زهرا واعظ- پس از گذشت نزدیک به دو ماه از سرشماری سال ۱۳۸۵، نتایج مقدماتی این سرشماری منتشر شد. در این سرشماری علاوه بر اعلام آماری در خصوص متوسط رشد سالانه جمعیت کشور، متوسط رشد سالانه جمعیت نقاط شهری به تفکیک استان، متوسط رشد سالانه جمعیت نقاط روستایی به تفکیک استان، میزان شهرنشینی و نسبت جنسی جمعیت نیز به تفکیک هر استان مشخص شده است. براساس این گزارش، در سال ۱۳۷۵ میزان جمعیت شهرنشین در کل کشور ۳۱/۶۱درصد بوده است که این میزان در سال ۱۳۸۵ به ۳۷/۶۸درصد افزایش یافته است که رشدی معادل ۰۶/۷درصد را نشان می‌دهد. استان‌های قم با ۹۰/۹۳، تهران با ۸۳/۹۰ و اصفهان با ۹۲/۸۱درصد دارای بالاترین جمعیت شهرنشین در سرشماری سال ۱۳۸۵ هستند. ضمن آنکه استان‌های هرمزگان با ۹۰/۴۶، کهکیلویه و بویراحمد با ۸۶/۴۷ و خراسان‌شمالی با ۲۵/۴۸درصد دارای کمترین جمعیت شهرنشینی در استان‌های کشور هستند.اطلاعات سرشماری نشان می‌دهد که نسبت جنسی در کل کشور از ۱۰۳ در سال ۱۳۷۵ به ۱۰۴ در سال ۱۳۸۵ رسیده است. این نسبت باید ۱۰۵ باشد چون مردان ۵درصد بیشتر از زنان در معرض خطر هستند و عمرشان نیز کوتاه‌تر است. همچنین نسبت جنسی به تفکیک استان نشان می‌دهد که این نسبت در استان بوشهر ۱۱۳، استان یزد ۱۰۹ و استان هرمزگان ۱۰۷ است که بیانگر تعداد بیشتر مردان در این استان‌ها نسبت به زنان است. به عبارت بهتر، به ازای هر ۱۱۳ مرد در استان بوشهر ۱۰۰زن وجود دارد. این در حالی است که در استان‌های خراسان‌شمالی با نسبت ۹۸ و گلستان با نسبت ۹۹این میزان نسبت معکوس دارد، به گونه‌ای که تعداد زنان در این استان‌ها بیشتر از مردان است. همچنین به گزارش نشریه «برنامه» ارگان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کل کشور، نتایج مقدماتی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ نشان می‌دهد که نسبت رشد جمعیت در سال‌های ۱۳۷۵-۱۳۶۵ به میزان ۹۶/۱درصد بوده است که این رشد در سال‌های ۱۳۸۵-۱۳۷۵ به ۵۵/۱درصد رسیده است که نشان‌دهنده کاهش ۴۱/۰درصدی رشد جمعیت در کشور است.

محمدعلی مدد، رییس مرکز آمار ایران در گفت‌وگویی با این نشریه ضمن اعلام این مطلب افزود: استان سیستان و بلوچستان با ۳۶/۳درصد رشد سالانه بالاترین ضریب رشد جمعیت کشور را دارا است، بعد از آن کرمان با ۶۶/۲ و تهران با ۵۷/۲درصد در صدر هستند.

به گفته وی، کمترین میزان رشد جمعیت را استان همدان با ۱۱/۰، اردبیل با ۴۷/۰ و کرمانشاه با ۵/۰درصد دارا هستند. این آمار نشان می‌دهد که جمعیت از استان‌های غربی کشور مثل همدان، اردبیل، کردستان، کرمانشاه و لرستان به به سمت استان‌های مرکزی، جنوبی و شرقی مهاجرت می‌کنند.

رییس مرکز آمار ایران به متوسط رشد سالانه جمعیت در مناطق شهری و روستایی نیز اشاره کرد و گفت: متوسط رشد سالانه جمعیت نقاط شهری در سال‌های ۷۵-۱۳۶۵ به میزان ۲۲/۳درصد بود که این نسبت در سرشماری سال ۱۳۸۵ به ۶۶/۲درصد رسیده است. همچنین متوسط رشد سالانه جمعیت نقاط روستایی در سال‌های ۷۵-۱۳۶۵ به میزان ۲۷/۰درصد بوده است که این رقم طی سال‌های ۸۵-۱۳۷۵ به ۴۷/۰-درصد رسیده که کاهش محسوسی را نشان می‌دهد. محمد علی مدد در ادامه تصریح کرد: استان سیستان و بلوچستان با ۷۱/۲درصد بالاترین میزان رشد جمعیت روستایی را دارا است و پس از آن هرمزگان با ۹۵/۱، کرمان با ۲۴/۱ و فارس با ۰۸/۰درصد قرار می‌گیرند. همچنین بالاترین کاهش روستانشینی در استان مرکزی با ۴۰/۲-درصد است. وی در رابطه با مراحل انجام سرشماری گفت: پس از مرحله سرشماری، ۲۷ برگ پرسشنامه را که شامل ۵ فرم بود به مرحله استخراج رساندیم. در این مرحله با کمک ۲هزار آمارگیر آموزش دیده، اطلاعات پرسشنامه‌ها را استخراج کردیم، سپس در مرحله اول اقدام به تصویربرداری و سپس ویراش موضوعی و پس از آن کدگذاری و جمع‌آوری نتایج کردیم.

به گفته مدد، در حال حاضر حدود ۷۰درصد کار انجام شده است و امیدواریم تا پایان اسفند‌ماه ۱۳۸۵ تمام استان‌ها بتوانند کارها را به انجام برسانند. اردیبهشت‌ماه سال ۸۶ می‌توانیم اطلاعات کامل را در اختیار مسوولان قرار دهیم.