ترکان: نفت و گاز ایران نیازمند  80 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری

قیمت تمام شده تولید هر بشکه نفت خام از دو‌دلار در سال ۸۵ به ۱۷‌دلار در سال ۱۴۰۴ افزایش خواهد یافت

نسیم محمدی- در دومین روز همایش تامین مالی پروژه‌های نفتی، اکبرترکان، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس به عنوان اولین سخنران پشت تریبون قرار گرفت و به تشریح صنعت نفت و میزان سرمایه‌گذاری در برنامه چهارم در بخش نفت و گاز پرداخت. عکس ها: ساسان دزیانیان

به گزارش خبرنگار «دنیای‌اقتصاد»، اکبر ترکان با اشاره به اینکه در برنامه چهارم میزان سرمایه‌گذاری در بخش نفت‌وگاز ۸۰ میلیارد دلار پیش‌بینی شده تصریح کرد: بر این اساس، ۵۷میلیارد دلار از این میزان از محل بیع متقابل و فاینانس و ۲۳میلیارد دلار دیگر نیز از منابع داخلی تامین خواهد شد.

اکبر ترکان با اشاره به سهم ۱۱‌درصدی ذخیره نفت ایران از جهان اظهار کرد: در مجموع ۷۲۰‌میلیارد بشکه نفت دنیا در پنج کشور عربستان با ۲۶۴‌میلیارد بشکه، ایران با ۱۳۷ میلیارد ، عراق با ۱۱۵ میلیارد، کویت با ۱۰۱ میلیارد و امارات با ۹۸‌میلیارد بشکه قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه ۶۰‌درصد ذخایر نفتی جهان در حوزه خلیج‌فارس است، افزود: در این راستا همچنین میزان ذخایر گازی ایران حدود ۱۷‌درصد ذخایر جهان برآورد شده است، در حالی که مجموع ذخایر گاز خاورمیانه معادل ۱/۴۰‌درصد ذخایر جهان است که ۲۵‌درصد آن در ایران و ۱۵ درصد آن در قطر توزیع شده است. به گفته وی، توسعه صنعتی در ارتقای تکنولوژی و اشتغال از جمله نتایج پروژه‌های صنعت نفت هستند. ترکان با تاکید بر اینکه ۱۰‌درصد از ذخایر گازی جهان جزو ماموریت شرکت نفت و گاز پارس است، توضیح داد: میادین پارس‌جنوبی، پارس‌شمالی، گلشن و فردوس در حوزه فعالیت این شرکت قرار دارند. ذخیره پارس جنوبی حدود ۱۴‌هزار ‌میلیارد متر مکعب گاز درجا برآورد شده که در‌حال‌حاضر برنامه توسعه میدان گازی پارس‌جنوبی در ۲۴ سال تعریف شده‌، ولی در عمل تولید آن حدود ۲۸‌میلیارد فوت مکعب در روز است. ترکان در خصوص وضعیت کنونی پارس‌جنوبی توضیح داد: فازهای یک تا پنج از سال ۲۰۰۱ به تولید رسیده است و روزانه در مجموع ۵‌میلیارد فوت مکعب گاز تولید می‌کنند‌، همچنین فازهای ۶، ۷ و ۸ از پیشرفت ۹۸‌درصدی برخوردارند و امیدواریم تا پایان امسال به تولید برسند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: پیشرفت فازهای ۹ و ۱۰ حدود ۶۳‌درصد و تولید از آنها به سال آینده موکول شده است. همچنین فازهای ۱۱، ۱۲، ۱۳ و ۱۴ برای تولید ال.ان.جی در نظر گرفته شده‌اند‌، فازهای ۱۵، ۱۶، ۱۷ و ۱۸ در مرحله احداث، فازهای ۱۹ تا ۲۱ در مرحله مناقصه و فازهای ۲۲ تا ۲۴ در مرحله انتخاب پیمانکار هستند.

مدیرعامل شرکت نفت و گازپارس با اشاره به سرمایه‌گذاری ۲۴‌میلیارد دلاری در برنامه چهارم توسعه در شرکت نفت و گاز، تشریح کرد: سال گذشته حدود ۲‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و امسال حدود ۲میلیارد و ۶۰۰‌میلیون دلار سرمایه‌گذاری می‌شود. جهش اصلی در این بخش مربوط به سال آینده است که سرمایه‌گذاری به حدود ۵‌میلیارد خواهد رسید و در سال‌های آتی نیز بیشتر می‌شود. ترکان در خصوص تامین منابع مالی و ریسک‌های مربوط به آن، گفت: ریسک‌های بین‌المللی در این خصوص وجود دارد که به روابط ایران در جهان بازمی‌گردد. در این راستا جهانی‌سازی یکی از چالش‌های مقطعی محسوب می‌شود‌، زیرا تصور بر این است که حاکمیت ملی محدود می‌شود. در این راستا با پیشرفت فرآیند جهانی‌سازی مقررات بین‌المللی حاکم می‌شود و همانطور که مشاهده شده در بخش پول و بانک این اتفاق افتاده است. مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس با اشاره به روش‌های تامین مالی در صنعت نفت اظهار کرد: تاکنون روش‌های فاینانس و بیع‌متقابل مورد توجه قرار گرفته‌اند که قرض گرفتن پول از بانک‌های خارجی در وضعیت فاینانس و پس دادن آنها بدون توجه به شرایط پیشرفت پروژه و همچنین بازپرداخت پول گرفته شده از محل درآمدهای پروژه در بیع متقابل هر دو دارای نکات منفی برای ما بوده‌اند.

وی با ارائه پیشنهاد تاسیس بانک توسعه صنعت نفت خاطرنشان، کرد: در‌حال‌حاضر سه بانک تخصصی صنعت و معدن، مسکن و کشاورزی در کشور وجود دارد که سهم مجموع آنها در اقتصاد ایران حدود ۲۵‌درصد است‌، در حالی که صنعت نفت به تنهایی حدود ۲۸‌درصد اقتصاد ایران است. ترکان عضویت بانک توسعه صنعت نفت در سندیکای تامین مالی، ایفای نقش رهبری، توسعه آفرینی و افزایش ظرفیت اعطای تسهیلات به بخش‌های مختلف صنعت نفت را از جمله مزایای تاسیس بانک توسعه صنعت نفت خواند و گفت: همچنین پشتیبانی از صنایع پایین‌دستی، صنایع پشتیبان نفت و صنایع انرژی‌بر از دیگر کارایی‌های این بانک هستند. به گفته ترکان، با راه‌اندازی چنین بانکی، این بانک می‌تواند شرط ۸۵‌درصد از خرید مبدا فاینانس (ایران) متناسب با سهم بانک توسعه صنعت نفت را در سندیکای تامین مالی مطرح کند. متعادل کردن دریافت و پرداخت هزینه‌های پیمانکار در پروژه‌های نقدی نیز می‌تواند توسط این بانک صورت گیرد. در این راستا بعضی از کشورهای خارجی همانند ونزوئلا اعلام آمادگی کردند که درصورت تاسیس چنین بانکی تا ۵میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خواهند کرد.

کاردور: تا سال ۱۴۰۴ هزینه تولید هر بشکه، ۱۷دلار

علی کاردور همچنین از دیگر سخنرانانی بود که بر جلب سرمایه‌گذاری صنعت نفت تاکید کرد.

علی کاردور، رییس اصل ۴۴ قانون اساسی شرکت ملی نفت، در‌خصوص جلب سرمایه‌گذاری و تامین مالی صنعت نفت در راستای اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اساسی توضیح داد: تا سال ۲۰۳۰ تقاضای انرژی در دنیا رو به فزونی خواهد داشت، به گونه‌ای که در حال حاضر تولید نفت خام در دنیا ۸۴‌ میلیون بشکه است و در سال ۲۰۳۰ به ۱۱۶‌میلیون بشکه خواهد رسید.

به گفته کاردور در ۱۰ سال گذشته ۵/۸۸‌ میلیارد‌ دلار سرمایه‌گذاری (نفت ۶۲‌میلیارد، گاز ۵‌میلیارد، پالایش و پخش ۵/۱‌میلیارد و پتروشیمی‌ ۲۰میلیارد‌دلار) شده است و در این راستا شرکت ملی صنایع پتروشیمی‌ بدون اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی با وجود تلاش مستمر تا سال ۱۳۹۴ فقط می‌تواند ۳۴‌درصد سرمایه‌گذاری‌های جدید را با بخش‌خصوصی مشارکت کند که توجه به این موضوع نیاز به نگاه دوباره به مساله خصوصی‌سازی را نشان می‌دهد. رییس اصل ۴۴ قانون اساسی شرکت ملی نفت با اشاره به چشم‌انداز افق ۱۴۰۴ خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری مورد نیاز تا ۲۰سال آینده در بخش‌های مختلف نفت ۱۸۰‌میلیارد‌ دلار، گاز ۱۰۰میلیارد، پالایش و پخش ۱۵‌میلیارد و پتروشیمی‌ ۵۰‌میلیارد‌ دلار و مجموعا ۳۴۵‌میلیارد‌ دلار خواهد بود.

وی با بیان این که قیمت تمام شده تولید هر بشکه نفت خام از دو‌دلار در سال ۸۵ به ۱۷‌دلار در سال ۱۴۰۴ افزایش خواهد یافت، گفت: سهم اوپک در سال ۲۰۳۰ از ۱/۳۳ به ۳/۵۴ و سهم ایران از ۱/۴ به ۷‌میلیون بشکه افزایش خواهد یافت، در این صورت سهم ایران از تولید نفت جهان از ۴/۱۲‌درصد فعلی به ۹/۱۲‌درصد خواهد رسید. به نظر می‌رسد نگاه ویژه به این بخش برای جلوگیری از افزایش قیمت تولید نفت ضروری است. همچنین در بخش ارزش افزوده نفت و تولید ناخالص داخلی با روند نزولی مواجه هستیم که این عدد برای شش ماه نخست امسال حدود ۶/۰‌درصد کاهش را نشان می‌دهد. رییس اصل ۴۴ قانون اساسی شرکت ملی نفت با اشاره به مراحل ابتدایی مورد نیاز در‌خصوصی‌سازی توضیح داد: مقررات زدایی، تجاری‌سازی، آزاد‌سازی و سپس انتقال دارایی و سهام شرکت‌ها از جمله مراحل اولیه هستند. همچنین افزایش بهره‌وری، جبران کسری بودجه، تقلید هزینه‌های بودجه‌ای دولت و کاهش نقش مستقیم دولت نیز از جمله اهداف خصوصی‌سازی محسوب می‌شوند. وی با اشاره به این که از ابتدای سال ۷۳ خصوصی‌سازی از شرکت‌های پتروشیمی‌ آغاز شده است، یادآور شد: ولی در مجموع هزینه این انتقال مالکیت حدود ۷/۱‌میلیارد‌ دلار تخمین زده می‌شود.

کاردور با اشاره به ایجاد چهار کمیته تخصصی در ستاد اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی، توضیح داد: کمیته‌های تخصصی منابع انسانی، مالی و قرارداد‌ها، عملیات و استراتژی مشغول بررسی این طرح هستند.

کانادا می‌تواند به دومین قدرت نفتی جهان تبدیل شود

این در حالی است که دکتر گرت تی مورو، رییس موسسه نفتی CPI کانادا، تاکید کرد: کانادا با بهره‌برداری از منابع نفت خام فوق سنگین خود در شن‌های آغشته به نفت می‌تواند پس از عربستان و بالاتر از ایران در رتبه دوم دارندگان ذخایر نفت جهان قرار گیرد. وی با اشاره به اثرهای بسیار قابل توجه توسعه این منابع بر بازارهای جهانی نفت تاکید کرد: با توسعه این مخازن، میزان ذخایر ثبت شده کانادا به ۱۷۸‌میلیارد و ۸۰۰‌ میلیون بشکه خواهد رسید که این مساله پتانسیل بسیار بالایی برای کانادا و به خصوص منطقه آلبرتا که شن‌های نفتی درآن قرار دارند، فراهم می‌کند. تی‌مورو با اشاره به این که بیش از ۹۰‌درصد از ذخایر استراتژیک نفت فوق سنگین کانادا در منطقه آلبرتای این کشور قرار دارد، تاکید کرد که کانادا می‌تواند با بهره‌برداری از این منابع شنی شرایط استراتژیک و تاثیرگذاری در بازارهای جهانی نفت پیدا کند. به گفته وی، با نگاه به شرایط کنونی صنعت نفت متوجه خواهیم شد که این کشور روزانه در حدود ۷/۲‌میلیون بشکه نفت تولید می‌کند که در حدود ۵۰‌درصد آن از نفت فوق سنگین است و انتظار می‌رود که میزان تولید تا سال ۲۰۲۰ در حدود چهار برابر شود که این یک توسعه عظیم به شمار می‌رود و شرایط بازارهای جهانی را با تحولات قابل توجهی روبه‌رو می‌کند.