با برگزاری دور اول گفت‌وگوهای ایران و آمریکا درباره عراق، طرفین به همراه مقامات عراقی فرصتی ۲۵ روزه را برای برگزاری دور دوم اختصاص دادند اما به رغم این توافق و تلاش‌های مکرر مقامات عراقی مذاکرات در موعد مقرر برگزار نشد و با توجه به اهمیت مساله چرایی آن قابل تامل است. به گزارش خبرگزاری فارس، مقام‌های برجسته عراق در طول یک ماه گذشته بعد از برگزاری اولین دور گفت‌وگوها میان سفرای ایران و آمریکا در بغداد تلاش‌های فراوانی را برای برگزاری دور دوم مذاکرات به‌عمل آوردند به گونه‌ای که در طول این مدت جلال طالبانی رییس‌جمهوری، برهم صالح معاون نخست‌وزیر و موفق الربیعی مشاور امنیت ملی عراق به ایران سفر کرده و با مقامات ایرانی دیدارهایی را داشتند. بر اساس توافقات صورت گرفته دور دوم مذاکرات قرار بود در هفته اول تیرماه سال‌جاری برگزار شود و پیشتر از آن هم هوشیار زیباری وزیر امور خارجه عراق اعلام کرده بود که این گفت‌وگو قطعا انجام خواهد شد و آمریکا و ایران نیز تمایل به ادامه‌ این گفت‌وگو‌ها درباره امنیت عراق را دارند. اما شرایط حاکم بر روابط آمریکا و ایران به ویژه تشدید اتهامات مقامات آمریکایی علیه کشورمان و تلاش‌های آنها برای اعمال تحریم‌های سخت‌تر در مورد پرونده هسته‌ای، برگزاری زودهنگام و راحت‌تر دور دوم گفت‌وگوها را با تردید مواجه کرد.

در این مدت مقام‌های عراقی تلاش‌های زیادی را انجام دادند تا به هر اندازه که ممکن است از سطح تنش در روابط ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها بکاهند زیرا این امر را موثر بر اوضاع و منافع ملی خود می‌دانستند و حتی با تلاش‌هایی که صورت گرفته، خانواده‌های پنج مامور کنسولگری ایران که توسط آمریکایی‌ها ربوده شده‌اند در آینده‌ای نزدیک می‌توانند با آنها در بغداد دیدار داشته باشند. عراقی‌ها برای برگزاری دور اول مذاکرات نیز تلاش‌های زیادی را انجام داده بودند و مقامات ایرانی نیز دلایل پذیرش گفت‌وگوی سه جانبه را درخواست مکرر مقامات کشور عراق و همچنین درخواست رسمی دولت آمریکا و کمک به مردم و دولت عراق و کاهش مشکلات آنها اعلام کرده بودند.

کنار گذاشتن سیاست‌های خصمانه و سلطه‌جویانه از سوی آمریکا علیه ایران، پایان دادن به اتهامات مبنی بر دخالت ایران در عراق و حمایت از گروه‌های تروریستی، تغییر سیاست‌های آمریکا در عراق، داشتن اراده سیاسی جدی و پذیرش واقعیت‌های صحنه از جمله پیش شرط‌‌‌های کشورمان برای برگزاری دور دوم گفت‌وگوها بود. اما واشنگتن نه تنها از سیاست‌ها و مواضع خود عقب‌نشینی نکرد بلکه مقامات این کشور مکررا اتهامات خود را علیه کشورمان مطرح کردند. «ژنرال کوین برگنر» سخنگوی ارتش آمریکا در عراق، بار دیگر جمهوری اسلامی ایران را به آموزش شورشیان عراق متهم کرده و پای حزب‌‌ا... لبنان را نیز به عنوان عامل ایران در تشدید خشونت در عراق به میان کشیده است. شون مک‌کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اذعان به مهم بودن برگزاری دور دوم گفت‌وگوها عنوان کرده است که ایران به آنچه که اعلام کرده و آن هم ایجاد عراقی باثبات‌تر است، عمل نکرده و فعالیت‌هایشان مغایر با هدف اعلام ‌شده‌شان است. وی مدعی شد: «ایران باید از ارائه فناوری و پول و همچنین آموزش گروه‌هایی که تلاش دارند نیروهای آمریکایی را در عراق بکشند و تامین مالی گروه‌هایی که تنش‌های قومی را در این کشور جنگ‌زده ایجاد می‌کنند، خودداری کند.»

مشابه این نوع ادعاها را مکرر در طی این یک ماه اخیر از سوی مقامات مختلف آمریکایی می‌توان مشاهده کرد. علاوه براین واشنگتن در قالب سیاست‌های دوگانه‌ای که در قبال تهران اتخاذ کرده، تقویت ناوگان‌ جنگی آمریکا در خلیج فارس و تمرین‌های نظامی این ناوها و تلاش‌ها برای اعمال تحریم های سخت تر علیه ایران را در دستور کار خود قرار داده است. به رغم هشدارهای ایران، مقامات عالیرتبه آمریکایی همچنان بعضا از موضع قدرت و یا فرافکنی ناکامی‌های خود در عراق ادعاهای خود را علیه کشورمان مطرح و تغییری در سیاست‌های گذشته خود در قبال ایران و عراق صورت ندادند و مقامات جمهوری اسلامی ایران نیز این حق را برای خود محفوظ دانسته و از انجام دور دوم گفت‌‌وگوها سر باز زدند.

برگزاری دور دوم مذاکرات در چنین شرایطی که اتهامات همچنان علیه تهران ادامه دارد، نمی‌تواند کمکی به ثبات و امنیت عراق کرده و نتایجی در بر داشته باشد. تداوم سیاست‌های آمریکا هرگونه گفت‌وگویی را به بن بست خواهد کشاند کما اینکه آنها می‌توانستند از فرصتی که در دور اول گفت‌وگوها پیش آمده بود استفاده و زمینه را برای برگزاری هرچه بهتر دور دوم مهیا کنند.

اتخاذ چنین مواضعی از سوی مقامات آمریکایی سوال‌های متعددی را پیش می‌آورد. چرا آنها در آستانه مذاکرات و در این فرصت مشخص برای انجام گفت‌وگو اتهامات خود علیه ایران را نسبت به قبل تشدید کردند؟ با توجه به نقش و نفوذ ایران در عراق آنها با اتخاذ این مواضع به دنبال داشتن جایگاه برتر در گفت‌وگوها بودند؟ آیا با این کار به دنبال تحمیل دستور گفت‌وگوها بودند؟