استقبال از ارکستر ملل در تالار کشور
نگاه سوم- ارکستر تازه شکلیافته ملل به رهبری پیمان سلطانی در کنسرتی که از پانزده تا هفدهم آذر در تالار کشور در تهران برگزار کرد، «سمفونی نفت»، ساخته علی نقی وزیری از بنیانگذاران موسیقی نوین ایران، و همچنین قطعهای را اجرا کرد که نخستین سرود ملی ایران به شمار میرود. «سمفونی نفت» را علی نقی وزیری چند مدتی پس از ملی شدن صنعت نفت در سال ۱۹۵۱ (۱۳۲۹) ساخت که تنها یک بار با تکنوازی خود وی از رادیو ایران پخش شده است. دست نوشته این نت گم شد و دستاندرکاران ارکستر ملل با پیدا کردن نوار ریل ضبط شده تکنوازی علینقی وزیری و با تنظیم آن برای ارکستر ملل به دست سیاوش بیضایی، آن را به صورت کنسرتوی تار و ارکستر با تکنوازی کیوان ساکت، آهنگساز و تکنواز تار روی صحنه اجرا کردند.
قطعهای که نخستین سرود ملی ایران خوانده میشود هم در دوران پادشاهی مظفرالدین شاه و هنگام سفرش به فرانسه در اوائل قرن بیستم میلادی به دست ژان باتیست لومر که در ایران به مسیو لومرمشهور بود، برای سازهای نظامی ساخته شد. ارکستر ملل از سه سال قبل کار خود را که با شعار «موسیقی و شکوه دوستی» آغاز کرده و انواع موسیقی را در گونههای مختلف محلی، سمفونیک، فیلم و دیگر گونههای موسیقی اجرا میکند. از ویژگیهای ارکستر ملل، استفاده از نوازندگان ارکستر سمفونیک کشورهای دیگر همچون اوکراین است که با مهارتی مثالزدنی از پس اجرای پیچیدهترین قطعات بر میآمدند. این ارکستر خود را تحقق شنیداری این سخن از مولانا جلالالدین بلخی، شاعر و عارف ایران در قرن چهاردهم میلادی میداند که گفته: «همدلی از همزبانی بهتر است.» ارکستر ملل در جهت تحقق چنین ایدهای شنونده موسیقی را از جهانی به جهانی دیگر سیر میدهد و از «سرود معبد» دلفی که به گفته دستاندرکاران ارکستر، قطعهای با قدمت ششصد سال پیش از میلاد است تا والس شماره دو شوستاکویچ و کنسرتوی گیتار آمیگو را اجرا میکند. قطعاتی از کامبیز روشن روان، مهرداد دلنوازی و موسیقی معروف فیلم قرمز اثر کریستف کیشولوفسکی، «رکوییم برای دوست» پرایزنر و قطعه کومیتاس با نام «رقص اچمیادزین» را نیز این ارکستر، البته با رنگ آمیزی و تنظیم تازه و متناسب با ساختار سازی خود بازنوازی کرده است.
از دیگر ویژگیهای اجرای اخیر ارکستر ملل، استفاده از نوازندگان ارکستر سمفونیک کشورهای دیگر همچون اوکراین است که با مهارتی مثالزدنی از پس اجرای پیچیدهترین قطعات بر میآمدند. در اجرای ارکستر ملل شش قطعه موسیقی ایرانی از کامبیز روشن روان، کیوان ساکت، علینقی وزیری، عارف قزوینی، مهرداد دلنوازی و سیاوش بیضایی اجرا شد که در میان آنها اگر از برخی تنظیمهای پیچیده و فنی سیاوش بیضایی، همانند قطعه میدان سالار که بر اساس نغمهای بوشهری ساخته شده بود بگذریم، شنیدنیترین قطعه، «شلیل» از کامبیز روشن روان بود. قطعات خارجی ارکستر موسیقی ملل در طیفهای مختلفی دستهبندی میشد. این طیفبندی اگرچه از سویی میتواند مزیت این ارکستر در تنوع بخشی به قطعات تفسیر شود، اما از سوی دیگر فضا را برای این تفسیر نیز گشاده میدارد که منطق خاصی برای انتخاب این آثار حاکم نبوده است. برای نمونه نحوه اجرای موسیقی فیلم قرمز به گونهای بود که قابلیتهای این اثر را ستانده بود و آن موسیقی و ملودی به یاد ماندنی کمتر به ذهن میآمد. در مقابل، انتخاب برخی قطعات همانند «سرود معبد دلفی» بر اعتبار و غنای کارارکستر ملل میافزود.
ارسال نظر