گروه تشکل‌ها - انتشار خبر واگذاری بخشی از وظایف وزارت صنایع و معادن به خانه صنعت و معدن استان تهران در هفته‌های گذشته، موافقت‌ها و مخالفت‌هایی را به همراه داشت. گروه تشکل‌های روزنامه دنیای اقتصاد ضمن استقبال از این اقدام که گامی عملی به منظور کاهش تصدیگری‌ نهاد دولت و فراهم‌سازی فرصت برای نقش‌آفرینی تشکل‌ها به شمار می‌آید، آمادگی خود را برای انعکاس دیدگاه‌های مخالفان و موافقان اعلام می‌دارد. در این توافقنامه که به امضای نوتاش، معاون وزیر صنایع و معادن و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و غنیمی‌فرد، رییس خانه صنعت و معدن ایران رسیده است، تدوین استراتژی توسعه صنایع کوچک، توسعه پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی صنایع کوچک و همچنین افزایش نقش بخش خصوصی در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها مورد تاکید قرار گرفته است. در مقدمه این تفاهمنامه که متن کامل آن از سوی خانه صنعت و معدن به روزنامه نمابر شده، آمده است: در دهه گذشته، نقش تشکل‌های غیردولتی در سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی و صنعتی اهمیت به‌سزایی یافته، به طوری که این تشکل‌ها اهداف آرمانی یک‌ نظام‌ صنعتی مانند عدالت‌اجتماعی، توسعه پایدار، حفاظت از محیط‌زیست، حمایت از مصرف‌کننده، توزیع عادلانه ثروت در جامعه و امثال آن را پیگیری می‌کنند. در کشور‌های توسعه‌یافته و صنعتی نقش تشکل‌ها، نهادینه شده و در شرایطی که تشکل‌ها بر اعمال دولت‌ها نظارت و کنترل مستقیم دارند، مطبوعات و رسانه‌های گروهی نیز به عنوان مهم‌ترین ابزار و وسیله ارتباطی از آنها حمایت می‌کنند. اما وجود تشکل‌ها به تنهایی نتایجی را به بار نمی‌آورد، بلکه تشخیص ضرورت موضوع از طریق سیاست‌گذاری و طرح مساله به عنوان نیاز ملی و ایجاد فضای با طراوت فرهنگی برای فعالیت آنان منجر به ایفای نقش‌های موفقیت‌آمیز آنان می‌شود.

تاکیدات مقام معظم رهبری به اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی به منظور توسعه و تقویت نقش بخش‌خصوصی در اقتصاد ملی و تلاش‌هایی که درخصوص عملیاتی شدن این اصل با تفویض برخی از امور تصدی در وزارت صنایع و معادن به خانه‌های صنعت و معدن ایران صورت گرفته از جمله اقدامات موثری است که در پی رهنمود‌های ایشان آغاز شده است. در راستای این تحولات، بین سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران به نمایندگی محمدرضا نوتاش، معاون وزیر صنایع و معادن و مدیر عامل سازمان و خانه صنعت و معدن به نمایندگی هادی غنیمی‌فرد، با شناخت از اهمیت این موضوع تفاهمنامه‌ای به امضا رسید که عملیاتی شدن آن در گرو همکاری‌های گسترده دو طرف است.

برنامه‌ها و توافق‌ها

به گزارش خبرنگار ما، تشکیل کمیته‌های تخصصی در رشته‌های مختلف صنعتی به منظور توسعه کارآفرینی، خلاقیت، عارضه‌یابی و آسیب‌شناسی واحدهای صنعتی، ترویج خوشه‌های صنعتی، توسعه و تحقیقات صنعتی بازار از جمله برنامه‌هایی است که در این تفاهمنامه به آن اشاره شده است. همچنین تشکیل کمیته‌های تخصصی به منظور مطالعه، بررسی و معرفی زمینه‌های حضور بخش‌خصوصی در ایجاد و توسعه شهرک‌های صنعتی، مجتمع‌های IT و خدمات نرم‌افزاری، مراکز خدمات فناوری و کسب و کار، آزمایشگاه‌های مرجع، شهرک‌های فناوری، انکوباتورها و همچنین تدوین راهکارهای قانونی و اجرایی به منظور تسهیل در اجرای امور فوق با حضور نمایندگان خانه صنعت و معدن از دیگر برنامه‌هایی است که در این تفاهمنامه پیگیری می‌شود.

برگزاری دوره‌های آموزشی به منظور اصلاح هرم تخصصی نیروی کار صنایع کوچک و برگزاری نشست‌های مشترک در سطح ملی و استانی نیز از جمله برنامه‌های عنوان شده در این تفاهمنامه است.

اهداف تفاهمنامه

همچنین تدوین استراتژی‌ توسعه صنایع کوچک، ارتقای بهره‌وری و کاهش هزینه‌های معاملاتی از طریق بهبود فضای کسب و کار کشور و عملکرد بنگاه‌های صنعتی کوچک، توسعه پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی صنایع کوچک، مهندسی مجدد و افزایش نقش بخش خصوصی در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های مربوط به صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، کمک به نهادینه کردن ارتباط تشکل‌های صنعتی با دولت، مجلس شورای اسلامی، واحدهای صنعتی خصوصی و سازمان‌های همتای آنها، ساماندهی این بنگاه‌ها در قالب خوشه‌های صنعتی، تدوین سیاست‌های حمایتی و مشوق‌های مربوط به صنایع کوچک به منظور ارائه به مراجع قانون‌گذاری و همچنین تدوین سیاست‌های حمایتی و مشوق‌های مربوط به کارآفرینان، مخترعان، مبتکران و صاحبان ایده‌های نو به منظور نیل به اشتغال کامل در صنایع کوچک و نهادهای پشتیبان آنها از جمله اهداف امضای این تفاهمنامه بین سازمان صنایع کوچک و خانه صنعت و معدن است.

تعهدات سازمان صنایع کوچک

براساس این گزارش، سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران به موجب این تفاهمنامه متعهد شده که ضمن زمینه‌سازی ‌بر امکان بهره‌مندی صنایع کوچک و نهادهای پشتیبان آن از منابع مالی شرکت نوسازی صنایع ایران و دیگر سازمان‌های وابسته به وزارت صنایع و معادن و طرف‌های قرارداد سازمان را فراهم کند و اقدامات اجرایی مشترک با خانه صنعت و معدن را در این خصوص تدوین کند. همچنین سازمان متعهد شده به منظور مشارکت فعال بخش‌خصوصی در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری‌های مرتبط با صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و کاهش واگذاری تصدیگری خود، ترتیبی اتخاذ کند که از نمایندگان خانه‌های صنعت و معدن ایران برای ارائه نظرات مشورتی در مواردی نظیر جلسات هیات‌مدیره شرکت شهرک‌های صنعتی، توسعه مراکز خدمات فناوری کسب و کار در شهرک‌های صنعتی و مجتمع‌های IT و خدمات نرم‌افزاری در مراکز استان‌های کشور، توسعه مراکز آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، مدیریتی، کارآفرینی با ایجاد امکانات مناسب در شهرک‌های صنعتی کشور، برنامه‌ریزی برای رونق کار و اقتصادی کردن فعالیت بنگاه‌های ساخت‌وساز صنعتی توسط بخش‌خصوصی،‌ دعوت شود. شرکت در جلسات مجمع خانه‌های صنعت و معدن با توجه به دعوت‌، خانه صنعت و معدن نیز از جمله تعهدات سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی است. علاوه بر این، سازمان باید حداقل در یک شهرک صنعتی هر استان یک باب اتاق در اختیار خانه‌های صنعت و معدن استان‌ها قرار دهد تا امکان ایجاد شعبه و دفاتر خانه در شهرک‌های صنعتی بزرگ فراهم شود. براساس این تفاهمنامه، سازمان صنایع کوچک باید ترتیبی اتخاذ کند که از نمایندگان خانه صنعت و معدن در نشست‌های مشترک با صنایع کوچک و متوسط سایر کشورها که به منظور توسعه بازار، فناوری، تحقیقات و تامین منابع مالی واحدهای SME برگزار می‌شود دعوت به عمل آید.همچنین سازمان، باید موضوع عضویت نمایندگان تشکل‌های صنعتی از جمله خانه صنعت و معدن را در هیات‌مدیره‌های شرکت‌های استانی بررسی کند.

تعهدات خانه صنعت و معدن

خانه صنعت و معدن ایران هم براساس این تفاهمنامه متعهد شده که با کمک خانه‌های صنعت و معدن استانی و انجمن‌های صنایع همگن استانی و ملی با شناسایی و کمک به شکل‌گیری و تقویت و تکمیل خوشه‌های صنعتی در استان‌ها و کشور با سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران همکاری و مشارکت کند و خانه‌های صنعت و معدن استان‌ها مشکلات مربوط به رشته‌های صنعتی، شهرک‌های صنعتی، مجتمع‌های IT و خدمات نرم‌افزاری که جزو شرح وظایف شرکت شهرک‌های صنعتی استان مربوطه است را به شرکت مذکور اعلام و خانه صنعت و معدن نیز جمع‌بندی دوره‌ای این موارد را به سازمان صنایع کوچک اعلام کند. همچنین اعلام پیشنهادهای مربوط به اصلاح سیاست‌های کلان اقتصادی، سندهای استراتژی در حال تدوین و در حال اجرای سازمان، فضای کسب و کار و عملکرد بنگاه‌های صنعتی کوچک نیز ازجمله تعهدات خانه صنعت و معدن در این تفاهمنامه است.

تعهدات مشترک

براساس تفاهمنامه امضا شده بین خانه صنعت و معدن و سازمان صنایع کوچک، دو طرف به انجام بعضی امور به‌طور مشترک متعهد شده‌اند که ایجاد ارتباط مستمر و فعال فرهنگی،‌ اطلاعاتی و علمی متقابل ازجمله این تعهدات است. همچنین طرفین متعهد شده‌اند که نسبت به ایجاد بانک‌های اطلاعاتی از سیاست‌های حمایتی کشورهای صنعتی از صنایع کوچک و نهادهای پشتیبان آنها اقدام و نتایج را به اطلاع یکدیگر برسانند.

ایجاد بانک اطلاعات از خبرگان صنایع کوچک و متوسط کشور در رشته‌های مختلف صنعتی و عملکرد آنها در زمینه‌های ساخت، بازاریابی، فروش، اطلاع‌رسانی از دیگر تعهدات مشترک خانه صنعت و معدن و سازمان صنایع کوچک است.

علاوه بر این، مقرر شده است به منظور ارتقای کیفیت برگزاری همایش‌ها، جشنواره‌ها، نمایشگاه‌ها، تورهای صنعتی و برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی مرتبط با بخش صنعت که توسط هر یک از طرفین برگزار خواهد شد، پس از اعلام برگزارکننده، در صورت تمایل و توافق، طرف دیگر نیز در اجرای آن طی توافقنامه‌های تکمیلی مشارکت کند. دو طرف همچنین تعهد کرده‌اند که امکان دسترسی به اخبار، وب‌سایت‌ها، مراکز اطلاعات و آمار یکدیگر را جهت کارشناسان تسهیل و تسریع کرده و ارتباط متقابل را در وب‌سایت‌های یکدیگر تعبیه کنند و همچنین با بررسی‌های مشترک منطقه‌ای و ملی نسبت به شناسایی تولیدکننده‌های فعال که حاضر به مشارکت در شکل‌گیری برندهای مشترک باشند اقدام کنند. براساس این گزارش، به منظور بررسی پیشرفت و حسن اجرای مفاد تفاهمنامه، کمیته مشترکی حداقل شش ماه یکبار تشکیل و موارد و نتایج را بررسی و راهکار اجرایی جهت شفافیت و بهبود اجرای مفاد تفاهمنامه را تهیه و اعلام می‌کند.