مراسم نخستین سالگرد درگذشت ممیز برگزار شد

مراسم بزرگداشت نخستین سال درگذشت مرتضی‌ممیز عصر روز گذشته با حضور سرپرست موزه هنرهای معاصر، نورالدین زرین‌کلک و همسر این هنرمند در موزه هنرهای معاصر برگزار شد. به گزارش خبرگزاری مهر، در ابتدای این مراسم فیلمی ساخته مصطفی گودرزی پخش شد که به نمایش طرح‌ها و رنگ‌ها، چیدمان‌ها و نشانه‌های ممیز پرداخته بود و عکس‌هایی از این هنرمند را به تصویر می‌کشید.بعد از نمایش فیلم، انیمیشنی از مرتضی ممیز با عنوان «سیاه پرنده» به نمایش درآمد. پس از پایان فیلم، نورالدین زرین کلک پشت تریبون قرار گرفت و درباره فیلم گفت: در اینجا باید به بخشی از فعالیت‌های ممیز اشاره کرد که کمتر درباره آنها سخن گفته شده است. ممیز از نسلی بود که ناگهان توانست دریچه‌های انیمیشن را به روی خود باز کند و بی‌تمرین قبلی مثل من، فرشید مثقالی و علی‌اکبر صادقی داخل حوض انیمیشن شیرجه بزند.

وی در ادامه افزود: سال ۱۳۵۰ بعد از گذشت چهار سال از فستیوال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ممیز تصمیم گرفت دست به ساخت یک فیلم انیمیشن بزند. البته پیش از این ممیز مرکزی را برای فیلم‌های غیرمعمول تاسیس و جوانان زیادی را به خود جذب کرد. جوانانی که آن زمان چیزی از سینما نخوانده بودند و اطلاع درستی از آن نداشتند. یکی از این افراد عباس کیارستمی بود. زرین‌کلک گفت: در چنین شرایطی بود که بنیادی جوان و پرانرژی و فرهنگ دوست متولد شد و آن بنیاد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که به همت مدیران و مجاهدت هنرمندان آن زمان گام‌های مثبتی در زمینه اعتلای فرهنگی برداشت. این مرکز به تدریج به سمتی پیش رفت که بعدها از آن به عنوان کانون فرهنگی جهان نام برده شد. به طوری که نام کانون تا امروز همچنان پابرجا است.

بنیانگذار انیمیشن ایران ادامه داد: کانون برای پرورش هنرها از هیچ کمکی به نوجوانان دریغ نکرد. مرحوم ممیز نیز یکی از افرادی بود که برای ساخت فیلم انیمیشن به کانون روی آورد. به این ترتیب نخستین فیلم وی «آنکه خیال بافت، آنکه عمل کرد» ساخته شد. نکته جالب اینکه ممیز دریافت که می‌تواند از گرافیک منحصر به خود در انیمیشن استفاده کند. او آموخت عناصر گرافیک را چگونه در فیلم به کار بگیرد و اگر در این فیلم‌ها دقیق می‌شدیم، می‌توانستیم هنوز چاقوها، خطوط خشن و شخصیت‌های قرآنی وی را که همواره در آثار گرافیکی به کار می‌برد مشاهده کنیم.

زرین‌کلک تصریح کرد: ممیز از هنرمندانی بود که توانست جای پای خود را در گرافیک ایران حک کند و در انیمیشن نیز آثاری انگشت‌شمار ولی ارزشمند به یادگار بگذارد. کاری که او در انیمیشن‌های خود انجام داد، می‌توانست امتداد یابد و به آثاری ارزنده‌تر منتهی شود، اما ساخت فیلم انیمیشن نیاز به حوصله و تحمل دارد. ممیز بعد از ساخت دومین فیلم انیمیشن خود «سیاه‌ پرنده» صحنه انیمیشن را ترک کرد. در حالی که می‌توانست با قدم‌هایش میراث خوبی در این عرصه به جای بگذارد، اما همین دو اثر نیز توانست جایگاه وی را در انیمیشن تثبیت کند.

در پایان مراسم فیلمی کوتاه با عنوان «آذر، ماه آخر پاییز» ساخته سارا طاهر مقدس به نمایش درآمد. این فیلم در قالب گفت‌وگو با افسانه ممیز به مروری بر آثار و زندگی هنری زنده یاد مرتضی‌ممیز می‌پرداخت. نمایی از نمایشگاه سه قاره ممیز، گفت‌وگو با همسر وی درباره سرطان، مقاومت و شیمی درمانی و دست آخر مرگ هنرمند از جمله مضامین فیلم بود.