رقابت بین نویسندگان ایرانی و غیر ایرانی

به ‌گفته ناشران و کتاب‌فروشان، هنوز کتاب‌هایی با موضوع‌های روان‌شناسی، به‌ویژه در زمینه ایجاد انگیزه و تقویت حس اعتماد به‌نفس، رمان‌های به‌اصطلاح عامه‌پسند، روش‌های مدیریت‌ موفق و نیز کتاب‌هایی که به موضوع‌های روز سیاسی و اجتماعی پرداخته‌اند، از سوی جامعه کتاب‌خوان مورد توجه‌اند. به ‌گزارش ایسنا، در یک نظرسنجی از حدود ۳۰ مرکز نشر و کتاب‌فروشی، تعدادی از کتاب‌ها در چند ماه اخیر، پرفروش و بیشتر مورد استقبال معرفی شدند. از آن جمله، در حوزه ادبیات داستانی (رمان و مجموعه داستان) به این موارد اشاره شد: «عشق در زمان وبا» گابریل گارسیا مارکز با ترجمه بهمن فرزانه،‌ «بازی آخر بانو» بلقیس سلیمانی (برگزیده مهرگان ادب)، «مورچه‌هایی که پدرم را خوردند» علی قانع، ‌«زنی با چکمه ساقه بلند سبز» مرتضی کربلایی‌لو، «سمفونی مردگان» عباس معروفی، «تازه‌عروس»، «عروسک فرنگی» و «هیچ‌یک از آنها بازنمی‌گردد» از آلبادسس پدس با ترجمه بهمن فرزانه، «بادبادک‌باز» خالد حسینی با ترجمه زیبا گنجی و پریسا سلیمان‌زاده (این اثر به‌قلم مهدی غبرایی نیز ترجمه و منتشر شده است، اما به گفته مسوول کتاب‌فروشی نشر چشمه چندان مورد تقاضا نبوده است)، «خوبی خدا» مجموعه‌ای از داستان‌های ریموند کارور، جومپا لاهیری و موراکامی، ترجمه امیرمهدی حقیقت، «نام‌ها و نشانه‌ها در دستور زبان فارسی» احمد شاملو، «قصه حسین کرد شبستری» به‌کوشش ایرج افشار و مهران افشاری،

«دن کامیلو و پسر ناخلف» گوارسکی ترجمه مرجان رضایی، «تنهایی پرهیاهو» نوشته هرابال ترجمه پرویز دوایی، «دختری با گوشواره مروارید» تریسی شوالیه با ترجمه گلی امامی، «مجوس شمال» با ترجمه عبدا... کوثری، «روی ماه خداوند را ببوس» مصطفی مستور، مجموعه آثار زویا پیرزاد، «نارتسیس و گلدمن» هرمان هسه با ترجمه سروش حبیبی، «تیمبوکتو»ی پل استر ترجمه شهرزاد لولاچی، «بیرون، پشت در» ناصر زراعتی، «محمود، پنج‌شنبه‌ها،‌ درکه» (خاطراتی از احمد محمود به‌قلم برزو نابت)، «آکواریوم‌های پیونگ یانگ» کانگ چون هوآن ترجمه بیژن اشتری، «سرخی تو از من» و «انگار گفته بودی لیلی» به‌قلم سپیده شاملو، مجموعه آثار بهرام بیضایی و میلان کوندرا با ترجمه فروغ پوریاوری، «و دیگران» محبوبه میرقدیری (برنده مهرگان ادب)، و «عطر سنبل، عطر کاج» فیروزه جزایری دوما.

در حوزه مجموعه شعر: «باغبان جهنم» محمد شمس لنگرودی، «دیوان احمد شاملو»، «دیوان فروغ فرخزاد» و ‌«صد شعر از صد شاعر ژاپنی» با ترجمه علیرضا سعادت، از پرفروش‌ترین‌ها بوده‌اند.

همچنین در حوزه فلسفه، سیاست و اندیشه: «مکتب تبریز و مبانی تجددخواهی» ‌سیدجواد طباطبایی، «زبان اصالت در ایدئولوژی آلمانی» تئودور آدرنو با ترجمه سیاوش جمادی، «توتالیتاریسم» هربرت دسی پر، «احمدی‌نژاد، معجزه هزاره سوم» فاطمه رجبی، «در جست‌وجوی امر قدسی»‌ گفت‌وگوی رامین جهانبگلو با سیدحسین نصر،‌ «معنای تفکر چیست» مارتین هایدگر ترجمه فرهاد سلمانیان، «فلسفه کامو» از مجموعه نام‌آوران فرهنگی با ترجمه خشایار دیهیمی، «آنارشیسم، سیاست شاعرانه» جستارهایی درباره سیاست هربرت رید با ترجمه حسن چاوشیان، «حزب توده ایران در مهاجرت» مطالعه‌ای بر اساس اسناد منتشرنشده آلمان شرقی به‌قلم قاسم نورمحمدی، «معمای هویدا» عباس میلانی، «مشروطه ایرانی» ماشاءا... آجودانی، «جامعه‌شناسی خودمانی» حسن نراقی و «ریشه‌های رمانتیزم» آیزایا برلین ترجمه عبدا... کوثری با استقبال مواجه شده‌اند.

در حوزه روان‌شناسی مدیریت نیز «چه کسی پنیر مرا برداشته است» اثر اسپنسر جانسون همچنان پرفروش است. ‌

اما طبق گفته یک مدیر نشر، نمی‌توان گفت که کدام کتاب پرفروش است. فروش آثار ادبی تقریبا تدریجی است و اصلا شاید کتاب، دیگر پرفروش نیست. حتی کتاب‌هایی را که جایزه برده‌اند، مردم نمی‌خرند. برخی کتاب‌ها شاید به‌دلیل بعضی تبلیغات جانبی، اوایل که به بازار می‌آیند، پرفروش‌اند، اما به‌تدریج فروش آنها معمولی می‌شود.

البته تعدادی از ناشران نیز که به اظهار نظر در این‌باره تمایلی نداشتند، معتقد بودند که بحرانی گریبان کتاب را گرفته و شاید تغییراتی که در صدور مجوز پدید آمده است، در آن بی‌تاثیر نباشد.

مسوول یک مرکز نشر دیگر نیز عنوان کرد که همواره کتاب‌های این مرکز پرفروش‌اند، به‌ویژه آثار ترجمه‌ای کودک و نوجوان.

از سویی، یکی دیگر از مدیران انتشارات هم به خبرنگار ایسنا توضیح داد: همه‌چیز نسبی است، اما افت خرید وجود دارد، حتی برای تمام پخشی‌ها، چون اولا بازار خالی است که شاید بخشی از آن به‌ دلیل نیامدن اثر جدید به بازار باشد و دیگر این‌که آن‌قدر تشنج اجتماعی، ‌د‌لواپسی و مسائل اقتصادی در جامعه وجود دارد که اصلا کسی به کتاب رویکردی ندارد. بازار بسیار بی‌رونق و یخ‌زده است و انگار هیچ‌کس دل و دماغ کتاب‌خوانی ندارد.

اما این اعتقاد هم نزد برخی از دست‌اندرکاران بازار نشر و کتاب وجود دارد که مردم بیش‌تر به‌دنبال کتاب‌هایی هستند که ذهن و روح‌شان را از فضای پر از تنش و دغدغه، به دنیایی آرام ببرد، مثل کتاب‌هایی در قطع‌های جیبی با طرح‌ جلدهایی فانتزی.