مانده‌ای که به قول مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کانون بحران هسته‌ای ایران طی چهار سال گذشته بود، چیست؟
بر اساس آخرین گزارش محمد البرادعی که در نشست خرداد ماه شورای حکام به بحث و بررسی گذاشته شد، این مسائل حول سه محور مشخص شده است.
«آلودگی اورانیوم در مرکز تحقیقات فیزیکی»، «نحوه دستیابی به فناوری سانتریفوژهای P۱ و P۲» و «ارائه مستندات درباره فلز اورانیوم و ریخته‌گری آن» مواردی است که با عنوان «مسائل باقی مانده» در این گزارش مشخص شده بود.
گرچه در این گزارش توضیح بیشتری درباره جزئیات آن داده نشده، اما گزارش قبلی البرادعی درباره ایران که به نشست اسفند ماه شورای حکام ارایه شد، حاوی جزییات بیشتری بود.
در آن گزارش گفته شده بود که آلودگی‌هایی که در مراکز هسته‌ای در ایران دیده شده، مشابه آن چیزی است که پیش از این در نمونه‌گیری‌های محیطی از سانتریفوژها در لیبی به دست آمده بود و احتمال داده می‌شود که منشا هر دو از یک کشور باشد.
این گزارش همچنین افزوده است که اطلاعات موجود برای آن که آژانس بتواند تصویر کاملی از وسعت و تاریخچه برنامه غنی‌سازی سانتریفیوژهای ایران داشته باشد کافی نیست و تنها زمانی این کار ممکن می‌شود که ایران با پیوستن به پروتکل الحاقی این زمینه را فراهم کند.
بازگشت به نقطه صفر
سیر پرونده هسته‌ای ایران پس از طی فراز و نشیب‌های متعدد که به علت دخالت‌های غیرقانونی و غیرمنطقی پیش آمد، به نظر می‌رسد سرانجام به نقطه صفر برگشت و دو طرف اصلی این پرونده یعنی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصمیم گرفتند از امروز مذاکرات بر زمین مانده پنج سال پیش خود را در تهران از سر بگیرند.
نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این مذاکرات را بسیار حساس و سرنوشت‌ساز خوانده و مسوولان کشورمان هم چون همیشه با حفظ حق ایران در دستیابی به دانش فناوری تولید انرژی هسته ای آماده همه گونه همکاری با آژانس در چارچوب پیمان‌های پذیرفته شده فی مابین برای حل و فصل مسائل باقیمانده این پرونده هستند.
در هر حال سفر اولی هاینونن معاون مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای و گروه کارشناسی همراه او به ایران و مذاکرات فشرده وی با مقام های ایرانی که بر اساس توافق اخیر علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان و محمد البرادعی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در وین صورت می‌گیرد، نتایج مثبتی را در پی خواهد داشت.
این سفر موجب تقویت موضع طیف متشکل از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بسیاری از کشورهای اروپایی می‌شود که با پذیرش پیشرفت هسته‌ای ایران، اصرار در تعلیق کامل غنی‌سازی را بیهوده دانسته و خواستار عملیات غنی‌سازی با سطح پایین، هستند.
از طرف دیگر توافق ایران و آژانس تضعیف موضع سخت‌گیرانه رییس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا در قبال پرونده هسته‌ای ایران را در پی دارد.
رفع ابهامات آژانس به احتمال موجب می‌شود اکثریت قریب به اتفاق کشورها، سازمان‌ها و نهادها در عرصه بین‌الملل از حل مساله هسته‌ای ایران از طریق مذاکره حمایت کنند و بسیاری از کشورها و شرکتهای فراملیتی از موضوع تحریم تجاری و اقتصادی ایران پشتیبانی نکنند.
هاینونن کیست؟
اولی هاینونن که در زمینه رادیوشیمی تحصیل کرده است، در این رشته از دانشگاه هلسینکی دکترا دارد.
وی از جولای سال ۲۰۰۵ تاکنون معاونت امور پادمان‌های آژانس را برعهده دارد و شناخته شده‌ترین معاون از بین معاون‌های ششگانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. هاینونن پیش از پیوستن به آژانس در سال ۱۹۸۳ مدیر ارشد تحقیقات در مرکز تحقیقات تکنیکی رآکتور اوتاکاری در فنلاند بوده است.آخرین سفر کاری هاینونن به پیونگ یانگ بوده است.هاینونن که پیش از این بارها به ایران سفر کرده است این بار بخت خود را برای یافتن پاسخ مسائل باقی مانده می‌آزماید.
ارسال نظر