محمدصادق جنان‌صفت

محمدرضا اسکندری، وزیر جهاد کشاورزی دیروز برای دومین بار در مراسم صبحانه خوری اتاق بازرگانی تهران حاضر و با اعضای رهبران تشکل‌های فعال در کشاورزی و دامپروری مواجه شد. او دو انتقاد به تشکل‌های کشاورزی - صنعتی وارد کرد که یک انتقاد او درست و یک انتقاد او به نظر نگارنده نادرست بود. انتقاد درست وزیر جهاد کشاورزی از تشکل‌های کشاورزی - کارفرمایی پراکندگی و تکه‌تکه شدن آنها است که یک واقعیت به حساب می‌آید.

صنعت مرغداری را در نظر بگیرید، چند تشکل در این صنعت وجود دارد که هر کدام در مرحله‌ای از صنعت فعالیت می‌کنند.

تولیدکنندگان جوجه یک روزه، اتحادیه تولیدکنندگان گوشت مرغ، اتحادیه تولیدکنندگان تخم‌مرغ که البته برخی انشعاب‌ها نیز در درون آنها دیده می‌شود. در صنعت دامپروری نیز چنین وضعیتی حاکم است. این تکه‌تکه شدن موجب شده است که نهاد دولت سر درگم شود و البته قدرت چانه‌زنی تشکل‌ها نیز کاهش یابد و به مثابه رقیب عمل کنند.

اما حرف نادرست وزیر جهاد کشاورزی درباره رفتار تشکل‌ها است. به اعتقاد وزیر جهاد کشاورزی تشکل‌های این بخش فقط موقعی صدایشان بلند می‌شود که به دردسر افتاده‌اند و موقعی که دولت با تنگنا مواجه است حاضر نیستند فداکاری کنند.

واقعیت این است که تشکل‌ها منافع خاص خود را پیگیری می‌کنند و این یک رفتار مدرن است و بعید است یک نهاد مدنی در دنیا پیدا شود که بخواهد منافع دولت را بر منافع اعضا ترجیح دهد.

اگر وزیر جهاد کشاورزی تمایل به همکاری بیشتر با نهادهای مدنی دارد باید بخشی از اختیارات، وظایف و امکانات دولت را در اختیار آنها بگذارد تا بازی برنده- برنده در مقابل برقرار شود. نمی‌شود نهاد دولت همه قدرت تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری را در کف بگیرد و به روزگار ناخوشی از تشکل‌ها کمک بخواهد.